Kỷ niệm những lần gặp Bác

(Baonghean) - Mặc dù đã ở tuổi 87, hơn 68 tuổi Đảng, song cụ Nguyễn Khơ, cán bộ tiền khởi nghĩa, hiện đang sống tại xã Đông Hiếu, thị xã Thái Hoà vẫn còn minh mẫn, nhớ như in từng chi tiết những lần được gặp và phục vụ Bác Hồ…

Đó là vào năm 1952, đang là Trưởng phòng hành chính Doanh điền Phủ Quỳ, ông Nguyễn Khơ được cử đi tập huấn tại Việt Bắc. Kết thúc khoá học, lớp tập huấn tổ chức hội nghị tổng kết, Bác Hồ đến thăm và nói chuyện với hội nghị. Đây là lần đầu tiên được gặp Bác, nên những lời Bác căn dặn, ông Khơ ghi nhớ suốt đời. Bác dặn: "Các cô, các chú phải cố gắng sản xuất, cung cấp thật nhiều lương thực cho bộ đội chiến đấu ở chiến trường".

Ông Nguyễn Khơ.

Lần thứ hai gặp Bác tại Hà Nội, ông Nguyễn Khơ kể: “Lúc đó, tui đang là cán bộ Doanh điền Phủ Quỳ, được cử đi học lớp chỉnh huấn, sau đó Trung ương điều về đoàn tiếp quản Thủ đô. Trước ngày bộ đội vào giải phóng Thủ đô, Bác đã gặp đoàn cán bộ. Tại buổi gặp, Bác căn dặn: "Không được so sánh giá trị tham gia kháng chiến, ngàn vàng cũng không thể so sánh nổi".

Lần thứ ba ông được gặp Bác trong vai trò là Trưởng phòng hành chính tổ chức Nông trường quốc doanh Đông Hiếu. Khi đó, ông Nguyễn Khơ được tỉnh phân công đưa 3 đại biểu Quốc hội Nghệ An khoá 2, gồm: đại biểu Hoàng Công Tựu (Nghĩa Đàn), Hoàng Anh (AHLĐ ở Yên Thành), Trần Kim Mạnh, đại biểu Quốc hội Nông trường quốc doanh Đông Hiếu ra Hà Nội họp Quốc hội. Kết thúc kỳ họp, tại Phủ Chủ tịch, Bác Hồ gặp gỡ các đại biểu. Đến nay, ông Khơ còn nhớ từng cử chỉ, từng hành động ân cần và gần gũi của Bác. Buổi chiêu đãi đó, tổ chức tiệc đứng, nhưng đơn sơ và tiết kiệm. Trên bàn ăn, mọi người ngỡ ngàng không hiểu được vì sao bánh kẹo có loại bóc sẵn, có loại đang để nguyên gói. Khi ăn, Bác đến từng mâm căn dặn: “Thứ này là của chúng ta cả, những gói đã bóc rồi để ta liên hoan, những cái chưa bóc còn nguyên là để mang về làm quà cho người ở nhà!”.

Ông Khơ tâm sự: Kỷ niệm về những lần được gặp Bác thì nhiều, song sâu sắc nhất là ngày được đón và trực tiếp phục vụ Bác Hồ khi Người về thăm Nông trường quốc doanh Đông Hiếu ngày 10/12/1961. Vào lúc 11h30 phút, bữa ăn trưa đã bày trên bàn ăn đủ món, Bác ngồi vào bàn ăn và vui vẻ mời mọi người cùng ăn trưa. Bác lấy ra một gói, bọc giấy báo cẩn thận, mở ra là cơm độn ngô, trong khi đó cơm mời Bác và mọi người lại không độn, thấy vậy mọi người không ai dám ăn. Bác liền nói ngay: chú Đồng, chú Khai, chú Mạnh (Giám đốc Nông trường) mời mọi người ăn cơm đi, Bác cũng ăn đây, khi đi Bác chuẩn bị cơm đây rồi. Sau đó Bác quay sang hỏi: Chú Mạnh, các món ăn này do nông trường sản xuất tự túc được không? Đồng chí Mạnh thưa với Bác: Nhân dịp Bác về thăm, nông trường tổ chức bữa cơm gọi là “cây nhà lá vườn” mời Bác cùng các đồng chí. Báo cáo với Bác là sản phẩm này đều do nông trường sản xuất tự túc cả!

Đồng chí Mạnh vừa dứt lời thì Bác nở nụ cười rất vui và chậm rãi hỏi lại: Thế muối chú cũng sản xuất được à? Đồng chí Mạnh chưa kịp thưa lại với Bác thì mọi người đã cười rộ lên như đồng tình, vui mừng và cảm nhận cái tình, cái sắc sảo, cái gần gũi, thân mật của Bác.

Trước lúc rời nông trường ra máy bay về Hà Nội, nông trường biếu Bác 5 kg cà phê, 2 chai mật ong, 5 quả cam đầu mùa. Khi đồng chí Mạnh, Giám đốc nông trường báo cáo với Bác, Bác hỏi lại ngay: Những sản phẩm này là của ai? Của nông trường chú đem biếu Bác, tham ô à, cất đi, để xuất khẩu. Đồng chí Mạnh lại thưa với Bác là cà phê của nông trường, nhưng anh em công nhân làm tăng năng suất được thưởng, lấy tiền thưởng mua lại cà phê biếu Bác, còn mật ong do anh em công nhân nuôi tự túc được nên kính biếu Bác. Đồng chí Mạnh vừa dứt lời, Bác nói: Cà phê cất đi để xuất khẩu, Bác nhận 2 chai mật ong. Nhưng Bác gửi lại cho lãnh đạo nông trường để tổng kết thi đua cuối năm, cô, chú nào có thành tích xuất sắc thì thưởng lại, rồi Bác cầm 3 quả cam bỏ vào túi. Ra xe ô tô, 2 đồng chí phi công Liên Xô đang đứng chờ Bác lên xe để ra máy bay về Hà Nội, Bác lấy trong túi ra 3 quả cam, Bác nói:

- Chú này đã có vợ và con Bác tặng 2 quả để về tặng vợ một quả và cho con một quả.

- Chú này chưa có vợ, Bác tặng 1 quả để tặng lại người yêu.

Hai đồng chí phi công cảm động, vui sướng nhận quả cam với tấm lòng thành kính và biết ơn...

Đã 53 năm trôi qua, nhưng những kỷ niệm được trực tiếp phục vụ Bác luôn ghi nhớ trong lòng, ông Nguyễn Khơ luôn nhắc nhở con cháu phải thường xuyên học tập về tình cảm quê hương, cốt cách của con người Việt Nam ở Bác Hồ, vừa bình dị nhưng trong sáng vô ngần.

Hồ Văn Hào

BTG Thị ủy Thái Hòa

(Ghi theo lời kể của cụ Nguyễn Khơ, cán bộ tiền khởi nghĩa)