Giảm "nghẽn" dịch vụ ATM dịp Tết

Gần một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Giáp Ngọ, đây cũng là thời gian cao điểm của việc trả tiền lương, thưởng cho người lao động qua máy ATM. Mặc dù các ngân hàng đã triển khai nhiều phương án nâng cao chất lượng phục vụ của hệ thống rút tiền ATM, nhưng đến thời điểm này, không ít máy ATM vẫn gặp sự cố, gây không ít phiền hà, rắc rối cho khách hàng.

Các cây ATM thường bị quá tải trong dịp Tết. Ảnh: TRẦN HẢI

Nhu cầu rút tiền mặt tăng đột biến Theo kinh nghiệm từ nhiều năm, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng như các ngân hàng thương mại lường trước những tình huống có thể phát sinh đối với hoạt động của hệ thống ATM trong dịp Tết Nguyên đán. Chính vì vậy, ngay khi bước vào quý IV-2013, hệ thống ngân hàng đã chủ động xây dựng, triển khai các phương án cung ứng tiền mặt, hạn chế sự tắc nghẽn tại các điểm ATM. Nhưng cho dù đã chuẩn bị kỹ lưỡng, những sự cố tại hệ thống ATM như máy hết tiền, nghẽn đường truyền, ngừng giao dịch, "nuốt" thẻ,... vẫn diễn ra.

Thống kê của NHNN cho thấy, toàn hệ thống hiện có hơn 57,2 triệu thẻ nội địa và 5,7 triệu thẻ quốc tế. Phó Tổng Giám đốc Vietcombank Đào Minh Tuấn nhận định, số lượng thẻ ATM của thị trường chưa ổn định, thực tế vẫn tăng, đồng nghĩa với giao dịch tăng theo. Cụ thể tại Vietcombank, năm 2013 tăng thêm 200 máy ATM so với 1.800 máy trong năm trước đó.

Hiện nay, hệ thống mạng lưới ATM chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng trong những ngày bình thường. Vào dịp Tết, do các doanh nghiệp, nhất là tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, dồn dập chi trả tiền lương, tiền công, tiền thưởng cho công nhân trong cùng khoảng thời gian ngắn, cho nên lượng người tới rút tiền mặt tại ATM tăng đột biến. Cục trưởng Cục Phát hành kho quỹ (NHNN) Nguyễn Chí Thành cho biết, chỉ tính riêng một tháng Tết, số bội chi tiền mặt bằng cả năm. Thí dụ, trong năm, cả nước bội chi tiền mặt 70.000 tỷ đồng thì riêng tháng 1 (tháng Tết) cũng bội chi 70.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy lượng tiền mặt chi tiêu trong dịp Tết khá cao. Hơn nữa, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm nay khá gần nhau, dự đoán nhu cầu tiền mặt rất lớn, lượng tiền bội chi thời điểm này còn có thể lớn hơn.

Chính điều này gây quá tải cục bộ tại một số điểm ATM, nhất là tại các địa phương tập trung đông dân cư, có mức thu - chi tiền mặt cao và tập trung nhiều máy ATM như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Quảng Ninh hay khu vực tập trung các khu chế xuất, khu công nghệ cao như Đồng Nai, Bình Dương..., tình trạng các máy ATM hết tiền mặt diễn ra khá thường xuyên. Theo lý giải của các ngân hàng, nhu cầu tiền mặt ở một máy ATM trung bình vào khoảng 500 triệu đồng/máy/ngày, nhưng vào dịp Tết như năm 2013, tại một số máy ATM ở TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, nhu cầu tiếp quỹ lên tới 800 triệu đồng đến một tỷ đồng/máy/ngày và phải bảo đảm đủ mệnh giá nhằm đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng. Với tần suất giao dịch tăng vọt vào dịp cuối năm, có thời điểm tăng tới hơn 300% đến 400%, do đó sẽ khó tránh được tình trạng nghẽn mạng.

Phó Tổng Giám đốc Vietcombank Đào Minh Tuấn cũng cho biết: Trước đây, khách hàng là chủ thẻ Vietcombank phần lớn giao dịch trên máy ATM của ngân hàng. Nhưng nay một lượng lớn chủ thẻ của Vietcombank chi tiêu trên các máy ATM của ngân hàng khác.Điều này giúp hạn chế được phần nào tình trạng quá tải tại các máy ATM. Bình thường ATM của ngân hàng mỗi ngày tiếp quỹ một lần, nhưng vào dịp Tết, Vietcombank chủ động cung ứng ba lần/ngày, thậm chí có thời điểm sáu lần/ngày.Ở những nơi lượng công nhân lớn, như cụm khu công nghiệp, thường rút tiền vào một thời điểm, cùng với Vietcombank, các ngân hàng thương mại khác cũng đã phối hợp tập trung hàng chục máy ATM để máy ATM ngân hàng này hết tiền thì còn của ngân hàng khác. Nhưng hệ thống ATM vẫn không tránh khỏi trục trặc bởi lượng khách hàng rút tiền quá đông, vào cùng một thời điểm với khối lượng tiền rút khá lớn. Ngoài ra, một nguyên nhân cũng được các lãnh đạo ngân hàng chỉ ra đó là tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh khoảng 15 ngày giáp Tết, giao thông tắc nghẽn cho nên việc đi lại rất khó khăn, làm chậm tiến độ tiếp quỹ cho máy ATM.

đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt Khắc phục tình trạng quá tải tại các máy ATM, đại diện lãnh đạo Ngân hàng Vietcombank cũng khẳng định, những sự cố nếu phát sinh khó xảy ra trong thời gian dài và sẽ sớm được khắc phục do ngân hàng đã có kế hoạch chuẩn bị tiền mặt sớm và cắt cử nhân viên sẵn sàng tiếp quỹ. Bên cạnh đó, công tác an ninh, kỹ thuật cũng được tăng cường hơn.

đáng chú ý, do lo ngại nhu cầu thanh toán, rút tiền mặt của người dân tăng cao trong dịp Tết, năm nay NHNN cũng đã chủ động xây dựng các phương án cung ứng tiền mặt nhằm đáp ứng nhu cầu cả về số lượng và cơ cấu mệnh giá; chỉ đạo việc tổ chức điều chuyển tiền mặt tới các NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố để nâng cao dự trữ cuối năm. Mới đây, NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại phối hợp doanh nghiệp giãn thời điểm tiến hành chi trả lương, thưởng cuối năm. Và để tránh tình trạng máy ATM thiếu tiền cung ứng, ảnh hưởng đến việc rút tiền của người dân, NHNN đã khảo sát những tỉnh, thành phố có mức bội chi tiền mặt lớn để cung cấp đủ tiền mặt cho các ngân hàng thương mại đáp ứng nhu cầu rút tiền của người dân.

Thực tế cho thấy, việc tăng lượng tiền mặt, tăng lần tiếp quỹ hoặc lắp đặt thêm máy ATM phục vụ nhu cầu rút tiền trong dịp Tết cũng chỉ là giải pháp tình thế. Về lâu dài, lựa chọn thanh toán không dùng tiền mặt như mua hàng qua các điểm chấp nhận thẻ (POS), thanh toán qua in-tơ-nét,... đang được các ngân hàng cũng như khách hàng hướng tới.

Theo Phó Tổng Giám đốc Vietinbank Phạm Huy Khang, ngân hàng này hiện đã phát triển hệ thống đơn vị chấp nhận thanh toán thẻ tại tất cả các lĩnh vực, ngành, nghề như hệ thống siêu thị Big C, siêu thị điện máy Nguyễn Kim, hệ thống nhà hàng, khách sạn, hệ thống ta-xi Vinasun, thanh toán tiền điện, hóa đơn viễn thông bằng thẻ tại nhà,... Bên cạnh đó, Vietinbank còn thường xuyên hợp tác với các đơn vị xây dựng nhiều chương trình ưu đãi giảm giá, khuyến mãi dành cho khách hàng thanh toán thẻ.

Ngoài ra, hiện nay nhiều ngân hàng thực hiện kết nối liên thông ATM qua Banknetvn, VNBC cho nên người dân có thể chủ động rút tiền ở các máy ATM khác nhau. Hội Thẻ Ngân hàng Việt Nam cũng đưa ra lời khuyên, bên cạnh các giải pháp tăng cường phục vụ của các ngân hàng, các chủ thẻ cũng có thể chủ động giảm sự bất cập trong việc giao dịch ATM dịp cuối năm bằng cách tránh rút tiền hoặc giao dịch vào các giờ cao điểm từ 17 giờ đến 19 giờ hằng ngày. Kinh nghiệm từ những năm trước cũng cho thấy, trong các ngày từ 26 đến 28 tháng Chạp là thời gian "cao điểm" tại các máy ATM, cho nên chủ thẻ cần dự trù trước, hạn chế thực hiện giao dịch tại ATM. đồng thời, các ngân hàng cũng đưa ra khuyến cáo, các chủ thẻ nếu nhập sai mật khẩu quá hai lần thì không nên nhập tiếp mật khẩu vì nếu tiếp tục sai, tài khoản cá nhân sẽ bị khóa; nên liên hệ với sở giao dịch của ngân hàng đăng ký thẻ để nhân viên hướng dẫn, tránh trường hợp bị khóa tài khoản cá nhân trong dịp Tết.

Theo NDĐT