Sáng 28/3, sau khi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ nhất của Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, tại Báo cáo số 87/BC-CP, Chính phủ đề nghị cần có quy định chặt chẽ hơn về việc cho phép khai thác, sử dụng và phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca trong đời sống xã hội, đặc biệt là trên không gian mạng, nhằm vừa bảo đảm tính pháp lý, giữ gìn sự trang trọng, tôn nghiêm của Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, vừa đáp ứng nhu cầu phổ biến đến Nhân dân, hội nhập quốc tế và nhu cầu thực tiễn.
Qua nghiên cứu, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản thống nhất với sự cần thiết bổ sung quy định này. Tuy nhiên, về nội dung cụ thể Chính phủ đề nghị bổ sung trong dự thảo Luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy quy định “Việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca theo quy định của pháp luật;” là nguyên tắc chung trong áp dụng pháp luật, hơn nữa cũng không phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật Sở hữu trí tuệ nên đề nghị không bổ sung vào Điều 7. Do đó, cơ quan này ghi nhận một phần ý kiến của Chính phủ và sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 7.
Cụ thể, “Việc thực hiện quyền sở hữu trí tuệ không được xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và quy định khác của pháp luật có liên quan. Tổ chức, cá nhân thực hiện quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không được ngăn chặn, cản trở việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca”.
Bày tỏ đồng tình, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đánh giá cao việc Chính phủ kịp thời bổ sung nội dung trên vào dự thảo luật lần này vì vừa qua trên thực tế cũng có vấn đề phát sinh.
Đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp băn khoăn phương án được tiếp thu, chỉnh lý đã giải quyết được thực tiễn hay không.
“Vụ việc vừa qua chúng ta không được nghe Quốc ca Việt Nam, qua rà soát thấy lỗ hổng pháp lý khá lớn khi chưa có văn bản nào quy định về việc sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca. Việc sửa luật lần này nên chăng cần xử lý. Thẩm quyền quy định sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không ai phù hợp hơn Chính phủ nên giao Chính phủ quy định vì hiện chưa giao ai được quy định hướng dẫn sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca” – ông Nguyễn Công Long đề xuất.
Phân tích sâu hơn nội dung này, đại biểu Lê Minh Nam (đoàn Hậu Giang) - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho biết hệ thống văn bản quy định hiện nay chủ yếu liên quan xử lý hành vi xâm phạm.
Về sở hữu trí tuệ có thể áp dụng quy định chung như các tác phẩm văn học, nghệ thuật để điều chỉnh, nhưng theo đại biểu, Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca là đối tượng đặc biệt, được ghi trong Hiến pháp nên cần quy định riêng và được đối xử đặc biệt hơn.
Ông Lê Minh Nam cũng dẫn thực tế vừa qua có một số vụ việc liên quan Quốc kỳ, Quốc ca trên không gian mạng gây bức xúc, ảnh hưởng hình ảnh quốc gia, thậm chí xúc phạm nên luật cần có giải pháp giải quyết.
Dưới góc độ bản quyền, đại biểu cho rằng, nếu không quy định cụ thể quyền liên quan thì xảy ra trường hợp nhân danh sáng tạo nghệ thuật, có quyền liên quan để cản trở, xúc phạm cũng như ngăn cản việc phổ biến, tiếp cận Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca.
“Do đó, cần thiết có thêm quy định để đảm bảo tính pháp lý, sự tôn nghiêm, đáp ứng nhu cầu phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca” – ông Nam nói./.
