Ký ức về những người con nằm lại chiến trường của Bà mẹ gần 100 tuổi

(Baonghean.vn) - Nay đã cận kề 100 tuổi, chiến tranh cũng đã lùi xa gần nửa thế kỷ nhưng Bà mẹ Việt Nam anh hùng Vi Thị Quý vẫn không nguôi nỗi nhớ những người con hy sinh trên chiến trường, hàng ngày vẫn giữ thói quen ngồi nhìn ra trước ngõ…

Một chiều cuối tháng 7, như bao ngày khác, mẹ Vi Thị Quý (SN 1920) – người dân tộc Thái ở bản Cẩm Lợi, xã Cẩm Sơn (Anh Sơn) nhờ con gái dìu ra trước nhà để được ngồi nhìn ra ngõ. Mái tóc trắng xóa, đôi mắt nhuốm màu sương khói như đang trông mong, đợi chờ những đứa con đã đi xa.

Hàng chục năm nay
Hàng chục năm nay, vào mỗi buổi chiều, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Vi Thị Quý thường ngồi nhìn ra ngõ như trông mong, đợi chờ... Ảnh: Công Kiên

Đi lại khó khăn, sức khỏe sụt giảm đi nhiều nhưng Mẹ vẫn còn nhớ rất rõ những chặng đường đời và những buồn vui của gia đình. Mẹ kể: “Tối hôm qua, Mẹ nằm mơ thấy thằng Bính, con Chúc trở về. Chúng nó đứng nhìn Mẹ nằm một lúc rồi lại lặng lẽ ra đi…”.

Bảy người con của Mẹ Vi Thị Quý (1 trai, 6 gái) đều lớn lên trong nghèo khó, bữa ăn hầu như chỉ có sắn, khoai, mỗi năm chỉ có vài ba bữa cơm trắng. Nhà đông con, quanh năm làm quần quật, lại không biết chữ nên Mẹ không nhớ được năm sinh của từng đứa. Anh Lương Xuân Bính, con trai đầu (cũng là con trai duy nhất) của Mẹ lớn lên trong cảnh chiến tranh, bom đạn kẻ thù ngày nào cũng dội xuống bản làng, quê hương.

Hiện Mẹ Vi Thị Quý sống cùng vợ chồng con gái út là Lương Thị Đợi - Nguyễn Văn Mỹ ở bản Cẩm Lợi, xã Cẩm Sơn (Anh Sơn).
Hiện mẹ Vi Thị Quý sống cùng vợ chồng con gái út là Lương Thị Đợi - Nguyễn Văn Mỹ ở bản Cẩm Lợi, xã Cẩm Sơn (Anh Sơn). Ảnh: Công Kiên

Hôm ấy, sau lễ cưới mấy ngày, từ rẫy trở về, anh Bính xin phép bố mẹ đăng ký tuyển nghĩa vụ quân sự. Lòng mẹ phân vân, vì con trai đầu vừa cưới vợ, sau lại có đàn em, chồng mẹ (ông Lương Văn Êm) làm cán bộ địa phương nên chẳng mấy khi giúp đỡ được việc nhà. Nhưng anh Bính cứ nhất quyết, mẹ đành phải chiều lòng.

Bữa cơm tiễn con trai lên đường, mẹ Quý giã hết số lúa nếp cất trữ từ đầu năm để hông xôi, cả nhà hôm ấy có được bữa ăn thịnh soạn. Rạng sáng, anh Bính khoác ba lô lên đường, mẹ theo đến tận đỉnh dốc Bậm, dõi theo từng bước chân, khi dáng anh khuất sau rặng cây xa xa mới chịu trở về.

Suốt mấy năm anh Bính ở chiến trường, vợ chồng mẹ Quý không nhận được tin tức của con trai. Chồng của mẹ bảo rằng chiến sự ngày càng ác liệt, đất nước bị chia cắt nên không thể chuyển được thư về nhà. Ngày làm việc quần quật để có khoai, sắn nuôi con, đêm về nhớ đến con trai ở chiến trường lòng mẹ như lửa đốt.

