Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu: Tăng quyền lợi cho người lao động

Niềm vui của người lao động

Là công nhân thuộc bộ phận là ủi của Công ty TNHH Mareep Nghệ An, anh Hoàng Công Anh (SN 1991, trú ở xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu) chia sẻ: “Tôi tốt nghiệp THPT đến nay đã 16 năm, trải qua nhiều công việc, ngành nghề nhưng số năm đóng bảo hiểm xã hội chính thức mới chỉ 9 năm. Trước đây, tôi lo lắng vì phải đóng bảo hiểm xã hội đến 20 năm mới được nhận lương hưu, trong khi sức khỏe của tôi không được tốt, khó có thể theo đuổi công việc của một công nhân may mặc lâu dài. Với chính sách mới, tôi chỉ cần cố gắng thêm 6 năm nữa là có thể nghỉ hưu với mức lương ổn định. Điều này giúp tôi yên tâm hơn về tương lai".

“

Với chính sách mới, tôi chỉ cần cố gắng thêm 6 năm nữa là có thể nghỉ hưu với mức lương ổn định. Điều này giúp tôi yên tâm hơn về tương lai.

Anh Hoàng Công Anh - Công ty TNHH Mareep Nghệ An.

Ông Dương Văn Hoàng - Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Mareep Nghệ An cho biết: “Chúng tôi đã tuyên truyền đến người lao động trong công ty những thay đổi của Luật Bảo hiểm xã hội và hầu như tất cả người lao động đều vui mừng với việc điều chỉnh thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm. Đối với ngành may, người lao động thường làm việc trong môi trường nặng nhọc, độc hại, dễ bị suy giảm khả năng lao động. Khi tuổi đã cao, nhiều công nhân lo ngại nghỉ việc mà vẫn chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, với chính sách mới này, nhiều công nhân đã bớt lo lắng, yên tâm gắn bó với công việc”.

Đối với những người đang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, chính sách mới này cũng mang đến nhiều sự phấn khởi. Ví như bà Nguyễn Thị Lan Hương (SN 1963, trú tại phường Hưng Dũng, TP Vinh), từng là công nhân của Công ty Lương thực Nghệ An. Năm 1995, bà nghỉ việc theo Chế độ 176. Suốt 30 năm qua, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, bà làm nhiều công việc khác nhau, từ buôn bán đến làm giúp việc, lao công và hiện đang làm dọn vệ sinh tại một chung cư ở phường Hưng Phúc (TP Vinh). Cuối năm 2020, được sự tuyên truyền của nhân viên đại lý thu bảo hiểm xã hội, bà bắt đầu đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. “Vì tham gia bảo hiểm xã hội muộn nên tôi rất lo lắng, không biết đến khi nào mới đóng đủ 20 năm để nhận lương hưu. Giờ đây, với chính sách mới, cơ hội để tôi được nhận lương hưu trở nên rõ ràng hơn, giúp cuộc sống về già ổn định hơn".

“

Cơ hội để tôi được nhận lương hưu trở nên rõ ràng hơn, giúp cuộc sống về già ổn định hơn.

Bà Nguyễn Thị Lan Hương (phường Hưng Dũng, thành phố Vinh)

Còn bà Phan Thị Liên (SN 1969) - một tiểu thương tại thị trấn Đô Lương bày tỏ: "Là người kinh doanh nhỏ, tôi luôn muốn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để đảm bảo cuộc sống khi về già. Tuy nhiên, trước đây, tôi e ngại vì phải đóng quá lâu mới được hưởng lương hưu. Nay chính sách mới giúp tôi tự tin hơn, chỉ cần đóng đủ 15 năm là có thể an tâm về tương lai".

Chính sách nhân văn

Theo số liệu từ Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, tính đến hết năm 2024, cả nước có gần 20,11 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, đạt tỷ lệ 42,71% so với lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là 17,82 triệu người, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là 2,29 triệu người.

Tuy nhiên, tỷ lệ người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu vẫn còn thấp, đặc biệt là ở nhóm lao động tự do và nông dân. Nguyên nhân chính là do yêu cầu đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu 20 năm khiến nhiều người không đủ khả năng đáp ứng. Trong 7 năm thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (từ 2016 – 2023), có khoảng 60 nghìn người đã hết tuổi lao động lựa chọn nhận bảo hiểm xã hội một lần do chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; hơn 20 nghìn người khi đến tuổi nghỉ hưu phải đóng một lần cho thời gian còn thiếu để hưởng lương hưu.

Việc giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu xuống còn 15 năm sẽ giúp giải quyết bài toán này, giúp tăng tỷ lệ bao phủ an sinh xã hội, đặc biệt là ở các nhóm lao động yếu thế như nông dân, công nhân và người lao động tự do. Điều này không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn góp phần giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội khi người cao tuổi không có thu nhập ổn định.

Đối với Nghệ An, địa phương có đông lao động nông nghiệp và lao động tự do, chính sách này được dự báo sẽ có những tác động rất tích cực. Dự kiến sẽ có thêm hàng nghìn người đủ điều kiện hưởng lương hưu khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực.

Theo bà Lê Thị Dung – Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội Nghệ An, cơ quan này đang đẩy mạnh tuyên truyền tới các nhóm đối tượng tại cơ sở, tổ chức hội nghị tư vấn, đối thoại về chính sách bảo hiểm xã hội cho nông dân, công nhân và nhân dân trên địa bàn tỉnh. Nhờ đó, Nghệ An được đánh giá là một trong những địa phương thực hiện tốt công tác vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Việc giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu xuống 15 năm sẽ rất có lợi với các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, đặc biệt nhóm người lao động tham gia BHXH muộn (khoảng 45 - 47 tuổi mới tham gia). Do đó, chính sách này được kỳ vọng sẽ giúp gia tăng số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn tỉnh, đồng thời góp phần giảm số người hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

“

Khi người dân được đảm bảo cuộc sống khi về già, họ sẽ có thêm động lực để tham gia vào thị trường lao động và đóng góp cho nền kinh tế.

Bà Lê Thị Dung - Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Nghệ An

Đại diện lãnh đạo Bảo hiểm xã hội Nghệ An cũng khuyến nghị, với thời gian đóng bảo hiểm xã hội ngắn hơn, mức lương hưu sẽ thấp hơn so với những người có thời gian đóng dài. Do đó, người lao động nên cân nhắc tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội sau khi đủ 15 năm để tăng mức lương hưu, đảm bảo cuộc sống tốt hơn khi về già./.