Giải 'bài toán' nước sạch cho người dân nông thôn ở Nghệ An

“Giải nhiệt” nhu cầu nước sạch

Ô nhiễm do rác thải, nguồn nước không đảm bảo, nhà vệ sinh không đạt... là thực tế diễn ra ở các địa phương ven biển, ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe của cộng đồng. Thời gian gần đây, với nhận thức ngày càng cao về vấn đề môi sinh, môi trường, sự vào cuộc của chính quyền địa phương, và nhất là nguồn vốn ưu đãi từ chương trình cho vay nước sạch, vệ sinh môi trường nên cuộc sống người dân có nhiều đổi thay.

Diễn Ngọc (huyện Diễn Châu) là xã biển đất chật người đông, nước sạch khó khăn và việc xây dựng hố tiêu hợp vệ sinh cũng rất nan giải. Nhiều gia đình rất muốn xây dựng các công trình hợp vệ sinh môi trường, vừa bảo đảm sức khỏe, vừa góp phần xây dựng cảnh quan thôn quê sạch đẹp nhưng vì không có kinh phí nên đành gác lại. Thế nhưng, từ nguồn vốn cho vay của Ngân hàng CSXH, nhiều hộ thuộc diện được vay vốn đầu tư công trình nước, xây dựng nhà vệ sinh... Đến thời điểm này, dư nợ chương trình nước sạch vệ sinh môi trường là hơn 264 tỷ đồng với 2.464 khách hàng vay.

Chia sẻ với chúng tôi, chị Nguyễn Thị Trúc ở xóm Đông Lộc, xã Diễn Ngọc cho biết, trước đây chưa xây bể nước sạch, gia đình chị phải sử dụng nguồn nước không đảm bảo vệ sinh. Cách đây 3 năm, từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện, gia đình vay 20 triệu đồng đầu tư đường ống, xây bể, lắp đặt máy lọc, làm nhà vệ sinh. Nhờ nguồn nước đảm bảo vệ sinh nên sức khỏe tốt hơn, nhà cửa sạch sẽ... Chị Trúc cũng cho biết thêm, hiện trên địa bàn xóm Đông Lộc có khoảng 40% hộ dân vay vốn chính sách đầu tư công trình nước sạch, xây dựng công trình vệ sinh.

Tại huyện Quỳ Hợp, nước sạch cũng là nỗi lo lắng của nhiều người dân, là vấn đề cần quan tâm của các cấp chính quyền do một phần liên quan đến hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn. Chính vì thế, bên cạnh cho vay đầu tư sản xuất kinh doanh, tín dụng chính sách cũng hướng tới đầu tư công trình nước sạch vệ sinh môi trường, đảm bảo cuộc sống cho người dân. Tại xã Châu Hồng, ông Hoàng Văn Thành – Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn bản Hy cho biết, tổ chúng tôi do Hội Nông dân quản lý hiện có dư nợ trên 2,1 tỷ đồng với 39 khách hàng đang còn dư nợ. Trong đó, dư nợ cho vay Chương trình Nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn là 146 triệu đồng, cho 10 khách hàng vay vốn.

Gia đình chị Lương Thị Loan ở bản Hy, xã Châu Hồng nhiều năm gặp khó khăn về nước sinh hoạt. Thông qua Tổ tiết kiệm và vay vốn thuộc Hội Nông dân quản lý, chị Loan được vay 20 triệu đồng để khoan giếng, xây dựng hệ thống lọc nước, chứa nước, cải tạo công trình vệ sinh. Chị Loan phấn khởi cho biết, được bình xét vay vốn Chương trình Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đã giúp gia đình cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần giữ gìn môi trường trong thôn sạch, đẹp.

Chia sẻ về tình hình vay vốn trên địa bàn, ông Nguyễn Thanh Hải – Giám đốc Ngân hàng CSXH huyện cho biết: Tổng dư nợ đến 31/10/2024 đạt 780 tỷ đồng, tăng hơn 52 tỷ đồng so với đầu năm, tốc độ tăng trưởng đạt 7,1%. Trong đó, dư nợ cho vay Chương trình cấp nước sạch vệ sinh môi trường đạt gần 85 tỷ đồng, tăng so với đầu năm 3 tỷ đồng. Năm 2024 đã thực hiện cho vay 973 khách hàng vay vốn, xây dựng 1.946 công trình nước sạch và công trình vệ sinh môi trường. Tính đến 31/10/2024 trên toàn huyện có 4.530 khách hàng vay vốn chương trình này.