Bức ảnh liệt sỹ Lương Thị Chúc ( người con thứ 3 của Mẹ Quý) trong căn hầm liệt lạc giữa núi rừng Trường Sơn. Ảnh: Công Kiên
Bức ảnh liệt sỹ Lương Thị Chúc (người con thứ 3 của Mẹ Quý) trong căn hầm liên lạc giữa núi rừng Trường Sơn. Ảnh: GĐCC

Rồi một ngày giữa năm 1969, đang lao động ở bãi sông, nhận được tin anh Bính đã hy sinh, mẹ ngã gục bên luống khoai còn trồng dở. Tưởng như không thể gượng dậy, nhưng mở mắt trông thấy đàn con thơ dại, mẹ lại gắng dồn chút sức lực còn lại để ra bãi sông trồng tiếp những luống khoai.

“Mấy chục năm qua rồi, mẹ vẫn nhớ và thương thằng Bính lắm. Nó đã hy sinh mà không có lấy một bức ảnh để đặt lên bàn thờ. Cưới được mấy ngày là đi bộ đội, vợ chồng nó chưa kịp có con” – Mẹ Quý nghẹn ngào.

Anh Bính hy sinh, mấy tháng sau, chị Lương Thị Chúc - người con thứ ba của vợ chồng mẹ Quý xin tham gia thanh niên xung phong. Biết không thể cản, mẹ đành để chị lên đường, cho dù lòng đang rối bời, ngổn ngang cùng nỗi bất an, lo lắng. Chị Chúc vào chiến trường, hoạt động ở núi rừng Trường Sơn, trong thư chị kể với bố mẹ và các chị, em những gian khổ, hiểm nguy và quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.

Bức thư cuối cùng Mẹ nhận được, chị Chúc thông báo tin vui với gia đình mình vừa được chuyển sang bộ đội thông tin thuộc Đoàn 559. Cùng với lá thư có kèm bức ảnh chị Chúc đang ngồi trong hầm, hai bên tai đeo điện đài, vẻ mặt rạng rỡ, nụ cười duyên dáng nở trên môi.

Cán bộ Hội LHPN xã Cẩm Sơn thăm hỏi, tặng quà
Cán bộ Hội LHPN xã Cẩm Sơn thăm hỏi, tặng quà Mẹ Việt Nam anh hùng Vi Thị Quý nhân kỷ niệm ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7).  Ảnh: Công Kiên

Bức ảnh ấy nay mẹ còn giữ, gần 50 năm đi qua nên nước ảnh đã mờ đi nhiều. Sau lá thư ấy chừng mấy tháng, mẹ lại chết điếng giữa rẫy ngô khi hay tin con gái đã hy sinh ở núi rừng Quảng Trị. Mấy tháng trời, mẹ nằm ôm bức ảnh chị Chúc mà khóc, khóc đến cạn khô nước mắt…

Chị Chúc hy sinh chưa lâu thì vợ chồng Mẹ nhận được tin con rể là anh Hà Ngọc Thanh (chồng của con gái thứ hai) hy sinh ở đảo Phú Quốc. Mẹ lại khóc cạn nước mắt vì thương đứa cháu còn nhỏ đã mất cha, thương con rể nằm lại nơi mênh mông biển cả...

Nếu tính cả tuổi mụ bà, năm 2019 Mẹ Vi Thị Quý sẽ bước sang tuổi 100 - cái tuổi xưa nay bao người ao ước. Những mong ước của Mẹ đã thỏa nguyện khi những người con hy sinh đã được về an nghỉ tại nghĩa trang Việt - Lào, cách nhà chỉ hơn 10 cây số. Chồng mẹ Quý đã mất gần 20 năm, hiện mẹ ở cùng vợ chồng chị Lương Thị Đợi là con gái út của Mẹ.

