Kỳ 4: Đảm bảo việc thông, lòng dân thuận
Việc sắp xếp đơn vị hành chính phải hoàn thành trước khi chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV. Để đảm bảo “việc thông, lòng dân thuận” khi khối lượng công việc còn lại rất lớn, đòi hỏi các cấp tăng cường các giải pháp đồng bộ.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính phải hoàn thành trước khi chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV. Để đảm bảo “việc thông, lòng dân thuận” khi khối lượng công việc còn lại rất lớn, đòi hỏi các cấp tăng cường những giải pháp đồng bộ.
Thành Duy - Mai Hoa - Nguyên Nguyên - Hữu Quân • 30/08/2024
Những công tác triển khai các bước sắp xếp đơn vị hành chính vừa qua, cho thấy cả hệ thống chính trị ở Nghệ An đã thực hiện tốt từ khâu xây dựng phương án khoa học, hiệu quả, tạo được sự đồng thuận cao của cán bộ và các tầng lớp nhân dân.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác này đã bộc lộ bất cập, tồn tại hạn chế. Đó là một số cấp ủy, chính quyền cấp huyện chưa thực sự quan tâm vào cuộc để chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy chính quyền cấp xã; chưa chú trọng tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chủ trương lớn và xem đó như là nhiệm vụ của cấp xã. Dẫn đến có 6 đơn vị đạt tỷ lệ đồng thuận tương đối thấp so với mặt bằng chung toàn tỉnh trong quá trình lấy ý kiến của cử tri.
Đặc biệt, một số địa phương có văn bản đề xuất đổi tên đơn vị hành chính sau sắp xếp sau khi Đề án tổng thể đã trình Tỉnh ủy, UBND tỉnh thông qua. Một số địa phương đưa ra cách đặt tên đơn vị hành chính cơ học, gượng gạo, tạo nên dư luận trái chiều. Điển hình nhất là những phản ứng của người dân như phương án đặt tên đơn vị hành chính khi sáp nhập hai xã: Quỳnh Hậu và Quỳnh Đôi của huyện Quỳnh Lưu.
Theo phương án ban đầu do UBND huyện Quỳnh Lưu đề xuất sau sắp xếp đơn vị hành chính hai xã: Quỳnh Đôi, Quỳnh Hậu dự kiến lấy tên gọi là xã Quỳnh Đôi. Tuy nhiên, quá trình thực hiện, đa số người dân xã Quỳnh Hậu không thống nhất việc lấy tên gọi xã Quỳnh Đôi, còn đại đa số nhân dân xã Quỳnh Đôi cũng mong muốn giữ lại tên xã Quỳnh Đôi. Khi triển khai, huyện Quỳnh Lưu cũng đã dự kiến một số tên mới như: Đôi Hậu, Quỳnh Phú, Quỳnh Hương, Quỳnh An để đặt tên cho đơn vị hành chính mới. Tuy nhiên dư luận nhân dân không thống nhất với các tên gọi trên. Đặc biệt, khi huyện dự kiến lấy tên xã mới là Đôi Hậu, đã tạo làn sóng phản ứng từ cán bộ và nhân dân, trong đó có các nhà lãnh đạo quản lý các thời kỳ, nhân sỹ, trí thức trong và ngoài tỉnh.
Nhiều ý kiến cho rằng cần tiếp tục nghiên cứu yếu tố đặc thù của 2 xã Quỳnh Đôi và Quỳnh Hậu để lựa chọn, xây dựng phương án phù hợp hơn trong giai đoạn sau. Do đó, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính tỉnh đã quyết định chưa tiến hành sắp xếp hai địa phương này trong giai đoạn 2023 - 2025.
Liên quan đến vấn đề nêu trên, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của huyện Quỳnh Lưu lý giải, một trong những nguyên nhân là huyện, xã chưa nhận định, dự báo hết được tính chất, mức độ khó khăn, phức tạp trong việc sắp xếp hai xã trên. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể của hai địa phương có thời điểm chưa tốt.
