Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia Mỹ và mối quan hệ khó đoán định với Tổng thống Trump

Dù là gương mặt quen thuộc trong giới chức an ninh Mỹ khi đã kinh qua rất nhiều vị trí quan trọng, nhưng dư luận đang rất tò mò về khả năng ông Joseph Maguire sẽ xây dựng mối quan hệ như thế nào với Tổng thống Trump, liệu ông sẽ lựa chọn “trung thành” để tránh “vết xe đổ” của những người tiền nhiệm, hay lựa chọn “trung thực” như một yếu tố quan trọng nhất trong đảm bảo an ninh quốc gia.

Ông Joseph Maguire được chỉ định làm quyền Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia Mỹ. Ảnh: Fox News

Sự lựa chọn “xuất sắc”

Khi thông báo ông Joseph Maguire sẽ trở thành quyền Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hết lời khen ngợi, gọi ông là “một lựa chọn xuất sắc”, “một người đàn ông rất tài năng”. Trên thực tế, ông Donald Trump và ông Joseph Maguire không có nhiều cơ hội tiếp xúc với nhau, trong bối cảnh chính sách an ninh quốc gia mới của Mỹ nhấn mạnh đến mối đe dọa từ những “thế lực cạnh tranh” như Nga, Trung Quốc, Iran hơn là mối đe dọa khủng bố như trong giai đoạn trước.

Với vai trò là Giám đốc Trung tâm chống khủng bố quốc gia thuộc quyền giám sát của Văn phòng Giám đốc Cơ quan tình báo từ tháng 12/2018, ông Joseph Maguire không có nhiều cơ hội xuất hiện ở Phòng Bầu Dục. Bản thân ông Josepht Maguire cũng thừa nhận rằng những lần gặp gỡ trực tiếp của ông với Tổng thống Donald Trump là “rất ít”.

Thế nhưng, việc 2 người không thường xuyên gặp gỡ không phải là yếu tố ngăn cản Tổng thống Donald Trump dành cho ông Joseph Maguire những lời khen “có cánh”, bởi trên thực tế, ông Joseph Maguire là một cái tên quen thuộc trong giới an ninh Mỹ và nhận được sự kính trọng của rất nhiều người. Năm nay 67 tuổi, Joseph Maguire đã kinh qua những vị trí đặc biệt quan trọng có liên quan mật thiết tới việc đảm bảo an ninh quốc gia.

Ông Joseph Maguire từng giữ vị trí lãnh đạo tại nhiều đơn vị đặc biệt của Hải quân Mỹ. Ảnh: Getty

Trước khi trở thành Giám đốc Trung tâm chống khủng bố quốc gia, ông đã từng có 36 năm phục vụ trong quân đội với chức danh đạt được khi nghỉ hưu hồi năm 2010 là Đô đốc Hải quân. Ông cũng từng nắm giữ vị trí chỉ huy ở những đơn vị trọng yếu nhất của Hải quân Mỹ, như Giám đốc Tài nguyên chiến lược của Bộ Tư lệnh tác chiến đặc biệt Mỹ, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Chiến tranh Đặc biệt Hải quân, Phó Chỉ huy Lực lượng Chiến tranh đặc biệt hải quân - một đơn vị huyền thoại, đầy bí ẩn tượng trưng cho sức mạnh, sự tinh nhuệ của Hải quân Mỹ và thường được biết đến với biệt danh SEAL Team 6. Trong thời gian làm việc trong lĩnh vực chống khủng bố, Joseph Maguire đã giám sát một loạt dự án quy mô lớn như đối phó với nhóm khủng bố al-Qeada hay giám sát các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Vì thế, khi Tổng thống Donald Trump đề cử ông Joseph Maguire vào vị trí quyền Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia, nhiều nhân vật cấp cao trong chính quyền đã nhận định rằng đây là sự lựa chọn rất phù hợp cho một vị trí giám sát tới 17 cơ quan tình báo của chính phủ, bao gồm cả Cục Tình báo trung ương (CIA) và Cơ quan An ninh quốc gia (NSA), điều phối hoạt động thu thập tin tức tình báo liên quan Mỹ trên phạm vi toàn cầu, thường xuyên báo cáo và đưa ra những lời khuyên tốt nhất cho Tổng thống về những mối đe dọa với nước Mỹ. Họ mang theo một niềm tin vững chắc rằng một người đã cống hiến gần cả cuộc đời cho an ninh quốc gia chắc chắn sẽ lãnh đạo cộng đồng tình báo với sự chính trực và kiên quyết.

