'Gió lành' bắt đầu thổi

(Baonghean) - Chỉ vài ngày sau khi chính thức nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel, đồng thời có lời mời ông Benjamin Netanyahu đến thăm Mỹ ngay đầu tháng 2 tới. Động thái này được đánh giá là nỗ lực mới nhất của ông Trump nhằm hâm nóng quan hệ với Israel vốn đã bị xấu đi trong nhiệm kỳ của người tiền nhiệm Barack Obama.

Tương lai quan hệ Mỹ - Israel dự báo sẽ nồng ấm dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump (Nguồn Times Of Israel)

Khởi sắc

“Rất thú vị”, “ấm áp” là những từ mà tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dành cho cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vừa qua. Diễn ra ngay sau khi chính thức nhậm chức chỉ 2 ngày, dư luận đánh giá, cả ông Trump và ông Netanyahu đã chờ đợi cuộc điện thoại này từ lâu.

Bởi trục trặc với chính quyền ông Obama bao nhiêu, Thủ tướng Israel lại kỳ vọng vào mối quan hệ với chính quyền Mỹ mới dưới thời Tổng thống Trump. Nhìn lại, mối quan hệ giữa Mỹ và Israel vốn gặp nhiều trắc trở trong nhiệm kỳ của ông Barack Obama. Israel đặc biệt vô cùng tức giận với thỏa thuận hạt nhân Iran mà Mỹ đạt được hồi năm ngoái.

Cũng từ thời điểm này, quan hệ giữa hai bên bắt đầu lao dốc. Gần đây nhất, vào những ngày cuối nhiệm kỳ, chính quyền ông Obama đã lần đầu tiên bỏ phiếu trắng đối với nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên Hợp quốc, trong đó kêu gọi Israel dừng mở rộng các khu định cư trên phần đất chiếm đóng của Palestine.

Thế nhưng, với tân Tổng thống Donald Trump, mọi chuyện hoàn toàn khác. Ông Trump trong nhiều tuyên bố đều đã khẳng định, ông sẽ đưa mối quan hệ với Israel trở lại thời kỳ nồng ấm. Ông Trump vốn còn là người có quan điểm cứng rắn với hồ sơ Iran, đồng thời còn có quan hệ rất tốt với những người Do Thái. Bởi thế không ngoài dự đoán, trong cuộc điện đàm, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước.

Tân Tổng thống của nước Mỹ cũng khẳng định các cam kết đối với an ninh của Israel. Trong diễn biến mới nhất, Nhà Trắng còn cho biết đang ở giai đoạn đầu của cuộc thảo luận nhằm thực hiện cam kết của Tổng thống Donald Trump chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem. Về phần mình, Israel ngay sau khi ông Trump nhậm chức cũng thông qua việc xây dựng hơn 500 ngôi nhà định cư tại khu vực Đông Jerusalem.

Một khu định cư Do Thái tại khu vực Đông Jerusalem. (Nguồn AFP)

Đi trên dây

Có thể thấy, mối quan hệ Mỹ - Israel ngay lập tức đã có những dấu hiệu tốt lành sau khi ông Donald Trump chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ. Dư luận cho rằng, ông Trump nhiều khả năng sẽ tiếp tục lộ trình hâm nóng mối quan hệ với Israel như đã cam kết trước tranh cử.

Ông có thể sẽ bày tỏ quan điểm cứng rắn với hồ sơ hạt nhân Iran, sẽ ủng hộ việc xây các khu định cư Do Thái tại Jerusalem của Israel. Thế nhưng, chắc chắn ông Trump cần cân nhắc những bước đi mang tính nhạy cảm, như việc chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Tel Aviv đến Jerusalem. Thực tế cho thấy, Quốc hội Mỹ hồi năm 1995 đã thông qua một luật cho rằng, Jerusalem là thủ đô của Israel.

Tuy vậy, nhiều đời Tổng thống Mỹ sau đó cả Dân chủ lẫn Cộng hòa đều duy trì đại sứ quán Mỹ ở Tel Aviv, đồng thời ủng hộ việc đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine về tình trạng của Jerusalem. Bởi các thế hệ lãnh đạo Mỹ đều hiểu rằng, họ khó có thể đi ngược lại quan điểm của Liên Hợp quốc và nhiều nước lớn khác từ trước đến nay là: “Không xem Jerusalem là của Israel và không công nhận việc Israel sáp nhập Đông Jerusalem sau cuộc chiến 1967”.

Bên cạnh đó, hành động này chắc chắn sẽ gây phản ứng mạnh trong thế giới Arab, đặc biệt là các đồng minh của Mỹ như Saudi Arabia, Jordan và Ai Cập. Chính quyền Tổng thống Trump dù muốn thân thiết trở lại với Israel nhưng cũng hiểu rằng, Mỹ rất cần những đồng minh này trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS.

Rõ ràng, tân Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ 4 năm tới đây đang đứng trước một thách thức rất lớn, đó là phải cân đối hài hòa quan hệ giữa Israel và Iran cũng như các đồng minh Arab khác trong khu vực. Nếu thiên lệch về bất cứ bên nào, chắc chắn vai trò cũng như mục tiêu chiến lược của Mỹ tại khu vực Trung Đông sẽ bị ảnh hưởng. Không chỉ vậy, tiến trình hòa bình khu vực vốn đã trắc trở sẽ càng thêm bế tắc.

Phương Hoa