Trực tiếp báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Huyện ủy Quỳnh Lưu Hoàng Danh Lai - Trưởng ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của huyện cho biết: Huyện đã tổ chức kiểm điểm từ trong Ban Chỉ đạo, Ban Thường vụ Huyện ủy, Tổ công tác huyện và Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính 2 xã Quỳnh Đôi, Quỳnh Hậu. Qua đó, xác định rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan và rút kinh nghiệm ngay từ trong lãnh đạo, chỉ đạo; đặc biệt công tác tuyên truyền, vận động tìm kiếm sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên một cách phù hợp nhất.
Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Viết Hưng khi trả lời chất vấn đại biểu HĐND tỉnh về công tác sắp xếp đơn vị hành chính tại Kỳ họp thứ 21 vừa qua, cho rằng: Trước hết phải tập trung tuyên truyền, vận động để người dân hiểu được chủ trương, chính sách. Trước khi đặt tên xã, xóm, phải bàn bạc kỹ, phân tích thấu đáo, nghiên cứu kỹ yếu tố văn hóa, truyền thống, lịch sử, tính đặc thù để có tên có ý nghĩa và được sự đồng thuận của Nhân dân.
Trước khi đặt tên xã, xóm, phải bàn bạc kỹ, phân tích thấu đáo, nghiên cứu kỹ yếu tố văn hóa, truyền thống, lịch sử, tính đặc thù để có tên có ý nghĩa và được sự đồng thuận của Nhân dân.
Đồng chí Nguyễn Viết Hưng - Giám đốc Sở Nội vụ
Hiện nay, Nghệ An đang chờ Ủy ban Thường vụ xem xét và ban hành Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 trên địa bàn tỉnh để tổ chức thực hiện. Trong khi đó yêu cầu thời gian đặt ra hết sức gấp gáp.
Mới đây tại chương trình chất vấn và trả lời chất vấn trong Phiên họp thứ 36 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức ngày 21/8, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết: Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2025 phải hoàn thành trước tháng 10/2024 để các địa phương kịp chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030; tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, trong đó cấp cơ sở thực hiện quý I/2025.
Như vậy, thời gian thực tế để tiến hành toàn bộ các quy trình sắp xếp đơn vị hành chính chỉ còn khoảng 2 tháng. Yêu cầu đặt ra cho các cấp của tỉnh là phải thực hiện khối lượng công việc rất lớn gồm: Kiện toàn tổ chức bộ máy của cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị ở các đơn vị hành chính mới hình thành sau sắp xếp; Bố trí, giải quyết chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm đúng đối tượng, công khai, minh bạch, đúng chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của pháp luật;
Rà soát, điều chỉnh, cập nhật quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để phục vụ sắp xếp lại, xử lý trụ sở; cân đối, bố trí nguồn ngân sách để đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các trụ sở làm việc, phục vụ hoạt động của đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp phù hợp với quy hoạch và điều kiện thực tế của địa phương; Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân trong chuyển đổi giấy tờ do có thay đổi từ việc sắp xếp đơn vị hành chính; …
Phát biểu tại Kỳ họp thứ 21, HĐND tỉnh khóa XVIII, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An Thái Thanh Quý nhấn manh: Kết quả xây dựng và trình đề án ra Trung ương mới chỉ là bước đầu, vấn đề quan trọng là việc tổ chức thực hiện sau khi các đề án được thông qua. Với tính chất đó, trước hết, tiếp tục tích cực thực hiện công tác tuyên truyền bằng nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện, lực lượng phù hợp, phát huy tinh thần nêu gương trong tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân hiểu, thống nhất, ủng hộ chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính là chủ trương lớn, rất quan trọng của Đảng, Nhà nước ta. Đây là việc khó, phức tạp, đòi hỏi quyết tâm chính trị lớn, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; đồng thời phải có cách làm bài bản, chặt chẽ, khoa học, đảm bảo “thuận lòng dân”. Từ đó, tiếp tục thực hiện những công việc đặt ra, đảm bảo đúng tiến độ trong sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023-2025.
