Giám đốc Công an Nghệ An góp ý 4 vấn đề sửa đổi Bộ luật Hình sự

(Baonghean.vn) - Thay mặt Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an tỉnh đánh giá dự án sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015 (bản mới nhất) đã tiếp thu, chỉnh sửa khá đầy đủ, khác xa nhiều so với những bản cũ gần đây.

“Đặc biệt, bản giải trình, tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất đầy đủ, rõ ràng, có tính thuyết phục cao. Tôi đánh giá cao những cố gắng của Ban soạn thảo và ủng hộ thông qua trong kỳ họp này”, đại biểu Cầu phát biểu.

Tuy nhiên, để góp phần hoàn thiện hơn Bộ luật quan trọng trên, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An góp ý thêm 4 vấn đề.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Nguyễn Hữu Cầu. Ảnh tư liệu

Trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi

Đây là vấn đề từng được đại biểu Nguyễn Hữu Cầu đề cập trong kỳ họp trước của Quốc hội với quan điểm không tán thành quy định mới tại Khoản 2, điều 12, Bộ luật Hình sự (BLHS) 2015.

Trước diễn đàn Quốc hội chiều nay, ông thống kê và phân tích: “Trong BLHS 2015 có 280 điều và 367 khoản quy định về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà lẽ ra theo quy định của BLHS 1999 thì những người này phải bị xử lý bằng hình sự. Nhưng theo quy định của BLHS 2015 thì chỉ xử lý được 28 tội (tha bổng 252 tội) và xử lý được 74 khoản (tha bổng 294 khoản). Do đó, tính răn đe, phòng ngừa đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi bị giảm sút nghiêm trọng”.

Đại biểu đến từ Nghệ An cũng nhận định trong thời gian tới các hành vi vi phạm pháp luật của người chưa thành niên sẽ gia tăng và diễn biến phức tạp hơn và mong Quốc hội chia sẻ với các cơ quan chức năng của Chính phủ.

Chốt lại vấn đề này, đại biểu Cầu phát biểu: “Cho đến thời điểm này tôi vẫn bảo lưu quan điểm của mình nhưng trước tình thế buộc phải lựa chọn 1 trong 2 phương án mà ban soạn thảo đã đưa ra tôi xin lựa chọn phương án 1 của các điều 12, 91, 93, 94, 95 và 100 của dự thảo luật”.

Chưa hợp lý trong quy định tội phạm về ma túy

Với tình tiết “Đã bị xử lý hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm” quy định tại điểm a, khoản 1 các điều 249 (tàng trữ), 250 (vận chuyển), 252 (chiếm đoạt), 253 (tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt tiền chất dùng vào việc sản xuất chất ma túy), đại biểu Nguyễn Hữu Cầu cho rằng quy định như vậy đã phi hình sự hóa và bỏ lọt quá nhiều tội phạm về ma túy.

Chứng minh cho lập luận của mình, ông đưa ví dụ: “Nguyễn Văn A đã có 1 lần bị xử lý hành chính về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy và có 1 tiền án về tội mua bán trái phép chất ma túy, chưa được xóa án tích. Nay bị cơ quan công an bắt về hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy nhưng khối lượng dưới 0,1 gam. Theo quy định mới như tôi đã nêu trên thì Nguyễn Văn A không phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy, bởi vì Nguyễn Văn A chưa bị xử lý hành chính về hành vi tàng trữ và chưa có tiền án về hành vi tàng trữ. Đây là điều không hợp lý”.

Người đứng đầu cơ quan công an tỉnh Nghệ An phân tích, thực tiễn cho thấy hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy gắn chặt với nhau, làm tiền đề cho nhau và trước đây quy định chung trong cùng 1 điều luật (Điều 194 BLHS 1999). Theo quy định tại phần II, mục 3, tiểu mục 3.7, điểm a, Thông tư 17/2007 của liên bộ CA-VKSTC-TATC-TP thì hành vi như tôi nêu ở ví dụ trên thì Nguyễn Văn A phải bị xử lý về tội “tàng trữ trái phép chất ma túy”.

Mặt khác, nếu so sánh khoản 1 các điều 249, 250, 252, 253 với khoản 1 điều 259 về tội “Vi phạm quy định về quản lý chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần” thì thấy không công bằng và rất mâu thuẫn. Điều 259 mở rộng diện xử lý hình sự, quy định là “Đã bị kết án về một trong các tội phạm về ma túy chưa được xóa án tích mà còn vi phạm” chứ không quy định “đã bị kết án về tội này” và nếu so sánh tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt trái phép chất ma túy với tội trộm cắp, tội công nhiên chiếm đoạt tài sản thì các tội phạm về ma túy nghiêm trọng hơn nhiều. Trong khi đó, tội trộm cắp, tội công nhiên chiếm đoạt tài sản được mở rộng diện xử lý hình sự đối với khoản 1 quy định tình tiết “Đã bị xử lý hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về hành vi chiếm đoạt”.

Từ đó, đại biểu này đề nghị ban soạn thảo chỉnh sửa điểm a, khoản 1 các điều 249, 250, 252, 253 theo hướng “Đã bị xử lý hành chính về hành vi vi phạm pháp luật về ma túy hoặc đã bị kết án về một trong các tội phạm về ma túy, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm”.

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu cho rằng cần quy định chặt chẽ, thu hẹp hơn khái niệm "hung khí nguy hiểm" trong dự án luật. Ảnh: Internet

Giám định hàm lượng chất ma túy

Ban soạn thảo cũng như Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu, đồng ý quan điểm chỉ giám định hàm lượng ma túy để quy ra khối lượng hoặc thể tích làm căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự trong 4 trường hợp: (1) chất ma túy ở thể rắn được hòa tan trong dung dịch; (2) chất ma túy ở thể lỏng được pha loãng; (3) xái thuốc phiện; (4) thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần.

Nhưng theo ông Nguyễn Hữu Cầu, quy định như trên trong nghị quyết của Quốc hội là chưa hợp lý. Đây là những vấn đề mà hầu hết các địa biểu Quốc hội đồng ý, nên ông đề nghị quy định thẳng vào trong BLHS 4 trường hợp trên để đảm bảo tính thống nhất và ổn định.

Tội cố ý gây thương tích

Đối với khoản 6, điều 134 về tội cố ý gây thương tích quy định “Người nào chuẩn bị hung khí, a xít nguy hiểm,… nhằm gây thương tích cho người khác”, đại biểu Cầu đề nghị viết lại đầy đủ là “người nào chuẩn bị hung khí nguy hiểm, a xít nguy hiểm…” đồng thời quy định về “hung khí nguy hiểm” phải được Hội đồng thẩm phán Tòa án Tối cao hướng dẫn chặt chẽ hơn, thu hẹp hơn, không để rộng như nghị quyết số 02/2003 và Nghị quyết số 01/2006 của HĐTP-TATC hướng dẫn tình tiết “dùng hung khí nguy hiểm” theo khoản 1 điều 104 BLHS 1999.

Một số vấn đề khác do không đủ thời gian phát biểu trực tiếp tại Hội trường, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu cho biết sẽ chuyển nội dung đến Ban soạn thảo.

Nhóm PV - CTV