Góp phần thay đổi cuộc sống người dân

(Baonghean) - Qua việc triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (VSMTNT), người dân các địa phương được hưởng lợi trực tiếp từ những công trình cấp nước tập trung, hoặc được vay vốn ưu đãi của ngân hàng để xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp công trình nước, nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn… Với những hoạt động thiết thực đó, chất lượng cuộc sống của người dân nhiều vùng nông thôn từng bước được nâng cao.

Nhà máy nước sạch xã Diễn Yên (Diễn Châu).

Thời gian qua, do nguồn nước bị ô nhiễm, nên người dân ở Diễn Yên (Diễn Châu) rất vất vả trong việc tìm kiếm nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt. Những gia đình có thu nhập cao thì mua nước từ xe kinh doanh nước sạch của tư nhân chở đến bán tận nhà, hoặc đầu tư xây dựng bể chứa từ 3 – 10m3 để chứa nước mưa, các hộ nghèo thì mang can nhựa đến xã khác xin nước về dùng. Trước thực trạng đó, xã Diễn Yên cũng đã từng lập dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nước sạch, nhưng số vốn đầu tư nhiều tỷ đồng rất khó huy động được từ nội lực nên không triển khai được.

Ông Dương Đăng Hoàng – Phó chủ tịch UBND xã cho hay: Trước thực tế khó khăn về nguồn vốn đầu tư xây dựng Nhà máy nước, xã được chọn là điểm thực hiện của dự án “Cấp nước sạch và VSMTNT miền Trung” bằng vốn vay Ngân hàng Phát triển Châu Á - ADB (thực hiện tại 6 tỉnh là Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Bình Định). Thông qua dự án này, địa phương được đầu tư xây dựng công trình nhà máy nước sạch tập trung công suất lớn, công nghệ hiện đại; đồng thời dự án đầu tư các công trình nhà vệ sinh hộ gia đình, trường học… Dự án “Cấp nước sạch và VSMTNT miền Trung” ở Diễn Yên được đầu tư hơn 53.873 triệu đồng với công suất 1.700m3/ngày, đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch cho 3.580 hộ dân với 13.170 khẩu. Cùng với công trình xây dựng Nhà máy cấp nước sạch, Diễn Yên còn được đầu tư đồng bộ hệ thống đường ống, riêng các trường học trong xã và trạm y tế được đầu tư xây dựng công trình vệ sinh công cộng…

Một trong những lĩnh vực đầu tư mang lại ý nghĩa thiết thực trong việc cấp nước cho người dân là việc lồng ghép các chương trình, dự án cùng đầu tư vào lĩnh vực này. Điển hình là hoạt động của Quỹ tín dụng quay vòng cấp nước & vệ sinh môi trường do Hội Phụ nữ xã Diễn Yên đảm nhận. Bà Nguyễn Thị Liên – Chủ tịch Hội phụ nữ xã cho biết: “Để phát huy tốt nguồn vốn hỗ trợ của dự án, Hội Phụ nữ xã đã tiến hành tuyên truyền sâu rộng cho người dân, hội viên trong xã biết, qua đó tổ chức rà soát, lập danh sách các hội viên đủ điều kiện được vay vốn và tổ chức tập huấn, truyền thông, cấp phát Sổ tay thực hiện Quỹ quay vòng…

Thực hiện đúng theo quy trình hướng dẫn của Ban quản lý dự án tỉnh, của Ngân hàng CSXH, Hội liên hiệp phụ nữ, Quỹ tín dụng quay vòng triển khai có hiệu quả. Bắt đầu từ tháng 7/2014, các hội viên thuộc diện nghèo được vay vốn (mỗi hộ vay 4 triệu đồng) đầu tư xây dựng công trình cấp nước và nhà vệ sinh. Kết quả, có 640 hộ được vay 2.560 triệu đồng xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp 640 công trình cấp nước nhà vệ sinh, trong đó xây dựng mới 220 công trình và cải tạo, nâng cấp 420 công trình”. Từ những hoạt động thiết thực của Dự án “Cấp nước sạch và VSMTNT miền Trung” bằng vốn vay Ngân hàng Phát triển Châu Á - ADB, người dân Diễn Yên đã được sử dụng nước sạch, đầu tư xây dựng các công trình nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn và từ đó góp phần quan trọng trong việc đáp ứng tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.

