(Baonghean) - Ở nước ta, bắp cải đang phổ biến các giống của Bắc Hà (Lào Cai), Lạng Sơn, Hà Nội, Nhật Bản.. Giống sớm nhất là giống CB 26 của Hà Nội, K.Keross của Nhật Bản rồi đến giống của Lạng Sơn.
Bắp cải có 3 vụ chính
Vụ sớm: Gieo đầu tháng 9, trồng tháng 10 để thu hoạch tháng 12 và 1.
Vụ chính: Gieo giữa tháng 9 và 10 để trồng cuối tháng 10 và đến hết tháng 11, thu hoạch tháng 1 và 2 năm sau.
Vụ muộn: Gieo tháng 11, trồng vào giữa tháng 12 để thu hoạch vào tháng 2 và tháng 3 năm sau.
Tuổi cây giống từ 30 - 35 ngày là tốt nhất (từ 4 - 6 lá thật).
Diện tích vườn ươm để gieo hạt giống chỉ cần 1-1,5% so với diện tích sản xuất đại trà. Nên chọn đất tốt, cao, được cày bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại, rắc vôi bột để khử trùng, bón phân đã ủ hoai mục và trộn đều vào lòng luống. Luống rộng 1m, cao 15
- 20 cm, rãnh luống 30 - 35 cm.
- Lượng phân bón cho 1 m2 vườn ươm: Phân chuồng hoai 1,5 - 2 kg, super lân 30
- 40 gam, kali 8 - 10 gam. Phân được rải đều dưới mặt đất 1 - 2cm.
- Lượng hạt giống: 3 - 4 gam/m2
- Xử lý tiêu độc và kích thích hạt giống trước khi gieo: Mục đích là diệt các nấm bệnh trên hạt giống và kích thích hạt giống chóng nẩy mầm, chóng mọc. Ngâm hạt vào nước nóng 3 sôi 2 lạnh trong 15 phút vớt ra, hong cho se hạt rồi đem gieo. Trộn hạt với một ít tro bếp khô và chia làm nhiều phần và gieo đi gieo lại 2 - 3 lần.
- Hạt gieo xong cần phủ đậy bằng rơm rạ hoặc bằng một lớp trấu mỏng để khi tưới nước hạt không nhấn chìm sâu hạt rau vào trong đất.
- Sau khi gieo xong phải luôn chú ý giữ ẩm đều để hạt mau mọc. Khi cây giống đã mọc giỡ lớp rơm phủ ra một cách khéo léo, nhẹ nhàng để cây giống mọc thẳng, đứng cây. Tỉa bớt cây xấu, yếu, còi cọc ở những chỗ quá dày.
Cây giống cần to, mập, khoẻ, rễ thẳng không có sâu bệnh hoặc bị dập nát.
Tuổi cây giống 35 - 40 ngày có 5 - 6 lá thật.
Làm đất, bón phân lót:
- Luống bắp cải rộng từ 1 - 1,2m, cao 15 - 20cm, rãnh luống 20 - 25cm. Vụ sớm lên luống mai rùa cao đề phòng mưa, vụ chính và vụ muộn lên luống phẳng.
- Bón phân cho sào 500m2, vôi bột 10 kg, phân chuồng hoai 700 kg, supe lân 15 kg, kali 3 kg.
- Cách bón: Phân chuồng, phân lân và kali trộn đều với nhau rồi rải vào đất khi lên luống, hoặc bón vào hố trồng, bón giữa luống cũng được (rạch 1 rãnh sâu giữa luống rải phân vào đó rồi lấp đất lại). Phân đạm dùng để bón thúc sau khi trồng 12-15 ngày.
Kỹ thuật trồng:
- Dùng cuốc con bổ hốc rồi đặt cây vào theo thế tự nhiên của cây, trồng 2 hàng nanh sấu trên luống. Vụ sớm 50 x 40cm (1700 cây/sào), vụ chính 50 x 50cm (1300 cây/sào), vụ muộn 50 x 40cm (1700 cây/sào)
Chăm sóc:
- Tưới nước: Sau khi cấy phải tưới ngay, sau đó tưới nước hàng ngày tưới khi cây hồi xanh, từ đấy có thể 5 - 7 ngày lại tưới 1 lần. Có thể kết hợp với bón thúc bằng phân nước hay phân đạm hoà tan vào nước.