“Trung thành” hay “trung thực”?

Ông Joseph Maguire trở thành quyền Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia trong bối cảnh có quá nhiều xáo trộn trong cộng đồng tình báo Mỹ, khi cựu Giám đốc Dan Coats và cựu Phó Giám đốc Sue Gordon cùng xin từ chức vì những bất đồng với Tổng thống Donald Trump, nhất là trong vấn đề Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ năm 2016. Bởi vậy, với việc lựa chọn ông Joseph Maguire, nhiều người cho rằng Tổng thống Trump vừa nhằm ổn định lại bộ máy tình báo quốc gia, vừa nhằm tìm kiếm một nhân vật “dễ bảo” trong việc quản lý những thông tin được xếp vào loại nhạy cảm - không chỉ với an ninh quốc gia mà còn với cá nhân Tổng thống.

Dù vậy, liệu ông Donald Trump có đạt được những mục tiêu của mình hay không vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ, bởi ngoài yếu tố kinh nghiệm, chuyên môn trong lĩnh vực an ninh tình báo, chống khủng bố, ông Joseph Maguire được nhận xét là một nhân vật bí ẩn, ít khi chia sẻ quan điểm cá nhân về những vấn đề mà chính quyền Tổng thống Trump đang quan tâm hàng đầu như Triều Tiên, Iran, mối quan hệ với Nga, Trung Quốc. Chỉ có một lần duy nhất ông đề cập đến Iran với cách nhìn nhận được cho là “hợp lòng” Tổng thống Donald Trump: “Tôi cho rằng Iran là nhà tài trợ tài ba nhất của các tổ chức khủng bố trên thế giới”. Nhiều người cho rằng, để có thể tồn tại ở Nhà Trắng, yếu tố cực kỳ quan trọng là “lòng trung thành” - được diễn giải theo cách là thực thi nhiệm vụ sao cho “vừa lòng Tổng thống”.

Trong khi đó, ông Joseph Maguire lại được nhìn nhận là một con người thẳng thắn và trung thực. Trong phiên điều trần trước Thượng viện để phê chuẩn vào vị trí Giám đốc Trung tâm chống khủng bố quốc gia, Joseph Maguire cũng đã nói rất nhiều về sự trung thực, rằng ông cam kết sẽ cung cấp những thông tin, những phân tích chính xác nhất mà cộng đồng tình báo thu thập được, đưa ra những dự báo cụ thể nhất có thể, và không ngại phải nói lên sự thật với cấp trên. Joseph Maguire từng khẳng định quan điểm rằng việc thay đổi các phân tích tình báo để làm hài lòng người khác là đi ngược lại lợi ích quốc gia, đánh mất giá trị sức lao động của cộng đồng tình báo.

Liệu ông Joseph Maguire có đồng hành lâu dài được với Tổng thống Trump? Ảnh: Getty

Bởi vậy, dù chưa thể hiện quan điểm của mình trong những mối quan tâm về vấn đề an ninh của chính quyền, nhưng nhiều người dự đoán khó khăn lớn nhất của ông Joseph Maguire khi đảm nhận cương vị Giám đốc Cơ quan an ninh quốc gia là xác lập ranh giới giữa “trung thành” và “trung thực”, bởi đã có quá nhiều tấm gương về việc phải ra đi do đề cao sự “trung thực” mà làm “mếch lòng” vị chủ nhân của Nhà Trắng.

Dù vậy, trước khi nắm bắt được cơ hội chứng minh cho mọi người về khả năng xây dựng quan hệ cá nhân với Tổng thống Donald Trump, ông Josehp Maguire sẽ phải trải qua một thử thách ngay trước mắt là cắt bỏ chữ “quyền” trong chức danh của mình. Thực tế đã cho thấy, chữ “quyền” luôn là nhân tố khó vượt qua nhất trong các vị trí được ông Donald Trump chỉ định, và minh chứng rõ nhất chính là nghị sĩ John Ratcliffe - người đã xin rút lui khỏi vị trí quyền Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia để nhường lại cơ hội cho Joseph Maguire.