Nâng cao vai trò của phụ nữ
Gia đình chị Trần Thị Nga ở xã Tăng Thành (Yên Thành) là 1 trong 10 gia đình được huyện Yên Thành chọn tuyên dương gia đình thực hiện tốt chính sách dân số. Vợ chồng chị đều là nông dân. Trước đây, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên khi mới lấy nhau vợ chồng chị đã xác định sẽ chỉ sinh ít con để dành thời gian chăm lo phát triển kinh tế và chăm sóc con cái.
Sau này, có đủ nếp, đủ tẻ, cả hai quyết định dừng lại ở 2 con để có điều kiện nuôi dạy các con thật tốt. Hiện tại, con đầu của chị đã học xong và đi làm, cháu thứ 2 đang học đại học ngành Sư phạm. Nhờ chăm chỉ làm ăn nên gia đình anh chị cũng từng bước vượt qua khó khăn, mô hình phát triển kinh tế của gia đình chị Nga còn được chọn làm mô hình nông thôn mới của xã.
Ở xã Tăng Thành, khi tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên vẫn còn hơn 30% thì những gia đình thực hiện tốt chính sách dân số như gia đình chị Trần Thị Nga không nhiều. Hiện chị Nga cũng là cán bộ phụ nữ của xóm, nên trong quá trình vận động, từ chính hoàn cảnh của gia đình mình, chị thường chia sẻ kinh nghiệm và được nhiều chị em đồng tình, ủng hộ.
Chị Hoàng Thị Thủy – viên chức dân số của xã cho biết: Hiện nay, công tác dân số trên địa bàn gặp nhiều khó khăn, bởi nhiều gia đình, nhất là những gia đình có kinh tế đều muốn sinh thêm con. Để nâng cao công tác tuyên truyền, chúng tôi đổi mới hình thức vận động. Ngoài tuyên truyền tập trung, đến từng gia đình, chúng tôi lấy những tấm gương người thật, việc thật, những gia đình sinh ít con, những gia đình sinh con 1 bề nhưng vẫn dừng lại ở 2 con để chăm lo phát triển kinh tế, nuôi dạy con thành đạt để nhân rộng các mô hình.
Trên toàn huyện Yên Thành, trong 10 gia đình vừa được huyện tuyên dương trong lễ kỷ niệm Ngày Dân số thế giới, mỗi gia đình có một hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, điểm chung của các gia đình là nuôi dạy con tốt, hòa thuận, hạnh phúc, nhiều gia đình là tứ đại đồng đường sống gương mẫu.
Trước đó, Yên Thành là một trong những huyện đi đầu trong việc triển khai có hiệu quả các kế hoạch về nâng cao chất lượng dân số, như: Kế hoạch số 1544/KH-UBND ngày 07/9/2020 của UBND huyện về việc thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam, giai đoạn 2020 – 2025 có tính đến năm 2030; Kế hoạch thực hiện Đề án “Tăng cường các giải pháp ổn định mức sinh, nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện Yên Thành”.
Tuy nhiên, do những đặc thù, dù dành nhiều ưu tiên nhưng công tác dân số trên địa bàn vẫn gặp khó khăn, nhất là trong việc giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên.
Trên địa bàn huyện, tỷ lệ sinh, tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên tuy giảm nhưng chưa ổn định, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên đang có dấu hiệu tăng mạnh trở lại, đặc biệt là một số cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đã thiếu tính gương mẫu, tiên phong trong việc thực hiện chính sách dân số. Theo chúng tôi, có nhiều nguyên nhân, nhưng khó khăn nhất vẫn là do phong tục, tập quán cũ, nhiều gia đình vẫn có tư tưởng muốn sinh con trai để nối dõi tông đường, muốn sinh con dự phòng.
Trước thực tế này, thời gian tới, huyện Yên Thành sẽ tiếp tục phát huy vai trò của người đứng đầu, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp về công tác dân số và phát triển. Đồng thời, nâng cao nhận thức và đề cao trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể, từng gia đình, toàn xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo vệ, thực hiện tốt các quyền về chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ và trẻ em gái; đẩy mạnh bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ, trẻ em gái, từng bước xóa bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ.
Ông Hoàng Danh Truyền - Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thành
Tháng 6 vừa rồi, lần đầu tiên, chị em các xã Chiêu Lưu, Nậm Cắn, Hữu Lập (Kỳ Sơn) đã cùng được tham gia một sân chơi ý nghĩa, đó là Hội thi “Phụ nữ với công tác dân số và phát triển”. Với chủ đề “Gắn kết yêu thương – Trọn niềm hạnh phúc", hội thi được tổ chức với nhiều nội dung, bao gồm chào hỏi, tìm hiểu kiến thức và thể hiện tài năng.
