Iran tổ chức quốc tang cho các chỉ huy quân sự và nhà khoa học, Mỹ - Iran tiếp tục 'khẩu chiến' nảy lửa

Truyền hình nhà nước Iran ngày 28/6 đã phát đi hình ảnh người dân mặc đồ đen, vẫy cờ Iran và cầm ảnh của người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), các chỉ huy cấp cao khác và các nhà khoa học hạt nhân trong buổi lễ bắt đầu lúc 8 giờ sáng (giờ địa phương).

Hình ảnh từ trung tâm Tehran cho thấy các quan tài được phủ cờ Iran và mang chân dung của các chỉ huy quá cố trong quân phục.

Trước đó, Mỹ đã tham gia cùng đồng minh Israel trong cuộc chiến kéo dài 12 ngày (bắt đầu từ ngày 13/6) bằng cách thực hiện các cuộc không kích vào ba cơ sở hạt nhân của Iran vào cuối tuần trước.

Cả Israel và Iran đều tuyên bố chiến thắng trong cuộc chiến kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn vào hôm 24/6 vừa qua. Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã hạ thấp tác động của các cuộc không kích của Mỹ, cho rằng Tổng thống Trump đã "phóng đại sự việc một cách bất thường" và bác bỏ tuyên bố của Mỹ rằng chương trình hạt nhân của Iran đã bị đẩy lùi hàng thập kỷ.

Quan tài của Tư lệnh IRGC, Tướng Hossein Salami, người đứng đầu chương trình tên lửa đạn đạo của IRGC, Tướng Amir Ali Hajizadeh, và những người khác đã được chở bằng xe tải dọc theo Phố Azadi của thủ đô trong khi đám đông hô vang: "Đả đảo nước Mỹ" và "Đả đảo Israel".

Cả Tướng Salami và Hajizadeh đều thiệt mạng vào ngày đầu tiên của cuộc chiến, mà Israel cho biết là nhằm phá hủy chương trình hạt nhân của Iran. Thiếu tướng Mohammad Bagheri của IRGC và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Mohammad Mehdi Tehranchi cũng thiệt mạng trong các cuộc tấn công của Israel.

Các buổi lễ hôm 28/6 là lễ tang công khai đầu tiên dành cho các chỉ huy cấp cao kể từ khi có lệnh ngừng bắn. Truyền hình nhà nước Iran đưa tin đây là lễ tang cho tổng cộng 60 người, bao gồm cả 4 phụ nữ và 4 trẻ em. Chính quyền đã cho đóng cửa các văn phòng chính phủ để công chức có thể tham dự buổi lễ.

Lễ quốc tang diễn ra 1 ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump có một bài đăng chỉ trích gay gắt trên nền tảng Truth Social của mình, công kích ông Khamenei vì đã tuyên bố Iran chiến thắng trong một bài phát biểu qua video. Ông Trump cũng tuyên bố đã biết "chính xác nơi ông ấy (Khamenei) trú ẩn, và đã không để Israel, hay Lực lượng Vũ trang Mỹ... kết liễu cuộc đời ông ấy".

Ông Trump cho biết, ông đã cân nhắc việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran, nhưng đã từ bỏ ý định này sau phát biểu của ông Khamenei.

Đáp trả lại ông Trump vào ngày 28/6, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi viết trên mạng xã hội X: "Nếu Tổng thống Trump thực sự muốn có một thỏa thuận, ông ấy nên gạt bỏ giọng điệu thiếu tôn trọng và không thể chấp nhận được đối với Lãnh tụ Tối cao của Iran".

Phóng viên Resul Serdar của Al Jazeera tại Tehran cho biết, nhận xét của ông Araghchi là "một phản ứng đã được dự báo trước" đối với các bài đăng của ông Trump.

"Nhiều người dân Iran coi ông ấy [Khamenei] chủ yếu là một nhà lãnh đạo tinh thần, nhưng theo hiến pháp, ông ấy không chỉ có vậy - ông ấy là nhà lãnh đạo chính trị, nhà lãnh đạo quân sự - ông ấy đơn giản là nguyên thủ quốc gia ở Iran", phóng viên này phân tích.

Hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào về sự xuất hiện của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei trong chương trình phát sóng lễ tang của nhà nước. Ông Khamenei đã không xuất hiện trước công chúng kể từ trước khi chiến tranh bùng nổ.

Trong 12 ngày trước khi ngừng bắn, Israel tuyên bố đã tiêu diệt khoảng 30 chỉ huy Iran và 11 nhà khoa học hạt nhân, đồng thời tấn công 8 cơ sở liên quan đến hạt nhân và hơn 720 địa điểm cơ sở hạ tầng quân sự.

Về phía mình, Iran đã bắn hơn 550 tên lửa đạn đạo vào Israel. Theo số liệu của Israel, hầu hết đã bị đánh chặn, nhưng những quả lọt qua đã gây thiệt hại ở nhiều khu vực và làm 28 người thiệt mạng. Bộ Y tế và Giáo dục Y tế của Tehran cho biết các cuộc tấn công của Israel vào Iran đã làm ít nhất 627 dân thường thiệt mạng.

Sau các cuộc không kích của Mỹ, ông Trump cho biết các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Iran để có một thỏa thuận mới sẽ được khởi động lại vào tuần tới, nhưng Tehran đã phủ nhận có kế hoạch nối lại đàm phán.