Không thể đấu 'sát ván', Anh chủ động hạ nhiệt căng thẳng với Iran

(Baonghean) - Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đã tuyên bố sẵn sàng thả tàu Grace 1 của Iran mà Anh đã phối hợp cùng Gibralta bắt giữ trước đó, với điều kiện đi kèm.

Đây được xem là động thái nhằm chủ động hạ nhiệt căng thẳng giữa Anh với Iran, đồng thời cũng được đánh giá là lựa chọn khôn ngoan nhằm chủ động thoát ra khỏi “mớ bòng bong” liên quan đến Mỹ và Iran.

Anh không thể “đấu sát ván”

Sau khi xuất hiện thông tin về việc 3 tàu của Iran cố gắng bắt giữ tàu chở dầu Heritage của Anh tại eo biển Hormuz - dù Iran kiên quyết bác bỏ cáo buộc này, Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đã lên tiếng kêu gọi cả hai bên hành động kiềm chế bởi vì Anh không muốn leo thang căng thẳng với Iran.

Trong thông báo mới nhất, ông Jeremy Hunt đã chủ động đề xuất sẽ thả tàu Grace 1 của Iran mà Anh đã phối hợp cùng Gibralta bắt giữ trước đó để chứng minh thiện chí của Anh trong việc giải quyết tình hình căng thẳng với Iran. 

Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đề xuất thả tàu Grace 1 của Iran. Ảnh: Reuters
Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đề xuất thả tàu Grace 1 của Iran. Ảnh: Reuters

Giới phân tích cho rằng, việc ông Jeremy Hunt đưa ra điều kiện sẽ thả tàu nếu Iran đảm bảo Grace 1 không vi phạm các lệnh cấm của Liên minh châu Âu (EU) liên quan đến Syria cũng là rất khôn ngoan.

Thứ nhất, với điều kiện Grace 1 không vi phạm lệnh cấm của EU thì gần như chắc chắn con tàu này sẽ được thả, bởi Iran ngay từ đầu đã luôn phủ nhận việc tàu Grace 1 chở dầu đến Syria.

Thứ hai, với việc nhấn mạnh mối quan tâm của Anh là “đích đến” Syria chứ không phải là nguồn gốc dầu từ Iran, ông Jeremy Hunt đang cố gắng thiết lập sự khác biệt giữa cách tiếp cận trong chính sách của Anh và Mỹ, bởi Anh hiểu rằng Iran sẽ không chấp nhận trở thành đối tượng bị EU trừng phạt trong vấn đề liên quan đến Syria. Tuyên bố này cũng thể hiện mong muốn của Anh về việc tránh xa vòng xoáy căng thẳng tại Vùng Vịnh gần đây với 2 “người chơi” chính là Mỹ và Iran.

Trước thời điểm Ngoại trưởng Anh điện đàm với người đồng cấp Iran Javad Zarif, Anh đã tuyên bố sẽ điều tàu chiến thứ hai là HMS Duncan tới Vùng Vịnh để cùng với tàu HMS Montrose nhiệm vụ đảm bảo tự do hàng hải tại khu vực này. Tuyên bố như “đổ thêm dầu vào lửa” của Anh khiến dư luận không khỏi lo ngại về khả năng xảy ra xung đột quân sự giữa Anh và Iran.

Thế nhưng, động thái hòa giải của Ngoại trưởng Jeremy Hunt sau đó đã cho thấy tuyên bố của Anh chỉ là một “nước cờ” nhằm giữ gìn hình ảnh mà thôi.

Theo giới phân tích, trên thực tế Anh không đủ tiềm lực để “chơi sát ván” với Iran tại khu vực mà Iran hoàn toàn nắm thế chủ động này. Iran đã từng cảnh báo việc bắt giữ tàu Anh chỉ là vấn đề thời gian nếu như Anh không ngay lập tức thả tàu Grace 1.

Tàu Grace 1 của Iran bị bắt giữ với cáo buộc chở dầu đến Syria. Ảnh: AFP
Tàu Grace 1 của Iran bị bắt giữ với cáo buộc chở dầu đến Syria. Ảnh: AFP

Việc tàu Heritage của Anh bị tàu Iran bao vây, và chỉ được giải cứu sau khi HMS Montrose xuất hiện - dù chưa có thông tin chính thức nào xác nhận cho thấy Iran “nói được, làm được”.

Trong khi đó, giới chức Anh từng thừa nhận không có đủ tiềm lực để bảo vệ toàn bộ khoảng 50 tàu chở dầu cỡ lớn đang hoạt động tại khu vực này.

