Trang trại ông Đàm Duy Từ (xóm 10, xã Quỳnh Tam, Quỳnh Lưu) trồng 3.000 gốc ổi lê Đài Loan theo hướng hữu cơ. Để cây ổi đẻ nhánh, đâm chồi, ra hoa, kết trái theo lứa thì 2 tháng 1 lần, ông phải thuê nhân công cắt tỉa cành, xén bớt lá. “Mỗi lần cắt tỉa thì ước chừng có khoảng 2 tấn lá. Lâu nay, toàn để khô đốt lấy mùn hoặc ủ làm phân, hoặc để cho hoai mục. Từ đầu năm nay, một thương lái ở Cửa Lò đặt mua lá ổi phơi, sấy khô song không có thời gian phơi sấy được. Nay, thương lái thu mua lá tươi thì thuận lợi hơn”.
Theo đó, các thương lái thu mua lá ổi tươi với giá 2.000 đồng/kg, lá khô lên đến 20.000 đồng/kg; còn trên các trang mạng xã hội, lá ổi khô được rao bán với giá 90.000 đồng/kg. “Chúng tôi gom lá ổi tươi rồi về phơi, sấy khô và nhập cho các đầu mối phía Bắc. Lá ổi thu mua không quá già cũng không quá non, không sâu bệnh, ưu tiên lá ổi của các trang trại canh tác theo hướng hữu cơ”, chị Giang Trà, một thương lái chuyên thu mua lá ổi tươi ở xã Diễn Phú (Diễn Châu) cho biết.
Theo nghiên cứu, trong lá ổi có nhiều hoạt chất berbagia có khả năng kháng khuẩn, làm săn niêm mạc và cầm tiêu chảy hiệu quả. Ngoài ra lá ổi hỗ trợ giảm cân, điều trị dị ứng, tăng cường hệ miễn dịch, kiểm soát bệnh tiểu đường… Do đó, hiện nay, các cơ sở sản xuất dược liệu, thực phẩm chức năng thu mua lá ổi khá nhiều.
Theo chị Giang cho biết, lá ổi sau khi thu mua về được chọn lựa, rửa sạch, phơi khô hoặc sấy khô rồi nhập ra Bắc. Chỉ riêng trong 2 tháng vừa qua, chị Giang đã xuất bán khoảng 1 tấn lá ổi khô cho các thương lái ở miền Bắc.
“Nếu họ thu mua lâu dài, giá cả ổn định thì rất có lợi cho những người trồng ổi số lượng lớn như chúng tôi, vừa tăng nguồn thu, vừa hạn chế được sâu bệnh, hạn chế việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong canh tác”, ông Đàm Duy Từ cho biết thêm.
Ngoài lá ổi, hiện nay, lá chanh cũng được các thương lái đến tận vườn đặt mua với giá cao. “Thời điểm tháng 2 và tháng 8 âm lịch là lúc các nhà vườn cắt tỉa lá chanh để dưỡng cây ra hoa, kết quả, nguồn cung nhiều nên giá thu mua sẽ thấp hơn khoảng 12.000-15.000 đồng/kg. Còn các thời điểm khác trong năm dao động từ 30.000-35.000 đồng/kg, khi khan hiếm có thể lên đến 50.000 đồng/kg”, chị Hoàng Thuỷ, một thương lái chuyên thu mua các loại lá chanh, lá sả ở xã Lăng Thành (Yên Thành) cho biết.
Lá chanh sau khi thu mua được bán lại cho các cơ sở chế biến đồ ăn như: khô gà lá chanh, dế sấy lá chanh, ngô sấy lá chanh…; các nhà hàng, bán ở các chợ lẻ. Tuy nhiên, lượng lớn lá chanh được bán cho các đầu nậu ở phía Bắc để chế biến các sản phẩm dược liệu, hoá liệu và xuất khẩu đi các nước theo đường tiểu ngạch.
Theo chị Thuỷ, lá chanh mà các thương lái đặt hàng phải là chanh tứ quý và chanh ta, lá chanh phải xanh, không quá già cũng không được quá non, lá sạch, đẹp, không bị sâu nên người dân khá tốn công trong việc chọn lựa và hái lá. Trong khi đó, các vùng Nghệ An như: Nam Kim, Khánh Sơn, Thượng Tân Lộc (Nam Đàn), Nghi Công Bắc, Nghi Công Nam, Nghi Mỹ (Nghi Lộc), Hưng Yên Bắc, Hưng Yên Nam, Hưng Trung (Hưng Nguyên) trồng chanh lấy quả nên vào thời điểm này, nắng nóng và đang tập trung dưỡng quả nên không thu hoạch lá.
Ông Hoàng Văn Chuyên, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hưng Yên Bắc (Hưng Nguyên) cho biết: “Mặc dù thu hoạch quả là chính nhưng mỗi năm, nông dân thường cắt tỉa lá từ 2-3 đợt. Việc bán lá và quả chanh được người dân kết hợp hài hòa với nhau để tăng thêm thu nhập. Trước đây, chỉ có một vài người thu mua lá chanh để bán cho các nhà hàng nhưng nhu cầu chưa nhiều. Khoảng 2 năm trở lại đây, người mua nhiều hơn, cũng được giá hơn nên nhiều nhà vườn cũng cắt tỉa để bán lá. Theo đó, mỗi năm sẽ cắt tỉa lá 2 lần vào tháng 2 và tháng 8 âm lịch sẽ không ảnh hưởng đến hoa và quả chanh”.
Gia đình chị Trần Thị Lý ở xóm 2, Nghi Công Nam (Nghi Lộc) trồng 400 gốc chanh, mỗi năm tỉa cành 2 lần, số lượng lá cũng lên đến cả tấn song lượng lá bán được cũng chỉ chiếm 1/3.
Nguồn thu chính là quả chanh nên để có năng suất cao, khi chanh ra hoa không nên cắt cành, tỉa lá. Khi chanh đã ra quả thì không nên cắt tỉa lá quá nhiều vì thời điểm đó vào mùa hè nếu không có lá để che chắn nắng, quả bị rám và khô, cây không còn sức nuôi quả”, chị Lý cho biết.
Hộ anh Lê Kim Tiến (ngụ tại xã Bàu Cạn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai) có thu nhập 100 triệu đồng/tháng, tạo việc làm cho 10 lao động tại địa phương với mô hình trồng chanh Thái (chanh Chúc) lấy lá. Theo tìm hiểu, tại trang bán hàng trực tuyến Amazon.com, lá chanh tươi có thời điểm được bán giá khoảng 7 USD/1 oz, tương đương 25g. Như vậy, 100g lá chanh có giá vào khoảng 28 USD (635.000 đồng), 1kg sẽ có giá vào khoảng 6,35 triệu đồng.
