Kiến trúc nhà ở của đồng bào Đan Lai
(Baonghean.vn) - Sinh sống nơi vùng lõi Vườn Quốc gia Pù Mát, đồng bào dân tộc Đan Lai gần như phụ thuộc vào thiên nhiên và các sản vật từ núi rừng. Vì vậy, tre, nứa, mét là nguyên, vật liệu chủ yếu trong kiến trúc xây dựng nhà ở của đồng bào nơi đây.
Nằm ở đầu nguồn sông Giăng, nơi vùng lõi Vườn Quốc gia Pù Mát, bản Búng xã Môn Sơn (Con Cuông) là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào Đan Lai. Hiện bản có 115 hộ dân với 450 khẩu và đều là hộ nghèo. Ảnh: HT |
Sống trong vùng lõi Vườn Quốc gia Pù Mát nên nguyên, vật liệu tre mét đóng vai trò chủ đạo trong kiến trúc xây dựng của đồng bào, từ dựng nhà cửa đến làm hàng rào che chắn, bảo vệ ruộng nương, vườn tược. Ảnh: KL |
Tất cả các gia đình ở bản Búng đều có bờ rào và cổng nhà làm bằng tre. Ảnh: HT |
Người dân bản Búng cho biết, vật liệu tre, mét lấy từ rừng về sẽ được ngâm ở sông, suối để chống mối, mọt. Thời gian ngâm ít nhất 1 tháng, sau khi ngâm đủ thời gian thì mới đưa vào làm nhà, dựng hàng rào. Ảnh: KL |
Sàn nhà, vách nhà đều được làm từ tre mét. Ảnh: HT |
Tre, mét cũng được dùng làm trụ cầu bắc qua suối. Để đến được bản Cò Phạt và bản Búng phải đi qua 6 cây cầu. Trong đó có 3 cây cầu tre, gỗ tạm do chính quyền địa phương, lực lượng bộ đội và người dân tự làm. Ảnh: HT |
Cụ bà La Thị Minh cho biết, tre, mét là thứ cây có nhiều tác dụng và gắn bó với con người từ lúc sinh ra cho đến lúc về Trời. Ảnh: HT |
Hiện nay, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ của Nhà nước, người dân Đan Lai nơi đại ngàn Pù Mát đã được tiếp thu nhiều kiến thức văn minh, tiến bộ. Vì vậy, nhiều gia đình đã sử dụng thêm vật liệu tôn, thép trong xây dựng nhà cửa. "Nếu mái nhà lợp bằng rơm thì vài năm lại thay cái mới. Lợp bằng tôn thì bền vững vài chục năm" - ông La Văn Hùng ở bản Búng cho biết. Ảnh: HT |
Các bản đồng bào Đan Lai ở Môn Sơn luôn được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương và lực lượng chức năng đóng quân trên địa bàn, đặc biệt là hướng dẫn người dân trồng trọt, chăn nuôi, tu sửa đường sá, nhà cửa; bảo vệ rừng và khai thác nguồn lợi từ rừng một cách hợp lý. Ảnh: KL |