Để đảm bảo an toàn cũng như mang lại cảm giác lái tốt hơn, các xe hiện nay dù đã sử dụng số tự động nhưng thường vẫn được trang bị thêm số tay hay số thể thao. Nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về điều này, và còn khá lúng túng trong việc chuyển từ số tự động sang số tay hoặc số thể thao trong các tình huống lái xe.
Về nguyên lý, số tay hay số thể thao là loại số chuyển bằng tay tùy thuộc ý muốn của tài xế, không phải do xe tự động thay đổi (auto). Việc chuyển số có thể thực hiện thông qua cần số hoặc lẫy trên vô-lăng. Có 3 loại cơ bản về số tay là giới hạn vài số, thay đổi +/- trên cần số và thay đổi trên vô-lăng. Với những người mới làm quen với xe hơi, số tay trên xe số tự động nghe có vẻ khá phức tạp. Tuy nhiên, về cơ bản chức năng này cho phép người lái dùng cần số hay lẫy số để chuyển đổi giữa các cấp số 1, 2, 3, 4... theo ý muốn, chứ không “phó mặc” việc sang số tự động cho xe như ở chế độ D.
 |
Khi di chuyển trong thành phố, số tự động (D) được ưu tiên sử dụng, giúp tài xế nhàn hạ trong việc di chuyển. Tuy nhiên, đi ngoài đường trường, nhiều tài xế muốn tìm cảm giác tốt hơn khi lái xe có thể gạt cần số sang ngang, chuyển qua chế độ số bán tự động (+/-), vào các số bằng tay tương tự xe số sàn.
Điểm khác ở chỗ lái xe di chuyển cần số lên (+) để tăng số và di chuyển cần số xuống (-) để giảm số. Bên cạnh đó, khi muốn tăng công suất cho động cơ để vượt xe khác, tài xế cũng có thể chuyển sang chế độ số bán tự động, sử dụng số tay, số thể thao để xe vượt khỏe và nhanh hơn. Tuy nhiên, tài xế cần lưu ý vòng tua máy để tránh tình trạng vào số không hợp lý, xe bị giật, ảnh hưởng đến xe cũng như có thể gây nguy hiểm khi đang lưu thông.
Đối với xe có lẫy chuyển số thể thao trên vô-lăng, lẫy số này hoạt động tương tự (+/-) trên cần số với thiết kế thường thấy là lẫy bên phải tăng số, lẫy bên trái giảm số. Trên xe lắp hộp số tự động biến thiên vô cấp CVT, để tăng cảm hứng lái hãng có thể trang bị thêm lẫy chuyển số trên vô-lăng, thực chất là tượng trưng cho cấp số ảo. Tài xế có thể đang chạy tự chuyển số trên lẫy, nhưng sau một thời gian không can thiệp, xe tự trả về CVT bình thường.
Một tác dụng quan trọng khác của số tay, số thể thao trên xe số tự động nhằm ghìm máy xe khi xuống dốc, tránh phải sử dụng phanh nhiều. Nếu chỉ để số D, theo quán tính, xe khi xuống dốc sẽ có chiều hướng ngày càng nhanh hơn và khi đó, sẽ phải sử dụng nhiều đến phanh. Phanh quá nóng có thể xảy ra tình trạng mất phanh, gây nguy hiểm đến tính mạng của chính tài xế cũng như những người, phương tiện xung quanh.
Cách làm đúng là chuyển cần số về chế độ bán tự động, sử dụng số thấp để xe đi từ từ, không phải sử dụng quá nhiều đến phanh, đảm bảo an toàn. Ngoài ra, khi xe di chuyển trên các địa hình khó. Nếu ở chế độ D hộp số tự động thường phản ứng khá chậm với thay đổi của đị hình. Vì vậy, việc sử dụng chế độ số tay bán tự động sẽ giúp lái xe làm chủ các cấp số qua đó phát huy sức mạnh động cơ giúp xe dễ dàng vượt địa hình.
Trong thực tế, các tài xế có nhiều năm kinh nghiệm lái xe cho rằng, các xe số tự động có chế độ chuyển số tay, dù chưa thực sự mang lại cảm giác như xe số sàn, nhưng phần nào tạo được hưng phấn và thao tác thuận tiện hơn.
