HLV Kim Sang-sik và cơn khát số 9 của bóng đá Việt Nam

Cơn khát “số 9” đang định hình cách HLV Kim Sang-sik xây dựng tuyển Việt Nam: một tập thể giàu tốc độ, giỏi pressing nhưng thiếu trung phong cắm biết ghi bàn đều đặn. 5 mùa V.League gần đây, danh hiệu Vua phá lưới đều rơi vào tay ngoại binh; còn ở mùa 2025/26, theo Fstats, trong top 10 chân sút chỉ có Nguyễn Hoàng Đức – vốn là một tiền vệ – góp mặt. Bức tranh ấy lý giải vì sao Tiến Linh vẫn là lựa chọn số 1 ở vị trí trung phong nội.

Cơn khát số 9: từ V.League đến tuyển Việt Nam

Xu hướng phụ thuộc ngoại binh trong khâu ghi bàn khiến các trung phong nội ngày càng hiếm. Những cái tên trẻ có thể hình khá như Bùi Văn Bình (Công An TP.HCM, sinh năm 2003, cao 1m78) hay Nguyễn Minh Tâm (HAGL, sinh năm 2005, cao 1m81) mới dừng ở mức tiềm năng, chủ yếu ra sân từ ghế dự bị nên thiếu môi trường va chạm cường độ cao để hoàn thiện kỹ năng dứt điểm và chiếm lĩnh không gian trong vòng cấm.

Từ sau thời Công Vinh, Anh Đức và gần đây là Tiến Linh, bóng đá Việt Nam chưa sản sinh thêm một trung phong cắm đủ độ tin cậy. AFF Cup 2018 là minh chứng: HLV Park Hang-seo phải gọi lại lão tướng Anh Đức và chính anh ghi bàn quyết định ở chung kết trước Malaysia. Bảy năm trôi qua, khoảng trống ấy vẫn còn nguyên.

Vì sao HLV Kim buộc phải xoay bài

Xuất phát từ triết lý đề cao thể hình và kỷ luật chiến thuật, HLV Kim Sang-sik cần một “số 9” đúng nghĩa để cố định cấu trúc tấn công. Nhưng khi không có mẫu trung phong cổ điển trong tay, ông phải điều chỉnh hệ thống theo hướng linh hoạt hơn.

Kể từ khi tiếp quản, ông chuyển dần sang lối chơi dựa trên tốc độ và tính biến hóa. Những cầu thủ sở trường đá biên hoặc di chuyển rộng như Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Đình Bắc, Nguyễn Thanh Nhàn, Nguyễn Ngọc Mỹ hay Võ Văn Thuận được luân phiên kéo lên đá cao nhất. Không phải trung phong cắm, nhưng họ giúp đội bóng tăng năng lượng pressing, mở thêm phương án tấn công từ những cú bứt tốc và hoán đổi vị trí.

Bùi Vĩ Hào: nỗ lực tái tạo một mũi nhọn nội

HLV Kim đặt nhiều kỳ vọng vào Bùi Vĩ Hào – người từng là tay săn bàn chủ lực ở đội trẻ An Giang. Vĩ Hào sở hữu tốc độ, kỹ thuật, khả năng dứt điểm tốt và có thể chơi cả trung phong lẫn lệch cánh. Tuy nhiên, chấn thương cùng quãng thời gian phải dạt biên khiến anh cần thêm thời gian để tìm lại phong độ cao nhất, đặc biệt là cảm giác không gian trong khu 16m50.

Tiến Linh, Xuân Son và hệ công mong manh

Ở đội tuyển quốc gia, Tiến Linh vẫn là phương án số 1 nhờ kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao và bản năng dứt điểm. Song để đa dạng hóa đầu ra bàn thắng, HLV Kim vẫn chờ Xuân Son – cầu thủ nhập tịch được kỳ vọng – bình phục hoàn toàn. Đây là cái tên duy nhất có thể thay thế trực tiếp vai trò của Tiến Linh trong ngắn hạn. Nhưng khi mọi thứ phụ thuộc vào một cá nhân, hệ thống tấn công luôn đứng trước rủi ro mong manh.

Ở cấp độ U22, bài toán trung phong nội tiếp tục là nỗi trăn trở. Khi nguồn cung “số 9” không dồi dào, việc xoay chuyển chiến thuật để tối ưu nhóm cầu thủ giàu tốc độ và biết pressing trở thành hướng đi khả dĩ nhất trong tay HLV Kim.

Góc chiến thuật: tận dụng tốc độ để bù thiếu “số 9”

Bối cảnh hiện tại khiến giá trị của các mảng miếng di chuyển không bóng, gây sức ép tầm cao và tấn công vào khoảng trống phía sau lưng hàng thủ đối phương trở nên quan trọng. Khi không có điểm đến cố định trong vòng cấm, các miếng đánh cần được thiết kế để kéo giãn cấu trúc đối thủ, tạo ra khoảng trống cho người băng lên dứt điểm từ tuyến hai – điều mà nhóm cầu thủ trẻ có thể mang lại nhờ nền tảng tốc độ.

Tuy vậy, để giải bài toán dài hạn, V.League cần trao nhiều phút thi đấu cho những trung phong trẻ như Bùi Văn Bình hay Nguyễn Minh Tâm. Chỉ khi được cọ xát đủ lâu ở cường độ cao, họ mới tích lũy kỹ năng chọn vị trí, đánh hơi cơ hội và chuyển hóa thành hiệu quả ghi bàn – phẩm chất quyết định của một “số 9”.

Cho đến lúc xuất hiện một trung phong nội đủ bản lĩnh như các thế hệ Công Vinh, Anh Đức từng có, HLV Kim Sang-sik sẽ còn phải sống cùng “cơn khát số 9” – và tiếp tục xoay chuyển để biến sức trẻ, tốc độ và pressing thành bàn thắng.