Hiệu quả bước đầu từ một đề án

(Baonghean) - Đề án “Bảo tồn và phát triển bền vững tộc người thiểu số Đan Lai sinh sống tại vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát” được thực hiện từ năm 2006 đến nay. Bước đầu, đã nâng cao điều kiện sống, phát triển kinh tế xã hội, duy trì nòi giống cho tộc người Đan Lai, bảo vệ an ninh biên giới. tuy nhiên vẫn còn đó những trăn trở...

Có 176 hộ tộc người thiểu số Đan Lai hiện đang sinh sống tại vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát.

Đến thời điểm này, đề án đã đầu tư về xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ sản xuất, tại khu Tái định cư (TĐC) số 1 Thạch Sơn, Thạch Ngàn cho 42 hộ ở Kẻ Gia. Đã tổ chức khai hoang 56,5 ha đất màu, 5,6 ha đất sản xuất lúa nước, 69,8 ha đất rừng. Tổ chức hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, chăn nuôi và hỗ trợ giống cây, giống trâu, bò, lợn cho bà con sản xuất và chăn nuôi theo hướng tập trung có chuồng trại và trồng cỏ chăn nuôi với mức đầu tư 1,3 tỷ đồng (trên tổng mức 15 tỷ đồng). Dự án xây dựng đường giao thông từ trung tâm xã Thạch Ngàn đến khu TĐC số 2 (bản Kẻ Tắt,) được khởi công xây dựng từ năm 2009 đến nay. Trong giai đoạn khó khăn về vốn, tổng dự toán được duyệt là 46 tỷ đồng, nhưng mới được đầu tư 26 tỷ đồng, tuy nhiên, một số nhà thầu vẫn tự bỏ vốn triển khai thi công đưa vào sử dụng. Khu TĐC cư số 3 do quỹ đất ở Thạch Ngàn không đủ điều kiện để lập dự án do thiếu nguồn nước sinh hoạt nên UBND tỉnh đã giao cho UBND huyện Con Cuông khảo sát lập dự án xây dựng khu TĐC số 3 tại vùng đất của bản Chòm Bọi, xã Mẫu Đức cho 30 hộ.

Đi bè vào bản cũ Cò Phạt

Ông Ngân Xuân Nhung-Chủ tịch UBND xã Thạch Ngàn cho biết: Tại khu TĐC số 1, các hạng mục chính về xây dựng cơ sở hạ tầng đều được Nhà nước đầu tư, hiện nay 42 hộ dân đã phát huy để phát triển kinh tế, trong đó chú trọng sản xuất nông nghiệp như trồng ngô, sắn, khoai để phục vụ chăn nuôi. Đặc biệt, bà con đã sản xuất được trên 2 ha lúa nước, trồng trên 30 ha rừng keo lai, nhiều hộ gia đình đã biết làm kinh tế như hộ ông La Quang Vinh nuôi 5 con bò, 1 ao cá, phát triển vườn cây ăn quả, hộ bà La Hương phát triển đại lý phục vụ nhu yếu phẩm cho bà con trong bản, kết hợp nuôi 7 con lợn và trồng 5 ha rừng. Bà con TĐC nơi đây đang rất cần được Nhà nước hỗ trợ vốn để khai hoang ruộng nước, đầu tư vốn xây dựng các công trình thuỷ lợi, hỗ trợ chăn nuôi.

Bên cạnh đó, dự án xây dựng đường giao thông từ trung tâm xã Môn Sơn đến bản Cò Phạt, xã Môn Sơn phục vụ dân sinh, kinh tế gắn du lịch và an ninh biên giới, được khởi công xây dựng với tổng kinh phí 241 tỷ đồng, do Công ty xây dựng Minh Quang thi côngđã đạt khối lượng 76 tỷ đồng,dự kiến cuối năm 2012 sẽ đưa vào sử dụng. Dự án xây dựng trạm bơm điện xã Môn Sơn phục vụ tưới cho 40 ha ruộng nước, phục vụ nước sinh hoạt cho 36 hộ dân Đan Lai, trị giá trên 6,6 tỷ đồng, đã đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả. Đường điện từ bản Kẻ Gia đến Bá Hạ, xã Thạch Ngàn đã xây dựng, sắp đưa vào sử dụng với số tiền trên 10 tỷ đồng. Dự án khu TĐC và hỗ trợ sản xuất cho 35 hộ tại khu TĐC số 2 vùng Bá Hạ, Kẻ Tắt, xã Thạch Ngàn trị giá trên 36 tỷ đồng, dự kiến cuối năm 2012 sẽ đón dân ra ở. Đối với các hộ còn lại ở bản Búng và bản Cò Phạt, đã được Bộ Tư lệnh Biên phòng tổ chức xây dựng các công trình như thuỷ lợi, nhà cộng đồng thôn bản, nhà quân dân y kết hợp…hỗ trợ giống lúa, ngô, giống lợn và dụng cụ sản xuất, gạo ăn, chăn màn và các nhu yếu phẩm thiết yếu cho đồng bào. Ở 2 điểm TĐC xã Thạch Ngàn được UBND tỉnh phê duyệt để di dời đồng bào Đan Lai về nơi ở mới đều được xây dựng theo mẫu nhà sàn, cột bê tông cốt thép, lợp mái ngói, mỗi hộ có một công trình vệ sinh. Các hộ di chuyển đến địa điểm mới đều được hỗ trợ tiền di chuyển, đồ dùng sinh hoạt và lương thực, tiền sinh hoạt trong thời gian 12 tháng đầu.

Ông Vi Ngọc Quỳnh- Phó Chủ tịch UBND huyện Con Cuông cho biết thêm: Trong thời gian tới, huyện sẽ chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện các hạng mục của các dự án xây dựng khu TĐC đang thực hiện dang dở. Hoàn thành các hạng mục của dự án Khu TĐC số 2, đường trung tâm xã Thạch Ngàn đến khu TĐC số 2, đường giao thông trung tâm xã Môn Sơn đến bản Cò Phạt. Tiếp tục khảo sát lập quy hoạch để bố trí ổn định cho 98 hộ đang còn sinh sống trong vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát. Để đảm bảo hoàn thành mục tiêu của đề án, UBND tỉnh Nghệ An đang đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép kéo dài thời gian đến năm 2015, bổ sung một số nhiệm vụ quy mô mức đầu tư của dự án và tiếp tục phối hợp với các nhà tài trợ ủng hộ, giúp đỡ đồng bào Đan Lai...

Văn Trường