Giáo sư Ngô Bảo Châu đến Nghệ An

(Baonghean.vn)- Sáng 14/12, Giáo sư toán học Ngô Bảo Châu đến Nghệ An trong chương trình thăm và làm việc tại Trường Đại học Vinh.

Theo chương trình, chiều 14/12, Giáo sư Ngô Bảo Châu sẽ có buổi nói chuyện nói và giao lưu với giảng viên và sinh viên Trường ĐH Vinh; giáo viên hai sở giáo dục và đào tạo Nghệ An và Hà Tĩnh; học sinh Trường THPT Chuyên ĐH Vinh và Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu.

Sáng ngày 15/12, GS. Ngô Bảo Châu sẽ giảng bài và giao lưu với toàn thể giảng viên, sinh viên, học viên sau đại học của Khoa Sư phạm Toán học, Trường ĐH Vinh. Buổi chiều cùng ngày, GS. Ngô Bảo Châu sẽ đến thăm quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn và thăm quê hương Danh nhân văn hoá thế giới Nguyễn Du ở Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

Giáo sư Ngô Bảo Châu.

Giáo sư Ngô Bảo Châu sinh ngày 28 tháng 6 năm 1972 tại Hà Nội trong một gia đình trí thức truyền thống. Ông là con trai của Tiến sĩ khoa học ngành cơ học chất lỏng Ngô Huy Cẩn, hiện đang làm việc tại Viện Cơ học Việt Nam. Mẹ của ông là Phó Giáo sư, Tiến sĩ dược Trần Lưu Vân Hiền, công tác tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương. Ông là cháu họ của Ngô Thúc Lanh, một Giáo sư Toán viết cuốn sách Đại số đầu tiên.

Ông đã hai lần đoạt huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế tại Australia năm1988 và Cộng hòa Liên bang Đức năm 1989, và cũng là người Việt Nam đầu tiên giành 2 huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế.

Ngô Bảo Châu bảo vệ Luận án tiến sĩ năm 1997, trở thành nghiên cứu viên của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) từ năm 1998, lấy bằng Habilitation à Diriger les Recherches (HDR) năm 2003 và sau đó được bổ nhiệm làm Giáo sư toán học tại Trường Đại học Paris XI năm 2004.

Cũng trong năm này, ông được trao tặng giải Nghiên cứu Clay của Viện Toán học Clay cùng với Giáo sư Gérard Laumon vì đã chứng minh được Bổ đề cơ bản cho các nhóm Unita. Năm 2005, khi được 33 tuổi, Ngô Bảo Châu được nhà nước Việt Nam phong đặc cách hàm giáo sư.

Năm 2007, ông đồng thời làm việc tại Trường Đại học Paris XI, Orsay, Pháp và Viện Nghiên cứu Cao cấp Princeton, New Jersey, Hoa Kỳ. Trong năm 2008, ông công bố chứng minh Bổ đề cơ bản cho các đại số Lie hay còn gọi là Bổ đề cơ bản Langlands. Cuối năm 2009, công trình này đã được tạp chí Time bình chọn là 1 trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu của năm 2009.

Với các công trình khoa học của mình, Giáo sư Ngô Bảo Châu được mời đọc báo cáo trong phiên họp toàn thể của Hội nghị toán học thế giới 2010 tổ chức ở Ấn Độ vào ngày 19 tháng 8 năm 2010. Tại lễ khai mạc, giáo sư đã được tặng thưởng Huy chương Fields.

Kể từ ngày 1 tháng 9 năm 2010, ông là giáo sư tại Khoa Toán, Viện Đại học Chicago.

Ngày 4 tháng 9 năm 2010, Hội đồng Thi đua khen thưởng thành phố Hà Nội (trong chương trình Đại hội Thi đua yêu nước giai đoạn 2010 - 2015 của thành phố) đã lựa chọn Ngô Bảo Châu vào danh sách Công dân Thủ đô ưu tú lần thứ nhất, năm 2010.

Ngày 9 tháng 3 năm 2011, Phó Thủ tướng Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố Quyết định thành lập Viện Nghiên cứu Cao cấp về Toán (Vietnam Institute for Advanced Study in Mathematics) và quyết định bổ nhiệm ông Ngô Bảo Châu làm Giám đốc khoa học của Viện.

Tháng 4 năm 2011, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy quyết định trao tặng ông Huân chương Bắc đẩu Bội tinh của Nhà nước Pháp và ông đã chính thức sang Pháp nhận giải này vào ngày 27 tháng 1 năm 2012 tại điện Élysée. Một tháng sau, Giáo sư Ngô Bảo Châu cùng với 5 người khác đã được Viện Đại học Chicago trao tặng danh hiệu giáo sư đã có những thành tựu xuất sắc (distinguished service professorships).

Năm 2012 ông là hội viên danh dự (fellow) của Hội Toán học Hoa Kỳ.

Baonghean.vn sẽ cập nhật nội dung các chương trình làm việc của Giáo sư Ngô Bảo Châu tại Nghệ An.

N.Khoa