Kiến trúc đô thị Vinh cần những "điểm nhấn"

(Baonghean) - Kiến trúc các công trình xây dựng không đồng nhất, rồi màu sắc, chiều cao thì mỗi công trình một khác đã tạo ra sự “không hòa nhập” của bộ mặt đô thị. Vinh đang rất cần những công trình kiến trúc hiện đại tạo điểm nhấn đô thị, nhưng thể hiện được đặc trưng của xứ Nghệ.

Thiếu đồng nhất

Kiến trúc của công trình nhà ở chung cư cao 5 tầng phường Quang Trung khá giống nhau và có sự liên kết chặt chẽ giữa các khối nhà. Bởi vậy, cho dù mỗi khu nhà (A, B,C) có từ 7 – 9 công trình nhà ở cao tầng, nhưng vẫn tạo được sự “thống nhất”, nét đặc riêng về mặt kiến trúc cho khu nhà ở chung cư một thời được xem là “điểm nhấn đô thị”, là niềm tự hào của người dân TP Vinh. Có được điều đó, chính là do CHDC Đức trong quá trình đầu tư thực hiện công trình rất tôn trọng quy hoạch, kiến trúc... Anh Nguyễn Thế Vinh là cư dân ở khu nhà chung cư Quang Trung cho hay: “Những điều mà tôi rất thích ở khu chung cư này, là các khối nhà có kiến trúc đồng nhất và có không gian rất thoáng vì các khối nhà ở được xây dựng có khoảng cách nhất định, phù hợp với khí hậu của địa phương. Tuy nhiên, khu nhà chung cư này hiện đã quá cũ, xuống cấp trầm trọng, nên thời gian qua, một số chủ đầu tư đã tiến hành cải tạo, xây dựng lại một phần khu nhà cao 5 tầng này.”

Đại lộ Lê Nin (từ Cục Hải quan đến cầu Kênh Bắc) được xem là một trong những tuyến phố đẹp của Thành phố Vinh.

Khu nhà ở chung cư cao tầng Quang Trung, trở thành điểm nhấn phát triển cho cả phường Quang Trung và TP Vinh. Cũng chính vậy, trong Đồ án điều chỉnh quy hoạch TP Vinh đến năm 2030 tầm nhìn đến 2050 do đơn vị lập quy hoạch là Công ty Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd (Nhật Bản) thực hiện, đều chọn Quang Trung là trung tâm hoạt động của thương mại, dịch vụ đa chức năng. Vấn đề đặt ra là để thực hiện được chức năng quan trọng này, cần có quy hoạch cụ thể, nhất là về kiến trúc công trình xây dựng, từ đó làm cơ sở cho các dự án đầu tư thực hiện.

Tại đường Quang Trung - một trong những tuyến đường chính tại TP Vinh và luôn hấp dẫn các nhà đầu tư lĩnh vực bất động sản, ngày càng có thêm nhiều dự án nhà cao tầng hoàn thành với kiến trúc khác nhau. Khu nhà ở kết hợp dịch vụ thương mại cao 17 tầng TECCO trước đây là tòa nhà cao nhất tại đường Quang Trung, nhưng rất nhanh sau đó đã có các công trình khác vượt lên, ví như tòa nhà cao 33 tầng Khách sạn Mường Thanh - Sông Lam. Sự thiếu thống nhất về chiều cao và cả về mặt kiến trúc của những công trình nhà cao tầng đã khiến bộ mặt đô thị Vinh thiếu đồng nhất.

Mỗi công trình xây dựng đều có giá trị, công năng khác nhau và từ đó kiến trúc công trình cũng khác nhau, tuy nhiên, bởi chưa có quy định cụ thể về lĩnh vực này, nên kiến trúc, chiều cao… của công trình đều theo ý chủ quan của chủ đầu tư, bởi vậy trên tuyến đường Quang Trung kiến trúc của TECCO, HANICO, Dầu Khí, Mường Thanh… thì “mỗi người mỗi vẻ”. Sự “đa màu sắc, diện mạo” đó có người nhận xét rằng: Nếu để tình trạng đầu tư xây dựng các tòa nhà cao tầng như vừa qua, thì không lâu nữa chính bản thân những công trình đó sẽ phá vỡ quy hoạch, kiến trúc đô thị và việc khắc phục hậu quả là rất khó khăn, vì vậy, cần có những quy định chặt chẽ, kịp thời về lĩnh vực này.

