Kiên quyết ngăn chặn tình trạng lấy cắp điện
Tổn thất điện năng từ các hành vi gian lận trong sử dụng điện là một trong những vấn đề đáng quan tâm hiện nay của ngành điện. Trên địa bàn tỉnh, việc lấy cắp điện của một nhóm khách hàng thiếu ý thức đã xảy ra với đủ mọi hình thức, từ thô sơ đến tinh vi. Việc ngăn chặn hành vi gian lận này xem ra vẫn là bài toán khó...
1001 kiểu lấy cắp điện
Theo con số thống kê của Công ty Điện lực Nghệ An, từ ngày 1/1 đến ngày 10/7/2011, toàn tỉnh phát hiện 239 vụ vi phạm với tổng số điện năng truy thu gần 137 nghìn kwh, tương đương với 221 triệu đồng. Các hình thức vi phạm chủ yếu là câu móc điện trực tiếp không qua hệ thống đo đếm của ngành điện, can thiệp vào chì niêm phong của hệ đo đếm điện năng để thay đổi kết cấu bên trong của hệ thống đo đếm làm sai kết quả đo. Mức độ vi phạm cho thấy các hình thức được thực hiện từ thô sơ đến tinh vi tùy thuộc vào "tay nghề" của các đối tượng.
Một trong những trường hợp điển hình là Nguyễn Văn Ngọc ở xóm 8 xã Văn Thành huyện Yên Thành. Ngọc đã cắt chì niêm phong công tơ, thay đổi bộ số và nới chỉnh vít hãm, làm thay đổi trục tuyến động của hệ đo đếm điện năng. Tinh vi hơn, Ngọc không thực hiện hành vi này tại công tơ nhà mình mà biến hành vi này thành kiểu "dịch vụ"; cho đến thời điểm bị phát hiện, Ngọc đã thực hiện trên công tơ của 6 hộ trong xã.
Hay như trường hợp Nguyễn Văn Đào ở Đại Sơn - Đô Lương thì câu móc trực tiếp từ dây điện trần đi qua trần nhà. Điểm câu móc nằm sát ở các lớp ngói bên trên mái nhà và đã được che đậy bằng một mái tôn rất khó phát hiện. Một trường hợp khác là Bùi Văn Thắng ở xóm Yên Đình xã Thanh Yên - Thanh Chương, đấu kéo từ cột điện về nhà mình 2 đường dây: Một đường qua công tơ của ngành điện, đường dây còn lại đấu thẳng từ lưới điện bỏ qua công tơ. Hai nguồn này được đấu vào cầu dao đảo nhiều. Dùng điện trong hay ngoài công tơ là tùy ý.
Ngoài các hình thức trên, ông Lê Thanh Mai - Giám đốc Điện lực Thanh Chương còn cho biết còn có một hình thức ăn trộm điện đang khá phổ biến hiện nay, đó là một số người dân lợi dụng các tuyến đường dây điện thoại đã bỏ nhưng nằm chung trên cột điện để kéo điện về nhà. Hình thức này rất khó phát hiện nếu không kiểm tra cụ thể và hơn thế còn gây nguy hiểm cho nhân viên điện lực khi kiểm tra.
Cần có giải pháp xử lý kiên quyết
Các trường hợp trộm điện nói trên, khi bị phát hiện đều bị ngưng cấp điện, tịch thu tang vật. Theo điều 28 Quyết định số 31 ngày 6/9/2006 của Bộ Công nghiệp và Nghị định 68 ngày 15/6/2010 quy định về việc xử phạt đối với cá nhân, tổ chức có hành vi cố ý hoặc vô ý vi phạm các quy định của pháp luật về điện lực, các hộ có hành vi lấy cắp điện phải bồi thường thiệt hại cho Điện lực giá trị sản lượng điện bị mất do hành vi trộm cắp điện gây ra và giá điện truy thu được tính ở mức cao nhất do cơ quan có thẩm quyền quy định theo mục đích sử dụng điện thực tế tại thời điểm phát hiện. Ngoài ra, các trường hợp vi phạm còn bị xử phạt vi phạm hành chính với các mức: Phạt tiền từ 1 đến 30 triệu đồng với hành vi trộm cắp điện từ 1 đến đến dưới 3 nghìn kwh, phạt tiền 30 triệu đồng đối với hành vi trộm cắp điện từ 3 nghìn kwh trở lên và sẽ bị khởi tố, truy tố trách nhiệm hình sự theo Văn bản số 4134 ngày 26/5/2022 của Bộ Công thương. Mặt khác, các hộ ăn cắp điện khi bị phát hiện sẽ bị cắt điện và cho đến khi nào hoàn thành các quy định xử phạt mới được cấp điện trở lại.
Ông Bành Hồng Hiển - Phó Giám đốc Kỹ thuật Công ty Điện lực Nghệ An cho biết: Công ty và Điện lực các huyện, thành thị đang tiến hành xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm bởi hành vi lấy cắp điện đã gây bất bình trong nhân dân và gây khó khăn trong quá trình kinh doanh điện. Thời gian tới, cùng với việc nâng cấp lưới điện, chủ yếu là sẽ thay dây trần bằng dây bọc, ngành điện cũng sẽ nghiên cứu giải pháp bền vững hơn như với khách hàng nếu vi phạm lần đầu sẽ cắt điện trong 3 tháng và sẽ ngưng cấp điện vĩnh viễn nếu tái phạm.
Tổn thất điện năng 6 tháng đầu năm 2011 ở Nghệ An nằm ở mức 13,6%, trong đó riêng khu vực lưới điện hạ áp nông thôn mới tiếp nhận từ tháng 5 năm 2010 con số này 25%, chỉ giảm được 3% so với năm ngoái, tương đương với 37,5 triệu kwh bị thất thoát. Cũng xin nói thêm: đa số các trường hợp vi phạm sau khi bị phát hiện đã chấp hành nghiêm các quy định xử phạt. Điều này cũng cho thấy việc kiểm tra, phát hiện đã bước đầu có hiệu quả. Cùng với việc làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân, thời gian tới, Công ty Điện lực Nghệ An sẽ tổ chức ra quân đồng loạt kiểm tra tình hình sử dụng điện, kiên quyết xử lý vi phạm nhằm hạn chế đến mức thấp nhất việc thất thoát điện trên địa bàn.
Nguyễn An Nhân