Các tàu chở dầu của Anh tại Vùng Vịnh sẽ vô cùng bất an nếu như căng thẳng với Iran không được hóa giải, và việc Anh nâng mức cảnh báo cao nhất với các tàu chở dầu tại Vùng Vịnh cho thấy bị tàu Iran bắt giữ là một nguy cơ hiện hữu. 

“Giữa đôi dòng nước”

Ngay từ khi Anh quyết định hỗ trợ Gibralta bắt giữ tàu Grace 1 của Iran, trong nội bộ nước Anh đã có nhiều ý kiến trái chiều về sự cần thiết phải tiến hành bước đi này, không chỉ bởi lo ngại sự trả đũa của phía Iran đối với các tàu chở dầu của Anh, mà còn bởi ảnh hưởng đến vai trò của Anh trong việc cùng các đối tác nỗ lực duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran.

Mặc dù các quan chức Anh đã khẳng định không có mối liên hệ nào giữa việc đảm bảo tự do hàng hải và việc bảo vệ thỏa thuận hạt nhân từng được ký giữa Iran với nhóm P5+1, nhưng thực tế cho thấy hai vấn đề này có sự liên kết chặt chẽ.

Bất cứ hành động nào nhằm vào Iran ở Vùng Vịnh sẽ bị Iran đáp trả cứng rắn ngay lập tức với mục tiêu gây sức ép buộc các bên phải duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran theo hướng đảm bảo lợi ích cho quốc gia này. Và Anh chắc chắn không phải là ngoại lệ.

Với việc bắt giữ tàu chở dầu Grace 1 của Iran, Anh muốn xây dựng hình ảnh một quốc gia có trách nhiệm trong việc duy trì luật pháp quốc tế, trong đó có tuân thủ các lệnh trừng phạt mà EU áp đặt với Syria.

Thế nhưng một số chuyên gia cũng nhận ra rằng, bước đi của Anh chịu sức ép rất lớn từ phía Mỹ - quốc gia đang cố gắng bóp nghẹt nền kinh tế của Iran với các lệnh trừng phạt nhằm vào ngành dầu mỏ của nước này. 

Anh thuận theo những tính toán của Mỹ có thể xuất phát từ sự mong manh của chính mình, từ nỗi sợ bị cô lập khi đang trong giai đoạn cắt đứt tư cách thành viên trong EU.

Nhận định này càng có cơ sở nếu xét trên thực tế, việc bắt giữ tàu Grace 1 có rất ít tác dụng đối với nguồn cung dầu của Syria, bởi nước này hoàn toàn có thể nhập khẩu dầu từ Nga - quốc gia mà cả Mỹ lẫn châu Âu đều phải cân nhắc rất kỹ lưỡng trước khi “đụng” tới. 

Tàu khu trục HMS Montrose của Anh đang làm nhiệm vụ tại Vùng Vịnh. Ảnh: Getty
Tàu khu trục HMS Montrose của Anh đang làm nhiệm vụ tại Vùng Vịnh. Ảnh: Getty

Trong khi đó, việc bắt giữ tàu của Iran trước có thể khiến Anh bị “khóa chặt” trong một cuộc chiến pháp lý kéo dài, trong khi các tàu chở dầu của Anh lại trở thành nạn nhân trước sự trả đũa của Iran.

Mặc dù Anh dự kiến sẽ có những cuộc trao đổi cấp cao với Mỹ về kế hoạch đảm bảo an toàn và tự do hàng hải ở Vùng Vịnh, song Anh vẫn lo ngại sự khác biệt trong chính sách với Iran sẽ khiến những quốc gia không tìm kiếm một cuộc đối đầu với Iran sẽ bị cuốn vào vòng xoáy căng thẳng - trong đó có Anh. 

Một khi Anh và Iran bị đẩy vào cuộc đối đầu không khoan nhượng, cơ hội Anh tham gia vào nỗ lực duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran sẽ gần như bằng 0. Đến khi đó, hình ảnh quốc gia tuyến đầu trong duy trì các lệnh trừng phạt với Syria sẽ không đủ để “cứu” Anh khỏi tai tiếng góp phần hủy hoại thỏa thuận hạt nhân Iran lịch sử.