Ông Nguyễn Xuân Đô – Chủ tịch UBND phường Quang Trung cho biết: “Phường Quang Trung là một trong những trung tâm phát triển dịch vụ thương mại của TP. Vinh, nhưng kiến trúc các công trình xây dựng chưa đồng bộ, thiếu quy hoạch cụ thể… Chính vì vậy, phường Quang Trung cần được quy hoạch đồng bộ, kịp thời và có chính sách phù hợp để thu hút các dự án đầu tư nhằm đáp ứng được yêu cầu về nhà ở của người dân, đồng thời xây dựng khu trung tâm thương mại dịch vụ đa chức năng của TP. Vinh. Trong thời gian tới, cần quan tâm đến kiến trúc công trình, vì hiện vẫn đang thiếu những công trình xây dựng đúng tầm vóc, mang nét đặc trưng của khu trung tâm…”.

Cần thực hiện tốt công tác quy hoạch

Một trong những vấn đề “đau đầu” các nhà quy hoạch, kiến trúc xây dựng ở TP. Vinh là tình trạng “xé nhỏ” chia lô đất mặt tiền quá nhiều, là xây dựng nhà theo kiểu tùy thích của người dân. Sự “băm nát” đất tại các tuyến phố cộng với kiến trúc nhà ở không đồng bộ, đã làm cho bộ mặt đô thị Vinh bị biến dạng, mất mỹ quan… Đã có nhiều người ở xa đến Vinh tiếc rằng: TP. Vinh có rất nhiều thuận lợi để quy hoạch thành một thành phố hiện đại, với những công trình xứng tầm của một trung tâm của cả vùng Bắc Trung bộ, nhưng do công tác quy hoạch làm chưa tốt và nhất là quản lý, xây dựng các công trình nhà ở của người dân tại những tuyến đường chính.

Kiến trúc sư Nguyễn Việt Đức – Phó phòng Quản lý đô thị UBND TP Vinh thừa nhận: “Hiện vẫn chưa có quy định cụ thể về kiến trúc nhà ở, nên khi các tổ chức, cá nhân xây dựng công trình thì kiến trúc đều khác nhau. Tại một số tuyến phố chính như Quang Trung, Lê Lợi, Lê Hồng Phong, Trần Phú… có một số công trình xây dựng có quy mô lớn, nhưng chỉ là những công trình độc lập, thiếu sự gắn kết hài hòa với công trình khác, thiếu những điểm nhấn cho đô thị. Để khắc phục tình trạng này, cần có quy hoạch phạm vi rộng và quy định cụ thể về mặt kiến trúc công trình xây dựng. Các tổ chức, cá nhân khi đầu tư xây dựng công trình cần tính đến cấu trúc liên quan, tính công năng của công trình…”.

Qua trao đổi với một số kiến trúc sư đều có chung nhận xét, là trên trục Đại lộ Lê Nin (từ Cục Hải quan đến cầu Kênh Bắc (cầu 3-2) được xem là một trong những tuyến phố đẹp của TP. Vinh, đây có thể xem là một điểm nhấn của bộ mặt đô thị Vinh. Tại đây, có nhiều công trình nhà cao tầng nhưng độ cao của công trình rất hợp lý, hài hòa, phù hợp với điều kiện khí hậu của miền Trung, đặc biệt những công trình xây dựng có được những khoảng cách rất phù hợp, tạo không gian rộng, thoáng và các công trình đều có “khoảng lùi”, thể hiện được tính đặc trưng của một khu trung tâm hành chính.

Theo quy hoạch, TP. Vinh sẽ mở rộng xuống TX. Cửa Lò và trục đường được xem là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội là Đại lộ Vinh - Cửa Lò, nên trong thời gian tới sẽ có điều kiện để quy hoạch, đầu tư xây dựng được những điểm nhấn của đô thị Vinh. Tuy nhiên, nếu không làm tốt công tác quy hoạch, thì sẽ khó tránh khỏi tình trạng một số dự án bất động sản chạy theo lợi nhuận lại “chia lô, bán nền”, gây nhiều khó khăn cho các dự án lớn, mang tính chiến lược…

Ông Lương Bá Quảng – Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Nghệ An cho biết: “Với việc tỉnh lựa chọn Công ty Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd (Nhật Bản) thực hiện đồ án quy hoạch TP. Vinh thể hiện sự quyết tâm xây dựng TP. Vinh phát triển xứng tầm của một trung tâm kinh tế - xã hội của khu vực Bắc Trung bộ. Mặc dù đồ án còn phải chỉnh sửa lại nhiều lần, nhưng hy vọng với đồ án quy hoạch do một đơn vị có uy tín đến từ Nhật Bản, là điều kiện tốt để chúng ta xây dựng TP Vinh trở thành một đô thị xứng tầm với những công trình kiến trúc độc đáo, thể hiện được đặc trưng của xứ Nghệ…”.

…Vẫn cần có thời gian, còn nhiều việc phải làm để TP. Vinh trở thành một đô thị xứng tầm của khu vực Bắc Trung bộ, nhưng tin rằng với sự tích cực vào cuộc của các cấp, ngành, các đơn vị tư vấn, xây dựng… thì trong nay mai, TP. Vinh sẽ đến được đích.

Hoàng Vĩnh