Hệ thống giúp tàu ngầm Liên Xô bí mật phát hiện tàu ngầm Mỹ

Liên Xô sở hữu hệ thống giúp bí mật bám đuôi tàu ngầm Mỹ mà không cần hệ thống định vị thủy âm, vốn là "con mắt" của tàu ngầm.

he-thong-giup-tau-ngam-lien-xo-bi-mat-phat-hien-tau-ngam-my

Hệ thống SOKS trên một tàu ngầm Liên Xô. Ảnh: Popular Mechanics

Cuối thập niên 1980, Liên Xô tuyên bố tàu ngầm tấn công hạt nhân K-147 của họ đã bí mật bám đuôi tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo Mỹ liên tục trong 6 ngày, dù không trang bị hệ thống định vị thủy âm (sonar). Các chuyên gia quân sự Mỹ lúc đó cho rằng đây là điều không tưởng, cho đến khi Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) hồi giữa năm nay giải mật tài liệu về năng lực tác chiến chống ngầm Liên Xô trong thập niên 1970, theo Popular Mechanics.

Trong giai đoạn 1970-1980, giới quan sát Mỹ tin rằng Liên Xô chưa sở hữu hệ thống sonar, công nghệ được coi là con mắt dưới biển của tàu ngầm, giống như Mỹ và NATO. Điều đó khiến nhiều người gọi tàu ngầm Liên Xô là những chiếc "tàu ngầm mù". Tuy nhiên, trong khi NATO tập trung vào công nghệ sonar để phát hiện tàu ngầm đối phương thì Liên Xô đi theo một hướng hoàn toàn khác.

Chuyên gia quân sự David Hambling cho biết trong môi trường nước biển, tàu ngầm không thể sử dụng radar mà chỉ có thể lợi dụng sóng âm để phát hiện tàu ngầm địch.

Hệ thống sonar được chia thành hai loại cơ bản. Sonar chủ động phát ra tín hiệu âm thanh (tiếng ping) và theo dõi tín hiệu phản xạ từ các chướng ngại vật dưới nước. Ngược lại, sonar thụ động dựa trên cảm biến âm thanh độ nhạy cao, có thể thu được tiếng ồn từ động cơ hoặc chân vịt tàu chiến. Sonar thụ động đòi hỏi chi phí đầu tư và trình độ công nghệ rất cao, nhưng có thể duy trì khả năng ẩn mình của tàu ngầm.

Mỹ và NATO phát triển các hệ thống sonar có hiệu quả cao, đến mức các phương pháp phát hiện mục tiêu dưới nước khác đều bị lãng quên. Trong nhiều thập kỷ, các phương thức không dùng sonar được cho là yếu thế, bị giới hạn về tầm hoạt động và độ tin cậy so với hệ thống sonar.

Nền công nghiệp điện tử thua kém phương Tây khiến Liên Xô khó có thể cho ra đời những hệ thống sonar hiệu quả, buộc họ phát triển những giải pháp thay thế. Một trong số này là hệ thống SOKS, được tích hợp cho các tàu ngầm tấn công Liên Xô để theo dõi vệt sóng phía sau tàu ngầm đối phương. Nó bao gồm một loạt mũi nhọn và ống rỗng gắn bên ngoài tháp chỉ huy.

he-thong-giup-tau-ngam-lien-xo-bi-mat-phat-hien-tau-ngam-my-1

Các cảm biến của hệ thống SOKS. Ảnh: Popular Mechanics

Mỹ coi tuyên bố của Liên Xô về thành tích tàu ngầm K-147 là điều bất khả thi, nhưng Lầu Năm Góc vẫn phải bí mật tiến hành nghiên cứu về hệ thống SOKS. Một số nguồn tin cho rằng hệ thống này có thể đo sự thay đổi mật độ nước biển, phát hiện bức xạ và thậm chí được trang bị hệ thống cảm biến laser.

Phương Tây biết hệ thống SOKS đầu tiên xuất hiện trên tàu ngầm K-14 thuộc Đề án 627 Kit vào năm 1969. Kể từ đó, Liên Xô đã phát triển nhiều biến thể khác nhau. SOKS dường như cũng được trang bị cho mọi tàu ngầm tấn công thế hệ mới của Nga như Đề án 971 Shchuka-B và Đề án 855 Yasen.

Theo các tài liệu mới được giải mật, Moscow từng phát triển một số thiết bị có khả năng thu thập dấu vết phóng xạ từ lò phản ứng hạt nhân trên tàu ngầm, cũng như phát hiện vật chất phóng xạ trong nước biển. "Liên Xô đã thành công trong việc định vị các tàu ngầm hạt nhân của họ bằng hệ thống này", báo cáo của CIA cho biết.

Báo cáo cũng cho biết tàu ngầm thải ra một loạt chất hóa học như kẽm và nickel trong quá trình hoạt động. Dù chỉ có một lượng cực nhỏ trong nước biển, những chất này vẫn có thể bị phát hiện nếu dùng trang bị đo đạc tối tân. Ngoài ra, lò phản ứng hạt nhân cần lượng nước khổng lồ để làm mát. Một số thử nghiệm cho thấy nhiệt độ nước xả ra từ tàu ngầm có thể cao hơn 10 độ C so với môi trường xung quanh.

