Hành tăm Nghệ An rớt giá, nông dân thu hoạch cầm chừng

Thời điểm này, cây hành tăm đã rũ hết lá, củ đã già, chắc đanh nhưng trên các thửa ruộng trồng hành tăm ở xã Nghi Lâm chỉ lác đác người thu hoạch. Gia đình ông Sỹ Cương (xã Nghi Lâm, Nghi Lộc) trồng 2 sào hành tăm, các năm trước, vào đầu vụ, giá hành tăm cao nên đã thu hoạch bán hết. Năm nay, giá hành thấp, giảm mạnh lại khó tiêu thụ nên chỉ bới khi có khách hỏi mua”.

Không riêng gì gia đình ông Cương mà hầu hết các hộ trồng hành ở xã Nghi Lâm cũng đang thu hoạch hành tăm cầm chừng, có khách đặt mua thì bới hành để bán, còn không thì đành tạm dừng chờ giá lên.

Theo thống kê, vụ hành năm 2025, toàn xã Nghi Lâm có 85ha hành, năng suất ước đạt 11 tấn/ha. Nếu như năm trước, từ đầu vụ, giá hành tăm ở mức 60.000-70.000 đồng/kg, sau đó, giảm nhẹ dần xuống 40.000-50.000 đồng/kg thì nay, giá hành chỉ dao động ở mức 25.000-28.000 đồng/kg.

Chị Lê Thị Duyên, công chức nông nghiệp xã Nghi Lâm cho biết: “Năm nay, hành được mùa, năng suất cao nhưng lại rớt giá, khó tiêu thụ nên người dân gặp không ít khó khăn. Hiện, bà con đang thu hoạch cầm chừng nhưng cũng chỉ “giữ hành” trên ruộng trong một thời gian ngắn, bởi để lâu, hành quá già sẽ nổi lên mặt đất, đổi màu, biến chất thì sẽ khó tiêu thụ. Hơn nữa, cũng phải thu hoạch hành để còn trồng gối vụ cây trồng khác”.

Là người đứng ra thu mua hành tăm của người dân trong xã đi nhập các nơi song thời điểm này, bà Nguyễn Thị Lâm cũng đang tạm ngưng thu mua vì chưa có đầu ra. “Mấy ngày nay, giá xuống thấp, liên hệ khắp nơi không nhập được hành nên tôi đang tạm ngưng việc thu mua. Cái khó là hành tăm khó bảo quản, để lâu sẽ bị mất nước, gây hao cân, lỗ vốn”, bà Lâm cho biết.

Ở xã Nghi Thuận (Nghi Lộc), nơi có hơn 80ha hành tăm hiện cũng đang trong tình trạng rớt giá. Hiện, hành tăm đang vào vụ thu hoạch chính trong năm, những luống hành đã rũ lá nhưng người dân đang lo lắng khi thương lái thu mua cầm chừng, giá hành xuống thấp.

"Nhà tôi trồng hơn 4 sào hành tăm. Năm nay, củ hành to, đều đẹp nhưng giá quá thấp, chỉ bằng một nửa năm ngoái. Gần 8 tháng trồng, chăm sóc, bới củ hành cũng mất nhiều thời gian, công sức, nhưng với mức giá hiện nay thì người dân hầu như không có lãi”, bà Hoàng Thị Nhâm (xóm Khánh Thiện, xã Nghi Thuận) cho biết.

Bà Nhâm cho biết thêm, thời điểm này năm ngoái, để kịp đơn hàng cho thương lái, giá hành cao nên bà phải huy động cả nhà đi bới hành, tranh thủ cả buổi trưa, thậm chí phải thuê thêm người. Năm nay, hành khó bán nên chỉ mình bà ra đồng thu hoạch rải rải, mỗi ngày khoảng 20-30kg.

"Một sào hành tăm chúng tôi phải chi 7-8 triệu đồng làm đất, giống, phân bón, rơm rạ, trấu… Sau 8 tháng cộng với công chăm sóc, việc thu hoạch cũng tốn công. Với giá hành hiện tại, mỗi sào thu về khoảng 13 triệu đồng, trừ chi phí chỉ còn 5 triệu đồng cho 8 tháng chăm sóc, thu hoạch”, bà Nhâm thở dài.

Theo thống kê của phòng Nông nghiệp huyện Nghi Lộc, trên địa bàn có gần 300ha trồng hành tăm, năng suất đạt 9 -10 tấn/ha. Trong đó, hành tăm được trồng tập trung nhiều nhất tại xã Nghi Thuận, Nghi Lâm, Nghi Văn... Dù hành tăm của các xã Nghi Thuận, Nghi Lâm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, nhưng đầu ra vẫn phụ thuộc vào thương lái. Khi thị trường bão hòa, giá cả rớt mạnh, việc tiêu thụ hành củ gặp nhiều khó khăn.

Không thể phụ thuộc hết vào thương lái, nhiều hộ đã xoay xở tìm cách tiêu thụ qua mạng xã hội, chở đi bán lẻ tại các chợ dân sinh, kết nối với các công ty chế biến lươn khô, hành khô để bán, gửi xe nhờ người quen ở các tỉnh khác bán hộ… Tuy nhiên, với số lượng lên đến hàng nghìn tấn nên kênh tiêu thụ nhỏ lẻ này chẳng thấm vào đâu. Việc liên kết để tìm đầu ra cho sản phẩm hành củ, trồng hành gắn với nhu cầu thị trường cần được các địa phương quan tâm.