- Khi cải bắp trải lá bàng nên dẫn nước vào rãnh ngập 1/3 luống để nước thấm dần vào luống. Cho nước vào rãnh lần thứ 2 khi cải bắp đã vào cuốn, để nước ngập 2/3 rãnh, nếu còn thừa nước phải tháo hết ngay.
- Khi cải đã vào chắc thì không tưới nữa để tránh làm nứt vỡ bắp.
- Bón thúc: Thúc cho cải bắp vào 2 thời kỳ chính.
+ Kỳ đầu: Từ lúc ra ngôi cho đến khi cây trải lá bàng (40 - 50 ngày tuỳ giống). Kỳ này bón làm 2 lần: Lần đầu sau khi ra ngôi 10 - 15 ngày, dùng phân chuồng hoai pha loãng 30% để tưới. Lần 2 khi cây cải sắp trải lá bàng, cũng tưới như vậy và thêm 50 - 60kg kali cho 1ha (1 sào 2,5 - 3kg).
+ Kỳ hai: Khi trưởng thành vào cuốn, kỳ này bón làm 2 - 3 lần: lần đầu khi cây bắt đầu vào cuốn, dùng phân chuồng hoai pha đặc 50 - 60% kết hợp với 50kg đạm urê/ha (2,5kg/sào). Lần hai khi cải vào chắc cũng dùng phân chuồng đặc như trên kết hợp 60 - 70kg đạm nữa thúc 1ha (3,5kg/sào).
- Vun xới: Sau khi trồng 10 - 12 ngày cần xới kết hợp với nhặt cỏ.
- Cây sắp trải lá bàng thì xới sâu trên mặt luống chém mép luống và vun gốc, sau đó vài hôm thì bón thúc. Khi cây còn nhỏ, nếu trời mưa cần phá váng kịp thời và bón thúc ngay sau khi xới.
- Cấy dặm và tỉa bỏ lá vàng: Sau khi ra ngôi được 4 - 5 ngày thì tiến hành dặm.
Khi cây vào cuốn, phải tỉa bỏ lá chân đã già cõi, để sâu bệnh không có nơi ẩn nấp.
- Trồng xen: Thời gian đầu, khi cải bắp còn nhỏ, nên tranh thủ trồng xen lá lách, cải trắng, cải thìa. Thời gian trồng xen không được quá 35 - 40 ngày.
Cải bắp thường bị các loại sâu như: sâu tơ, sâu xám, rệp rau, bọ nhảy phá hoại suốt từ lúc ở vườn ươm cho đến khi thu hoạch.
Những bệnh hay gặp ở bắp cải là bệnh chết thắt cổ rễ cây giống, bệnh vi khuẩn hại bó mạch dẫn, bệnh thối nõn khi cải vào chắc. Phòng trừ bệnh bằng cách xử lý hạt giống bằng nước nóng 500C (3 sôi 2 lạnh) trong 15 - 20 phút. Ở ngoài đồng dùng dung dịch Boocdo 1/120 - 1/150 để phun lên cây.
Các loại sâu: sâu tõ, sâu khoang...... dùng thuốc Match(15-30ml/bình 16l), Amate 80ml/8l. Rầy, rệp, bọ nhẩy, dùng thuốc Actara 1g /8l. Bệnh thối nhũn phun phòng bằng thuốc Stamer 20g phun phòng sau khi trồng 3 ngày, phun đâm vào gốc cây con. Bệnh đốm vàng dùng thuốc Scose (8-15ml) phun khi bệnh mới chớm. Bệnh thối nhũn do vi khuẩn nhổ bỏ, đồng thời bỏ vôi vào gốc cây bệnh.
Khi cải bắp cuốn đã chặt, mặt bắp mịn, lá xếp phẳng và căng, gốc chuyển sang màu trắng bạc hay trắng sữa, ngà vàng là thu hoạch được.
Trung tâm Khuyến nông tỉnh