"Một hệ thống định vị dựa trên các kỹ thuật này có thể phát hiện dấu vết sót lại của tàu ngầm từ trước đó vài giờ", báo cáo của CIA kết luận.

 Theo VNE 

Tin mới

Nghệ An: Thông tin nổi bật trong ngày 20/3

Nghệ An: Thông tin nổi bật trong ngày 20/3

(Baonghean.vn) - Công bố quyết định của Kiểm toán Nhà nước về kiểm toán các Chương trình Mục tiêu Quốc gia tại Nghệ An; Nghệ An dẫn đầu cả nước trong cuộc thi tìm hiểu Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc; Nông dân bán khoai tây được giá cao… là những thông tin nổi bật ngày 20/3.
Viện trưởng Viện KSND Tối cao nêu giải pháp để cán bộ 'không thể, không dám, không muốn' tham nhũng

Viện trưởng Viện KSND Tối cao nêu giải pháp để cán bộ 'không thể, không dám, không muốn' tham nhũng

(Baonghean.vn) - Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao nêu giải pháp gồm 3 điểm: Trước hết, để không thể tham nhũng thì cần có cơ chế quản lý và hệ thống pháp luật chặt chẽ; có quy định chế tài trách nhiệm về quản lý Nhà nước; hiệu lực quản lý Nhà nước tốt để không bị lợi dụng...
Bảo đảm sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đối với công tác chính trị, tư tưởng trong Công an nhân dân

Bảo đảm sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đối với công tác chính trị, tư tưởng trong Công an nhân dân

(Baonghean.vn) - Ngày 20/3, tại Hà Nội, Đảng ủy Công an Trung ương phối hợp Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị quán triệt Quyết định số 90-QĐ/TW ngày 6/12/2022 của Ban Bí thư; Đánh giá kết quả 1 năm thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị.
Các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô xin giảm 50% lệ phí trước bạ

Các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô xin giảm 50% lệ phí trước bạ

Trước tình hình doanh số nhiều hãng xe sụt giảm mạnh, Hiệp hội các nhà nhập khẩu ô tô Việt Nam (VIVA) gồm 12 doanh nghiệp thành viên cũng vừa gửi kiến nghị đến Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, giảm 50% lệ phí trước bạ cho các dòng xe nhập khẩu.
Sông Giang - Đập Phà Lài ở xã Môn Sơn. Ảnh Thành Cường

Hấp dẫn du lịch miền Trà Lân

(Baonghean.vn) - Du lịch Con Cuông hấp dẫn du khách bởi thiên nhiên kỳ thú và bí ẩn; bởi chiều sâu văn hóa và lịch sử... Một lần đến nơi đây, chắc hẳn trong tâm trí du khách mãi luyến lưu về miền đất mang vẻ đẹp núi non hữu tình, những nếp nhà sàn bình dị.
Lắng nghe anh Rê tham luận

Lắng nghe anh Rê tham luận

(Baonghean.vn) - Nghe anh tham luận về “Các tác động của Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư đối với đời sống, kinh tế, xã hội của người dân địa phương”, qua chất giọng riêng có không lẫn vào đâu được của người đồng bào Mông, ai cũng đánh giá là chân thật, chất lượng...
Những căn nhà ấm áp nghĩa tình

Những căn nhà ấm áp nghĩa tình

(Baonghean.vn) - Những căn nhà đầu tiên hỗ trợ hộ nghèo, hộ khó khăn về nhà ở đã được bàn giao tại huyện Kỳ Sơn chỉ sau một thời gian ngắn được Thường trực Tỉnh ủy Nghệ An phát động. Ở đó, tỏa sáng lên tình dân tộc, nghĩa đồng bào, trở thành một ngày hội hướng đến người nghèo.
Kiểm toán

Công bố quyết định của Kiểm toán Nhà nước về kiểm toán các Chương trình Mục tiêu Quốc gia tại Nghệ An

(Baonghean.vn) - Kiểm toán Nhà nước sẽ tiến hành kiểm toán việc thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021- 2025 tại tỉnh Nghệ An.
Phòng khám tim Bệnh viện ĐKTP Vinh

Phòng khám do Bệnh viện Tim Hà Nội đảm nhiệm tại Bệnh viện Đa khoa TP. Vinh phát hiện sớm nhiều ca bệnh ‘khó’

(Baonghean.vn) - Được các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành của Bệnh viện Tim Hà Nội trực tiếp đảm nhiệm, thời gian qua, phòng khám chuyên khoa Tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa TP. Vinh đã phát huy hiệu quả tích cực; tạo thuận tiện cho người dân trong và ngoài tỉnh, hạn chế tối đa chuyển tuyến.
Đoàn đại biểu Quốc hội Nghệ An tham gia phiên chất vấn Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao

Đoàn đại biểu Quốc hội Nghệ An tham gia phiên chất vấn Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao

(Baonghean.vn) - Ngày 20/3, tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chất vấn tại phiên họp thứ 21 về các nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tòa án và lĩnh vực kiểm sát. Đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước dự phiên chất vấn.