Hành trình tìm về cội nguồn sau 130 năm của người tị nạn Syria

Theo Hoàng Vũ (QĐND)

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
BBC mới đây vừa đăng tải bài viết kể lại hành trình tìm về cội nguồn sau 130 năm của một gia đình người tị nạn Syria.

Bước vào một cửa hàng nhỏ ở thị trấn Chania trên đảo Crete của Hy Lạp, ông Ahmed, 42 tuổi, bắt đầu tự giới thiệu bản thân. Người chủ cửa hàng há hốc mồm nhìn Ahmed. Ông hiểu ý nhưng có vài từ mà Ahmed nói đã “lỗi thời” và có những từ khác ông không hiểu gì cả. Cứ như thể Ahmed không chỉ từ Syria đến mà còn đến từ một thời đại khác. “Ông ấy không thể tin rằng giờ này mà vẫn còn có người nói thứ ngôn ngữ cổ đó” - Ahmed nói.

Ahmed nói một dạng phương ngữ Crete mà ông học được từ bố mẹ - những người đã sống cả đời ở Syria. Thế nhưng, ông bà Ahmed lại sinh ra tại đảo Crete và vì vậy văn hóa Crete vẫn được họ gìn giữ qua các thế hệ. “Ở trường, chúng tôi học tiếng Arab nhưng ở nhà lúc nào cũng nói tiếng Hy Lạp” - Ahmed kể. Trẻ em được học các điệu nhảy của Hy Lạp và những bài thơ ngắn của Crete. Trong khi đó, bố mẹ truyền lại các công thức ẩm thực truyền thống như món ốc sên chiên. Hiếm có trường hợp nào kết hôn với người Syria bản địa. Yasmine, vợ của Ahmed, cũng có gốc gác ở Crete.

Gia đình Ahmed trên đảo Crete của Hy Lạp. Ảnh BBC.
Gia đình Ahmed trên đảo Crete của Hy Lạp. Ảnh BBC.

Ông bà của Ahmed buộc phải rời khỏi Crete vào những năm 90 khi Đế chế Ottoman suy yếu. Trước đó, hòn đảo này nằm dưới sự cai quản của Đế chế Ottoman trong hai thế kỷ và gần 1/4 dân số, trong đó có cả tổ tiên của Ahmed đã cải đạo sang Hồi giáo. Tuy nhiên, các cuộc nổi dậy vào cuối thế kỷ 19 đã khiến những người Hồi giáo tại Crete bị trục xuất. Trong khi có người chạy đến Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Lebanon hay Palestine thì gia đình ông bà của Ahmed lại chạy đến al-Hamidiyah-một ngôi làng ở Syria do Vua Abdul Hamid II của Đế chế Ottoman lập nên cho những người tị nạn.

Nhiều năm sau đó, 10.000 cư dân của ngôi làng al-Hamidiyah vẫn “giữ liên hệ” với Crete hiện đại bằng cách xem truyền hình Hy Lạp qua vệ tinh và thỉnh thoảng một số dân làng vẫn quay trở lại đảo làm việc. “Crete luôn là một phần trong trái tim chúng tôi. Ông bà chúng tôi thường kể Crete đẹp như thế nào và cuộc sống tại đó sung túc ra sao. Chúng tôi luôn muốn đến thăm Crete nhưng chưa bao giờ có cơ hội”, Ahmed chia sẻ.

Thế rồi cuộc nội chiến Syria nổ ra và họ gần như không có nhiều lựa chọn. Các chị gái của Ahmed cùng gia đình họ là những người đầu tiên rời Syria đến Crete. Trong khi đó, Ahmed phải chật vật tìm việc làm sau thời gian bị thoát vị đĩa đệm và khó khăn lắm mới xoay đủ tiền trả cho một tay buôn lậu. Cuối cùng, vào mùa xuân năm 2017, vợ chồng ông và 4 người con cũng rời Syria đến Hy Lạp.

Phải mất 3 tháng để gia đình Ahmed đến được Hy Lạp, trong đó có một hành trình nguy hiểm từ Thổ Nhĩ Kỳ đến đảo Lesbos của Hy Lạp trên một chiếc thuyền chòng chành có thể chìm bất cứ lúc nào. Trong buổi phỏng vấn xin tị nạn đầu tiên, khi được yêu cầu xuất trình hộ chiếu, Ahmed đã cố tình đặt ngón tay bên cạnh Tarzalakis - cái họ Crete nổi bật của ông. “Người phỏng vấn bắt đầu hét toáng lên với các đồng nghiệp: “Nhìn này, có một người Crete ở đây. Lại đây mà xem”. Mọi người bắt đầu vây quanh vì tò mò” - Ahmed kể.

Mặc dù biết rằng có những cộng đồng người Crete sống ở nước ngoài, song nhiều người Hy Lạp vẫn lấy làm thích thú với thứ phương ngữ của dòng họ Tarzalakis. Giọng của họ mang nét đặc trưng của đảo Crete nhưng nhiều từ vựng mà họ học khi sống ở Syria đã không còn được sử dụng ở Crete hay Hy Lạp đại lục nữa. “Tuy nhiên, với một chút kiên nhẫn, chúng tôi vẫn có thể hiểu được nhau” - Ahmed nói. Tuy rằng nói được, thế nhưng gia đình Ahmed chưa bao giờ học cách đọc hay viết thứ phương ngữ đó, vì vậy họ vẫn cần sự trợ giúp để điền vào các mẫu tờ khai xin tị nạn.