Công trình cấp nước sạch xã Hưng Lam (Hưng Nguyên) được đầu tư từ nguồn vốn Quỹ quay vòng. Ảnh: PV

Đầu tư phát triển cấp nước - VSMTNT là một trong các lĩnh vực ưu tiên của các tổ chức tín dụng và tiên phong trong việc hỗ trợ, đầu tư lĩnh vực này là Ngân hàng CSXH. Hiện nay, thông qua 4 tổ chức là Hội LHPN, Hội CCB, Hội Nông dân và Đoàn Thanh niên, Ngân hàng CSXH đã ủy thác triển khai nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi cho các hộ dân và bằng cách thành lập các tổ tín dụng tại cơ sở trực tiếp kiểm tra, giám sát thực hiện nguồn vốn, nên đã phát huy hiệu quả. Ông Nguyễn Văn Vinh – Phó Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết: “Chương trình cho vay đầu tư cấp nước – VSMTNT thu hút nhiều hộ dân tham gia. Bất cứ gia đình nào chưa có công trình nước sạch, nhà vệ sinh hoặc có nhưng chưa đủ tiêu chuẩn quy định thì đều được ưu tiên vay vốn.

Do mở rộng đối tượng vay nên gặp thuận lợi khi triển khai. Thực tế, nhu cầu về vốn để xây dựng các công trình vệ sinh, nước sạch của người dân để nâng cao chất lượng cuộc sống trên địa bàn tỉnh là rất lớn, do đó khi triển khai chương trình này luôn được cấp ủy, chính quyền và nhân dân đồng tình rất cao, nhất là đang trong giai đoạn triển khai xây dựng nông thôn mới. 100% nguồn vốn được Ngân hàng CSXH ủy thác cho 4 tổ chức hội phối hợp triển khai nên đã huy động được sức mạnh tổng hợp, nguồn vốn được giải ngân nhanh, việc kiểm tra sử dụng vốn thường xuyên, chặt chẽ, nhờ đó mà sử dụng vốn đúng mục đích cộng với thời gian cho vay phù hợp nên tỷ lệ hộ vay trả nợ đúng hạn rất cao. Trong thời gian tới, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách, nguồn vốn cho chương trình hoạt động”.

Nhờ tạo được “kênh” đầu tư rất hiệu quả, Ngân hàng CSXH đã đầu tư nguồn vốn kịp thời cho người dân xây dựng, cải tạo công trình cấp nước, vệ sinh nông thôn. Hiện nay, tổng doanh số cho vay đạt 661,8 tỷ đồng với 96.105 lượt khách hàng được vay vốn, doanh số thu nợ đạt 305,6 tỷ đồng. Từ nguồn vốn tín dụng của chương trình đã giúp cho các hộ dân sống tại địa bàn nông thôn xây dựng được 166.000 công trình nước sạch và công trình vệ sinh (trong đó 95.000 công trình nước sạch, 71.000 công trình vệ sinh).

Tuy vậy, trong quá trình thực hiện vẫn gặp khó khăn. Do mức vay của mỗi công trình từ 4 - 6 triệu đồng, nên các hộ nghèo rất khó khăn trong việc đầu tư xây dựng, cải tạo công trình. Các cấp, ngành liên quan cần nâng cao mức cho vay tối đa, tạo điều kiện cho việc nâng cao chất lượng công trình nước sạch, vệ sinh môi trường…

Hoàng Vĩnh