Không nguôi niền thương nhớ các con, song, Mẹ Việt Nam anh hùng Vi Thị Quý có niềm động viên khi các con, cháu đã có gia đình êm ấm, hạnh phúc, cuộc sống ngày một thêm sung túc. Mẹ được xã hội quan tâm và chăm lo, phụng dưỡng; ngày lễ, tết được nhận chính quyền và các đoàn thể thăm hỏi, động viên, lòng Mẹ như ấm lại sau những mất mát, đau thương…

tin mới

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

(Baonghean.vn) - Nhiều sản phẩm thổ cẩm tinh xảo với sắc màu hấp dẫn, hoa văn đa dạng được chị em phụ nữ bản Na, xã Hữu Lập, huyện Kỳ Sơn dệt nên bằng đam mê làm "sống lại" nghề truyền thống của đồng bào Thái ở vùng biên Nghệ An. 

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

(Baonghean.vn) - Để tiết kiệm chi phí thuê nhân công, giải quyết bài toán thiếu lao động làm nông, các tổ đổi công được thành lập. Nhà này hỗ trợ nhà kia, xoay vòng vậy cho đến hết mùa, vừa tạo nét đẹp văn hóa trong lao động, vừa thắt chặt tình đoàn kết, tạo động lực thúc đẩy sản xuất…

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

(Baonghean.vn) - L.T.S: Liệu có phải lúc nào hôn nhân và tình yêu cũng phải song hành? Liệu có phải hôn nhân là nấm mồ chôn vùi tình yêu? Thực tế cho thấy ở người Mông, đôi khi có một sự tồn tại độc lập giữa khái niệm hôn nhân và tình yêu...

Cây quế Quỳ ở Quế Phong. Ảnh: Nhật Lân

Cây quế Quỳ cần được quan tâm bảo hộ chỉ dẫn địa lý

(Baonghean.vn) - “Nhất quế Quỳ, nhì quế Thanh”, từ ngàn năm trước, cùng với ngà voi, sừng tê giác, ngọc trai, trầm hương,... quế Quỳ là một sản vật được cung tiến, xuất khẩu sang Trung Quốc và nhiều nước. Vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với đặc sản này cần được quan tâm.

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

(Baonghean.vn) - Với truyền thống Lộc Đa, Đức Thịnh – nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của phủ Hưng Nguyên, là nơi khởi đầu cho cuộc biểu tình Xô viết 1930-1931, mảnh đất mà mỗi địa danh đều thắm đỏ niềm tự hào cách mạng: Đền Trìa, nhà thờ họ Hoàng, nhà thờ họ Uông… 

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

(Baonghean.vn) - Xã Thạch Ngàn là nơi đón 80 hộ đồng bào Đan Lai về sinh sống tại các bản Thạch Sơn, Bá Hạ, đời sống hết sức khó khăn. Vài năm nay huyện Con Cuông đang đẩy mạnh Chương trình Ngân hàng bò giúp đỡ hộ nghèo, ở xã Thạch Ngàn có 10 hộ tham gia...

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

 Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

(Baonghean.vn) - Nằm trong số những nghệ nhân thuộc lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể đầu tiên của tỉnh được Nhà nước vinh danh, Nghệ nhân Nhân dân Võ Thị Hồng Vân và Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Thị Cẩm Vân luôn đau đáu, trăn trở với việc gìn giữ, phát huy giá trị của dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh.

Mây trắng

Ngắm mây trên bản biên giới Phà Chiếng

(Baonghean.vn) - Phà Chiếng là bản biên giới thuộc xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn. Nơi đây đường đi hiểm trở, điều kiện sống của đồng bào gặp vô vàn khó khăn. Bù lại, thiên nhiên đã ban tặng cho bản Phà Chiếng cảnh sắc nên thơ, hữu tình, không khí mát lành, đặc biệt là có mây phủ quanh năm.