Sau một tháng ở Lesbos, Ahmed và gia đình được cấp quy chế tị nạn vào tháng 8-2017. Ngay lập tức, họ đi tàu tới Crete - nơi các chị gái và họ hàng sống ở thị trấn Chania đang chờ. Khi đến nơi, Ahmed được đưa vào bệnh viện do các vấn đề xuất phát từ chứng động kinh mạn tính. Các nhân viên y tế kinh ngạc khi nghe thấy thứ phương ngữ cổ mà Ahmed nói. Họ đã liên hệ ngay với một phóng viên của tờ báo địa phương. “Đến khi xuất viện thì mọi người ở thị trấn Chania đều đã biết tới tôi. Khi gặp trên đường, mọi người thường dừng lại hỏi tôi về cuộc nội chiến Syria. Họ xem chúng tôi như những người Crete đã trở về” - Ahmed chia sẻ.

Ahmed đã tìm về ngôi làng Skalani trước kia của ông bà ở ngoại ô thủ phủ Heraklion của đảo Crete. Tuy là lần đầu tiên đến thăm ngôi làng nhưng cả đời ông đã được nghe về nó. “Tôi không thể tìm thấy chính xác các căn nhà nhưng người dân địa phương đã chỉ cho tôi những cánh đồng của cộng đồng người Hồi giáo xưa kia” - Ahmed nói.

Gia đình Ahmed hiện đang học đọc, viết tiếng Hy Lạp hiện đại và các con của ông đã được đăng ký nhập học. “Chúng tôi đang học những cụm từ mới nhưng chúng tôi vẫn giữ gìn ngôn ngữ của mình vì đó là một phần cội nguồn của chúng tôi” - Ahmed khẳng định.

tin mới

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

(Baonghean.vn) - Theo Forbes, bom lượn KAB đã trở thành "vũ khí thần kỳ" thực sự của Nga. Trong khi đó, Lực lượng vũ trang Ukraine phàn nàn rằng, họ không có biện pháp nào đối phó. Có thể máy bay chiến đấu F-16 sẽ hỗ trợ Kiev, nhưng phải chờ đợi cho đến khi chúng xuất hiện đủ số lượng.

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

(Baonghean.vn) - “Chúng ta đang ở trong tình trạng chiến tranh” - lời khẳng định này của thư ký báo chí Tổng thống Nga, Dmitry Peskov gần như được hiểu là một sự thay đổi cơ bản trong cách tiếp cận của Điện Kremlin, không phải chỉ đánh giá xung đột ở Ukraine, mà cả tình hình ở Nga nói chung.

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

(Baonghean.vn) - Trong bối cảnh xung đột hiện nay, nếu 2.000 binh lính Pháp được cử đến Ukraine, sẽ chỉ như “một giọt nước trong đại dương”. Hơn nữa, nếu thực sự phương Tây nỗ lực muốn xoay chuyển tình hình, thì họ liệu có tuyên bố công khai và tích cực về việc gửi quân tới Ukraine như vậy?

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

(Baonghean.vn) - Vụ khủng bố đẫm máu tại nhà hát Crocus City Hall vùng ngoại ô Moskva tối 22/3 trở thành tâm điểm của dư luận thế giới. Liên quan vụ việc, PGS.TS. Thiếu tướng Lê Văn Cương – nguyên Viện trưởng Viện chiến lược Bộ Công an nêu quan điểm trong cuộc trả lời phỏng vấn Báo Nghệ An.

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

(Baonghean.vn) - Bản tin quốc tế hôm nay có những thông tin sau: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở Nga đều là người nước ngoài; Ukraine tập kích loạt tên lửa vào Crimea; Mỹ thông qua dự luật 1,2 nghìn tỷ USD ngăn chính phủ đóng cửa; Tổng Thư ký LHQ kêu gọi ngừng bắn tại Gaza.

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

(Baonghean.vn) - Cựu cố vấn Lầu Năm Góc, Đại tá đã nghỉ hưu Douglas McGregor cho rằng, các cơ quan tình báo phương Tây - CIA và MI6, có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố tại khu phức hợp Crocus ở ngoại ô Moskva, và những kẻ tấn công liên quan đến các phần tử chiến đấu ở phía Ukraine.

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

(Baonghean.vn) - Châu Âu như được thức tỉnh, sau một thời gian lơ là đầu tư phát triển quốc phòng, và bị phụ thuộc sâu sắc vào Mỹ. EU cố gắng chuẩn bị cho một tương lai, trong đó Tổng thống Putin, và rất có thể là ông Donald Trump sẽ đóng vai trò quan trọng. 

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

(Baonghean.vn) - Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhận định, viện trợ đường bộ thông qua các cửa khẩu là biện pháp tốt nhất để có thể ngăn chặn nguy cơ xảy ra nạn đói tại Gaza.