Đây là sân chơi ý nghĩa, giúp chị em đồng bào dân tộc thiểu số được tìm hiểu về các chính sách dân số. Qua đó, góp phần nâng cao sự hiểu biết cho hội viên phụ nữ và nhân dân về chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về công tác dân số trong tình hình mới; vai trò, trách nhiệm, sự đóng góp của phụ nữ trong mọi mặt của cuộc sống; kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe sinh sản trong từng thời kỳ, độ tuổi khác nhau… từ đó, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Ông Nguyễn Hữu Quang – Trưởng phòng Truyền thông – Dân số, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết thêm: Phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách dân số và là lực lượng đông đảo trong xã hội. Vì vậy, chúng tôi muốn tạo ra nhiều sân chơi để chị em thể hiện mình và khẳng định vị thế của phụ nữ trong việc xây dựng gia đình hạnh phúc, hướng tới bình đẳng giới.
Phát huy sức mạnh của bình đẳng giới
“Phát huy sức mạnh của bình đẳng giới, nâng cao tiếng nói của phụ nữ và trẻ em gái để giải phóng tiềm năng vô hạn của thế giới chúng ta” là chủ đề của Ngày Dân số thế giới năm 2023. Đây là một chủ đề rất thời sự, phản ánh một vấn đề lớn của cộng đồng toàn cầu. Tại Nghệ An, việc thực hiện bình đẳng giới và đề cao giá trị của phụ nữ, trẻ em gái cũng đã được quan tâm và đạt nhiều kết quả quan trọng.
Cụ thể, ở lĩnh vực chính trị, tỷ lệ nữ tham gia cấp ủy Đảng các cấp trong các nhiệm kỳ đại hội đều tăng. Trong lĩnh vực kinh tế, lao động, việc làm, bình quân mỗi năm giải quyết việc làm cho 31 - 33 ngàn lao động, trong đó, tỷ lệ nữ đạt 38,38%.
Trong lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo, tỷ lệ biết chữ của nữ trong độ tuổi 15-60 đạt ngang bằng với nam của toàn tỉnh là 91,99%. Tính đến hết năm 2021, tỷ lệ nữ học sinh, sinh viên được tuyển mới thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp đạt 30,61%; tỷ lệ nữ thạc sỹ đến năm 2020 đạt 43,8%; tỷ lệ phụ nữ mang thai được tiếp cận dịch vụ chăm sóc và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con là 33,8%; tỷ lệ phụ nữ có thai được khám đủ 3 lần/3 kỳ thai nghén đạt 85,9%.
Với những kết quả đã đạt được, ông Nguyễn Bá Tân – Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho rằng:
Ngày Dân số thế giới năm 2023 với chủ đề “Phát huy sức mạnh bình đẳng giới” là cơ hội để chúng ta nhìn lại công tác bình đẳng giới của tỉnh nhà. Tuy vậy, cũng cần thấy rằng, bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn những khoảng cách về giới, nhất là ở những vùng xa trung tâm, ở vùng sâu, vùng xa. So với nam giới, phụ nữ đang còn những thiệt thòi nhất định.
Nhân Ngày Dân số thế giới năm 2023, chúng ta nhấn mạnh sự cần thiết thúc đẩy bình đẳng giới để tạo điều kiện thực hiện những giấc mơ của 8 tỷ người. Quá trình này cần bắt đầu từ việc lắng nghe tiếng nói của phụ nữ, trẻ em gái và những người yếu thế, xây dựng luật pháp và chính sách để có thể giúp họ thực hiện các quyền của mình, đưa ra các quyết định đúng đắn.
Kỷ niệm Ngày Dân số thế giới năm 2023, ngành Dân số Nghệ An đồng thời triển khai nhiều hoạt động và được các địa phương tổ chức tuyên truyền, hội thảo, triển khai các loại hình cung cấp thông tin, dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình, nâng cao chất lượng dân số cho người dân tại vùng sâu, vùng xa, vùng biển và ven biển…
Mục đích chính nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của công tác dân số và phát triển đối với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước theo tinh thần của Nghị quyết số 21 về công tác dân số trong tình hình mới. Đặc biệt, nhằm tăng cường sự tham gia đồng bộ, tích cực, trách nhiệm của các cấp, ngành, mọi tầng lớp nhân dân và sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế để Nghệ An sớm đạt được mức sinh thay thế, giảm tốc độ gia tăng tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, chủ động thích ứng với giai đoạn “già hóa dân số”.