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

(Baonghean.vn) - Với điều kiện địa lý, thiên nhiên hùng vĩ và kỳ thú, đất Anh Sơn sớm đi vào thi phú của tiền nhân với những áng văn trác tuyệt; đây cũng là vùng “địa linh” dày dặn truyền thống văn hóa, lịch sử và cách mạng, góp một dấu son vào pho sử vàng đấu tranh dựng nước và giữ nước.
Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp tháng 5 về, những hồ sen ở quê Bác, xã Kim Liên (Nam Đàn) lại nở hoa, tỏa hương thơm ngát. Hoa sen không chỉ làm đẹp cảnh quan mà còn mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương.
Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

(Baonghean.vn) - Minh An không đến với sáo bằng sự tình cờ mà đó là sự lựa chọn của chính em từ thuở thiếu thời, là con đường bền bỉ, nhẫn nại dù gặp không ít gian khó. Em dành cho cây sáo nhỏ bé ấy cả tuổi xuân tươi đẹp nhất của mình, và ngược lại, sáo cũng hồi đáp em một sự nghiệp đáng tự hào.
Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

(Baonghean.vn) - Hơn 40 năm qua, Lễ hội Làng Sen được tổ chức hàng năm là sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của Nhân dân, là dịp để người dân cả nước nói chung, Nghệ An nói riêng bày tỏ lòng thành kính, biết ơn vô hạn đối với Bác Hồ kính yêu.
Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

(Baonghean.vn) - Tuy không còn nhộn nhịp như trước, nhưng nghề rèn truyền thống ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn vẫn đang được duy trì, gìn giữ bởi những người thợ yêu nghề. Cùng với sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, họ đã tạo ra nhiều sản phẩm mới đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.
Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Những ngày qua, hàng chục trang báo và cả mạng xã hội phản ánh, chia sẻ khá nhiều về việc Hội đồng hương Nghệ An sẽ tổ chức đêm nhạc Mạch nguồn ví, giặm, vinh danh 5 nhạc sĩ tiêu biểu của quê hương.
Ai về chợ Ú Đại Sơn...

Ai về chợ Ú Đại Sơn...

(Baonghean.vn) - Chợ Ú (xã Đại Sơn, Đô Lương) không chỉ được biết đến là chợ trâu bò lớn nhất Đông Nam Á, mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của vùng quê xứ Nghệ.

Nghệ An: Đi đâu chơi vào dịp lễ 30/4-1/5?

Nghệ An: Đi đâu chơi vào dịp lễ 30/4-1/5?

(Baonghean.vn) - Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay kéo dài 5 ngày, là thời điểm thích hợp để các gia đình đi du lịch cùng nhau. Nếu chưa biết dịp lễ này đi đâu, sau đây là một số điểm đến không thể bỏ qua tại Nghệ An mà quý vị có thể tham khảo.

Thác Hồng Sơn ở Tân Hợp cao hơn 100m, chảy dài theo triền đá, ngày đêm tuôn những cột nước trắng xóa. Ảnh: Cẩm Tú

Hấp dẫn du lịch Tân Kỳ

(Baonghean.vn)-  Với Km số 0 - nơi khởi đầu đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại, những dãy núi trùng điệp, những hang động, thác nước cùng phong tục đặc sắc của đồng bào đã giúp Tân Kỳ hội tụ yếu tố để phát triển du lịch sinh thái gắn với du lịch cộng đồng. 
Dấu xưa trên đô thị trẻ Thái Hòa

Dấu xưa trên đô thị trẻ Thái Hòa

(Baonghean.vn) - Khi thực dân Pháp bị đánh bại, những đồn điền rộng lớn tại khu vực Phủ Quỳ đã bị tịch thu. Riêng hàng me được trồng từ ngày người Pháp đặt chân lên đây vẫn được giữ lại, trở thành một tài sản xanh độc đáo cho vùng đất TX.Thái Hòa ngày nay…