Vì vậy, việc chủ động đề xuất thả tàu chở dầu của Iran được xem là một lựa chọn khôn ngoan của Anh để thoát ra khỏi “mớ bòng bong” mà họ trót vướng vào sau một tính toán thiếu cẩn trọng. 

tin mới

NATO – Nga: Cuộc chiến không khoan nhượng ở Ukraine

NATO – Nga: Cuộc chiến không khoan nhượng ở Ukraine

(Baonghean.vn) - Ngoại trưởng Ba Lan mới đây cho biết, việc binh lính NATO ở Ukraine là “điều bí mật mà ai cũng biết”. Tuy nhiên, NATO đang gặp nhiều khó khăn trong việc giúp Ukraine trụ vững trước đòn tiến công của Nga. NATO ngày càng cảm nhận rõ hơn về mối đe dọa trực tiếp.

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

Báo Mỹ: Ukraine không có vũ khí để chống 'bom thần kỳ' của Nga

(Baonghean.vn) - Theo Forbes, bom lượn KAB đã trở thành "vũ khí thần kỳ" thực sự của Nga. Trong khi đó, Lực lượng vũ trang Ukraine phàn nàn rằng, họ không có biện pháp nào đối phó. Có thể máy bay chiến đấu F-16 sẽ hỗ trợ Kiev, nhưng phải chờ đợi cho đến khi chúng xuất hiện đủ số lượng.

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine trở thành cuộc chiến Nga - phương Tây

(Baonghean.vn) - “Chúng ta đang ở trong tình trạng chiến tranh” - lời khẳng định này của thư ký báo chí Tổng thống Nga, Dmitry Peskov gần như được hiểu là một sự thay đổi cơ bản trong cách tiếp cận của Điện Kremlin, không phải chỉ đánh giá xung đột ở Ukraine, mà cả tình hình ở Nga nói chung.

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

Quân đội Pháp có thực sự hành quân đến Ukraine?

(Baonghean.vn) - Trong bối cảnh xung đột hiện nay, nếu 2.000 binh lính Pháp được cử đến Ukraine, sẽ chỉ như “một giọt nước trong đại dương”. Hơn nữa, nếu thực sự phương Tây nỗ lực muốn xoay chuyển tình hình, thì họ liệu có tuyên bố công khai và tích cực về việc gửi quân tới Ukraine như vậy?

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

Tướng Cương: IS có thể là 'công cụ' gây ra vụ khủng bố đẫm máu ở Nga

(Baonghean.vn) - Vụ khủng bố đẫm máu tại nhà hát Crocus City Hall vùng ngoại ô Moskva tối 22/3 trở thành tâm điểm của dư luận thế giới. Liên quan vụ việc, PGS.TS. Thiếu tướng Lê Văn Cương – nguyên Viện trưởng Viện chiến lược Bộ Công an nêu quan điểm trong cuộc trả lời phỏng vấn Báo Nghệ An.

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

Bản tin quốc tế: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở ngoại ô Moskva đều là người nước ngoài

(Baonghean.vn) - Bản tin quốc tế hôm nay có những thông tin sau: Tất cả nghi phạm thực hiện vụ khủng bố ở Nga đều là người nước ngoài; Ukraine tập kích loạt tên lửa vào Crimea; Mỹ thông qua dự luật 1,2 nghìn tỷ USD ngăn chính phủ đóng cửa; Tổng Thư ký LHQ kêu gọi ngừng bắn tại Gaza.

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

Cựu cố vấn Lầu Năm Góc cho rằng tình báo phương Tây có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở Nga

(Baonghean.vn) - Cựu cố vấn Lầu Năm Góc, Đại tá đã nghỉ hưu Douglas McGregor cho rằng, các cơ quan tình báo phương Tây - CIA và MI6, có thể liên quan đến vụ tấn công khủng bố tại khu phức hợp Crocus ở ngoại ô Moskva, và những kẻ tấn công liên quan đến các phần tử chiến đấu ở phía Ukraine.

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

Mỹ và Nga thức tỉnh châu Âu về quốc phòng

(Baonghean.vn) - Châu Âu như được thức tỉnh, sau một thời gian lơ là đầu tư phát triển quốc phòng, và bị phụ thuộc sâu sắc vào Mỹ. EU cố gắng chuẩn bị cho một tương lai, trong đó Tổng thống Putin, và rất có thể là ông Donald Trump sẽ đóng vai trò quan trọng. 

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

WHO kêu gọi Israel mở thêm cửa khẩu vào Gaza

(Baonghean.vn) - Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhận định, viện trợ đường bộ thông qua các cửa khẩu là biện pháp tốt nhất để có thể ngăn chặn nguy cơ xảy ra nạn đói tại Gaza.