Israel đã xây dựng hệ thống phòng thủ trên không nhiều lớp như thế nào?

Trong cuộc tấn công vào đêm 1/10 vừa qua, Iran đã bắn hơn 180 tên lửa về phía Israel. Cuộc tấn công đã kích hoạt còi báo động không kích trên khắp đất nước và khiến người dân phải chạy trốn, nhưng chỉ gây ra một số ít thương tích nhẹ và thiệt hại hạn chế, phần lớn là do nhiều tên lửa bị chặn hoặc rơi xuống các khu vực trống trải.

Cuộc tấn công, được cho là quy mô lớn nhất từ trước đến nay, bao gồm hàng trăm tên lửa tầm ngắn, tầm trung, tên lửa đạn đạo tầm xa được phóng từ nhiều địa điểm khác nhau nhằm vào các mục tiêu dân sự và quân sự trên khắp lãnh thổ Israel. Tuy nhiên, nhờ khả năng phát hiện và theo dõi mục tiêu sớm, cùng với tốc độ phản ứng nhanh chóng, các hệ thống phòng không Israel đã thành công trong việc đánh chặn phần lớn số tên lửa này, hạn chế tối đa thiệt hại.

Nhưng phần lớn hoạt động phòng không của Israel trong năm qua đều do chính Israel thực hiện. Trong nhiều thập kỷ, Israel đã phát triển một hệ thống tinh vi có khả năng phát hiện hỏa lực đang bay tới và chỉ triển khai nếu đạn hướng về trung tâm dân cư hoặc cơ sở hạ tầng quân sự hoặc dân sự nhạy cảm.

Các nhà lãnh đạo Israel thừa nhận rằng, không có hệ thống phòng thủ nào hoàn hảo và hệ thống này cũng không phải là ngoại lệ. Tuy nhiên, họ bày tỏ sự tin tưởng rằng hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại của Israel có khả năng đánh chặn một phần đáng kể các mối đe dọa, giảm thiểu đáng kể thiệt hại về người và tài sản.

Hệ thống phòng thủ tên lửa của Israel là một hệ thống nhiều lớp. Lớp ngoài cùng được cung cấp bởi hệ thống tên lửa Arrow, được thiết kế để đánh chặn tên lửa tầm xa từ khoảng cách hàng nghìn km. Trong khi đó, hệ thống David's Sling tạo thành lớp giữa, nhắm mục tiêu vào tên lửa tầm trung. Lớp bên trong bao gồm hệ thống Vòm Sắt (Iron Dome), được sử dụng để đánh chặn tên lửa tầm ngắn và súng cối. Các lớp phòng thủ này cùng nhau tạo thành một lá chắn bảo vệ đã được chứng minh là hiệu quả trong việc bảo vệ Israel khỏi nhiều mối đe dọa trên không.

Hệ thống tên lửa Arrow: Khiên phòng thủ tầm xa của Israel

Hệ thống tên lửa Arrow là một trong những hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa tiên tiến nhất thế giới, được phát triển bởi Israel. Nó được thiết kế để đánh chặn các mối đe dọa từ tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm xa, bao gồm cả tên lửa mang đầu đạn thường và đầu đạn hạt nhân.

Hệ thống Arrow hoạt động dựa trên nguyên tắc đánh chặn tên lửa ngay bên ngoài bầu khí quyển. Khi một tên lửa đạn đạo được phóng đi, radar của hệ thống sẽ phát hiện và theo dõi mục tiêu. Sau đó, một tên lửa đánh chặn sẽ được phóng lên để tiêu diệt mục tiêu bằng cách va chạm trực tiếp hoặc bằng đầu nổ.

Hệ thống tên lửa Arrow là một ví dụ điển hình về sự phát triển công nghệ quốc phòng tiên tiến của Israel. Nó không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an ninh quốc gia mà còn là một sản phẩm xuất khẩu có giá trị cao trên thị trường quốc tế.

Hệ thống tên lửa David’s Sling: Lá chắn phòng thủ tầm trung của Israel

Hệ thống tên lửa phòng không David’s Sling được phát triển bởi Tổ chức phòng thủ tên lửa Israel (IMDO) với sự hợp tác từ Công ty Raytheon của Mỹ. Hệ thống này phóng ra tên lửa đánh chặn Stunner không chứa đầu đạn, có thể đánh chặn được rocket và tên lửa tầm trung và tầm xa ở khoảng cách lên đến 190 dặm.

Hệ thống David’s Sling bao gồm một hệ thống phóng, một radar kiểm soát hỏa lực, một bộ điều khiển và tên lửa đánh chặn.

David’s Sling tăng cường đáng kể chiến lược phòng không và là nhân tố trung tâm trong hệ thống phòng thủ đa lớp của Israel, cung cấp thêm khả năng bảo vệ trước các đe dọa tầm ngắn và tầm trung, đồng thời bổ sung cho khả năng của các hệ thống Arrow và Vòm Sắt.

Hệ thống Vòm sắt: Lá chắn cuối cùng của Israel

Được phát triển lần đầu tiên vào năm 2011, hệ thống Vòm Sắt được thiết kế để đánh chặn đạn pháo cũng như rocket tầm ngắn. Đây được xem là một trong những hệ thống phòng không tiên tiến nhất thế giới.

Hệ thống Vòm Sắt bao gồm nhiều khẩu đội với nhiều bệ phóng, mỗi bệ phóng có thể chứa tới 20 tên lửa đánh chặn Tamir. Khẩu đội Vòm Sắt bao gồm một radar và bộ điều khiển, được bố trí rải rác khắp Israel. Tên lửa đánh chặn Tamir của hệ thống Vòm Sắt có khả năng tấn công mục tiêu ở cự ly lên đến 43 dặm.

Hệ thống này đã đánh chặn hàng ngàn tên lửa kể từ khi được đưa vào sử dụng vào đầu thập kỷ trước, bao gồm hàng ngàn vụ đánh chặn trong cuộc chiến hiện tại chống lại Hamas và Hezbollah. Israel cho biết tỷ lệ thành công của hệ thống Vòm Sắt là hơn 90%.

Hệ thống Iron Beam: Hệ thống mới sử dụng công nghệ Laser

Israel đang phát triển một hệ thống mới để đánh chặn các mối đe dọa tiềm ẩn bằng công nghệ laser. Israel cho biết hệ thống này sẽ là một bước ngoặt vì nó sẽ rẻ hơn nhiều khi vận hành so với các hệ thống hiện có. Theo các báo cáo của phương tiện truyền thông Israel, chi phí cho một lần đánh chặn sử dụng hệ thống Vòm Sắt là khoảng 50.000 USD, trong khi các hệ thống khác có thể tốn hơn 2 triệu USD cho mỗi tên lửa. Ngược lại, các lần đánh chặn sử dụng hệ thống Iron Beam sẽ tốn vài USD cho mỗi lần nhưng hệ thống này hiện vẫn chưa hoạt động.