Nâng cao hiệu quả chương trình cho vay nước sạch

Thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn của Chính phủ, Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh Nghệ An đã tích cực đầu tư nguồn vốn tín dụng nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn cho 411 xã trên địa bàn toàn tỉnh, góp phần cải thiện điều kiện sống, cải thiện môi trường tại các xã ở nông thôn.

“

Việc triển khai cho vay chương trình nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn trên địa bàn tỉnh đạt được những hiệu quả nhất định. Nguồn vốn cho chương trình tăng trưởng hàng năm, cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của các khách hàng đủ điều kiện vay; khách hàng tiếp cận nguồn vốn ưu đãi ngày càng nhanh chóng và tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo an toàn vốn.

Ông Hoàng Sơn Lam – Phó Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết

Để tạo điều kiện hơn nữa cho người dân được thụ hưởng từ chương trình tín dụng chính sách này, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 10/2024/QĐ-TTg ngày 15/7/2024 quy định về chính sách tín dụng cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, trong đó có quy định về đối tượng, mức vay, phương thức vay. Quyết định này có hiệu lực từ ngày 2/9/2024.

Theo đó, Quyết định này quy định về chính sách tín dụng cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo Quyết định số 1978/QĐ-TTg ngày 24/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ để cho vay đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa 2 loại công trình, bao gồm: Công trình cấp nước quy mô hộ gia đình; công trình vệ sinh môi trường hộ gia đình.

Đối tượng vay vốn là hộ gia đình cư trú tại vùng nông thôn nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú (khách hàng). Điều kiện vay vốn là khách hàng cư trú tại địa phương thuộc vùng nông thôn chưa có công trình cấp nước, công trình vệ sinh hộ gia đình hoặc đã có nhưng bị hư hỏng cần phải xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa.

Về phương thức cho vay, Ngân hàng Chính sách xã hội nơi cho vay thực hiện cho vay theo phương thức ủy thác cho các tổ chức chính trị - xã hội. Mức cho vay tối đa là 25 triệu đồng/1 loại công trình/khách hàng. Lãi suất cho vay 9,0%/năm. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay. Khách hàng được vay vốn để đầu tư mới, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa 2 loại công trình nước và vệ sinh môi trường hộ gia đình nhưng tổng dư nợ mỗi loại công trình không vượt quá mức cho vay tối đa của mỗi loại công trình.

Thời hạn cho vay do Ngân hàng Chính sách xã hội thỏa thuận với khách hàng tối đa là 5 năm (60 tháng). Ngân hàng Chính sách xã hội hướng dẫn về hồ sơ vay vốn, trình tự và thủ tục cho vay, kỳ hạn trả nợ, mức trả nợ đảm bảo đơn giản, rõ ràng, dễ thực hiện. Việc gia hạn nợ, chuyển nợ quá hạn thực hiện theo quy định của Ngân hàng Chính sách xã hội.

“Trước đây, mức cho vay bình quân hộ đạt 19,9 triệu đồng/hộ, về cơ bản các hộ gia đình gần như được vay ở mức tối đa mà Chính phủ quy định. Từ ngày 2/9/2024, mức cho vay mới 25 triệu đồng/1 công trình, mỗi hộ được vay 50triệu đồng/2 công trình. Và với quyết định mới đây của Thủ tướng Chính phủ quy định về đối tượng, mức vay, phương thức vay đối với chương trình đã tạo thêm sức hút lớn với người dân tác động mạnh mẽ đối với đời sống vật chất, tinh thần của người vay vốn, góp phần quan trọng trong mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới”, ông Hoàng Sơn Lam chia sẻ.

“

Đến nay, Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh Nghệ An có 97.411 khách hàng đang còn dư nợ chương trình cho vay nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn, với tổng dư nợ đạt 1.902 tỷ đồng. Trong đó, năm 2024 cho vay 549 tỷ đồng với 19.408 khách hàng vay vốn, xây dựng được 19.408 công trình nước sạch và 19.383 công trình vệ sinh. Riêng doanh số cho vay theo Quyết định 10/QĐ-TTg là 275 tỷ đồng, với 5.676 khách hàng vay vốn.