Khai thác nhựa kiểu 'chích diệt', nguy cơ nhiều cây thông bị chết
Tại xã Quỳnh Lộc, thị xã Hoàng Mai, hiện có không ít hộ dân áp dụng phương pháp khai thác nhựa thông kiểu chích diệt "xương cá" để đạt năng suất mủ cao. Tuy nhiên, phương pháp này đang khiến nhiều cây thông bị suy yếu, có dấu hiệu chết khô và gia tăng nguy cơ cháy rừng.
Hiện nay, tại các cánh rừng thông ở xã Quỳnh Lộc, thay vì thực hiện theo phương pháp khai thác thông thường, nhiều người lại sử dụng kỹ thuật "chích diệt" - một hình thức khai thác không chỉ gây tổn hại cho cây mà còn làm giảm sức sống của rừng thông.
.jpg)
Phương pháp này được thực hiện bằng cách dùng dao chích vào thân cây theo hình vòng cung rộng lớn, với chiều dài khoảng 60 cm và chiều ngang lên đến 20 cm/vòng. Nhựa từ các vết chích chảy xuống bát hứng. Trong khi một số cây chỉ bị chích một mảng nhỏ, thì nhiều cây khác đã bị chích tới 2-3 mảng lớn, gây mất vỏ kéo dài và làm cây suy yếu nghiêm trọng. Điều này khiến nhiều cây thông ở khu vực này có dấu hiệu chết khô, làm tăng nguy cơ cháy rừng trong mùa nắng nóng.

Ông Hồ Quốc Uý - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lộc cho biết, xã hiện có khoảng 288 ha rừng thông, nhưng việc thống kê khai thác nhựa theo kiểu "chích diệt" vẫn chưa được thực hiện đầy đủ. Mặc dù xã đã kiểm tra, vận động và tuyên truyền người dân ngừng khai thác theo phương pháp này, nhưng công tác này gặp nhiều khó khăn. Do đây là rừng sản xuất được giao cho các hộ dân từ nhiều năm qua, nên chưa có chế tài đủ mạnh để xử lý hành vi khai thác sai quy trình.
Ông Lê Ngọc Hữu - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Quỳnh Lưu - Hoàng Mai cho biết, khai thác nhựa thông đúng cách phải tuân theo quy trình đẽo dọc, hình chữ nhật (khoảng 25 cm dài và 6 cm rộng), gần gốc cây. Tuy nhiên, tại xã Quỳnh Lộc, người dân đã khai thác nhựa thông theo kiểu "chích diệt", với các vết chích rộng và dài hơn mức quy định. Phương pháp này chỉ áp dụng cho những cây yếu hoặc cây đã được phép chặt hạ, phát dọn.

Việc khai thác nhựa thông không đúng quy trình, đặc biệt là khi cây bị chích quá mức, gây tổn thương nghiêm trọng đến vỏ cây, làm suy yếu khả năng sinh trưởng. Những vết chích này không chỉ khiến cây mất dần sức sống mà còn làm lá khô đi. Khi mùa nắng đến, sự suy yếu này còn tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng.
Thông là loài cây phát triển khá nhanh và có thể sống tới 65-70 năm nếu được chăm sóc và khai thác đúng cách. Cả hai xã Quỳnh Lộc và Quỳnh Lập tại thị xã Hoàng Mai đều đang có tình trạng khai thác nhựa thông kiểu "chích diệt". Người dân địa phương lo ngại rằng, nếu tình trạng này tiếp tục, không lâu nữa, rừng thông sẽ bị suy giảm nghiêm trọng, với nhiều diện tích cây bị chết.

Ông Lê Ngọc Hữu - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Quỳnh Lưu - Hoàng Mai, cho biết: “Do đây là rừng thông do các hộ gia đình quản lý và khai thác, lực lượng kiểm lâm chỉ có thể tuyên truyền, vận động chủ rừng khai thác đúng cách, chứ không thể áp dụng biện pháp xử phạt”.
Vấn đề hiện nay là cần có những giải pháp hiệu quả để quản lý việc khai thác nhựa thông một cách hợp lý, vừa đảm bảo công tác bảo vệ rừng, vừa phòng ngừa nguy cơ cháy rừng trong mùa nắng nóng.