Long Châu - Địa chỉ đỏ
Việt Nam - Trung Quốc vốn có truyền thống hữu nghị lâu đời. Cùng với sự phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác nhiều mặt giữa hai nước, phía bạn đã có sáng kiến tổ chức tuyến "Du lịch đỏ Việt -Trung"trọng tâm là khai thác các di tích liên quan đến cách mạng Việt Nam, đặc biệt là các di tích về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại các tỉnh phía nam Trung Quốc. Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất của tuyến du lịch này là Long Châu thuộc tỉnh Quảng Tây.
Cán bộ TW Đoàn thăm Triển lãm ảnh
Trong tuyến du lịch "Theo dấu chân Hồ Chí Minh", Long Châu có vị trí đặc biệt riêng. Từ Đồng Đăng vào cửa khẩu Hữu Nghị, qua Bằng Tường đến Long Châu chỉ năm chục km. Nơi đây có truyền thống đấu tranh cách mạng, nhân dân có trình độ giác ngộ chính trị cao, từ lâu đã có truyền thống cưu mang, giúp đỡ các phong trào yêu nước Việt Nam. Do vị trí địa lý và quan hệ khăng khít lâu đời giữa nhân dân hai miền biên giới nên quan hệ giữa Long Châu với Việt Nam có bề dày lịch sử ít có nơi nào sánh được. Long Châu vừa là cửa ngõ đi ra nước ngoài, vừa là "căn cứ địa" của nhiều nhà yêu nước và cách mạng Việt Nam.
về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Long Châu
ngày 27/11/2004
Cuối thế kỷ XIX, lãnh tụ phong trào Cần Vương Tôn Thất Thuyếtsang Long Châunhưng việc không thành đành phải sống ẩn dật ở đây. Uất ức ông thường vung gươm chém đá nên nhân dân ở đây thường gọi là "Tả xẹc lủ" (Đả thạch lão - ông già chém đá). Ông mất tại Long Châu năm 1913. Cảm kích trước nghĩa khí của ông, có nhân sỹ Trung Quốc đã làm câu đối viếng ông:
"Thù nhung bất cộng đái thiên, vạn cổ phương danh lưu Tượng Quận.
Hộ giá biệt tần tĩnh địa, thiên niên tàn cốt ký Long Châu."
(Thù giặc chẳng chung đội trời, muôn thuở danh thơm lưu Tượng Quận. Giúp vua tìm riêng cõi thác, nghìn năm cốt rụi gửi Long Châu.)
Lãnh tụ khởi nghĩa Bãi Sậy Nguyễn Thiện Thuật khi bị Pháp đàn áp đã sang Long Châu gặp Tôn Thất Thuyết mưu sự và cũng ở lại Quảng Tây.
Nhà số 2 và số 3 phố Bạch Sa - 
Long Châu, nơi Bác Hồ từng hoạt động cách mạng trong những năm 1930-1940
Chí sỹ Phan Bội Châu khi xuất dương khởi xướng phong trào Đông Du cũng đã đến Long Châu. Trong "Niên biểu ông đã viết: "Long Châu có khá nhiều người ta ở đó, nhưng hơn nửa là bồi bếp của Tây buôn, Tây quan; vả lại xứ này có lãnh sự Pháp. Tôi vì thế không dám ở lại lâu, tức khắc mướn thuyền từ Long Châu đi Thái Bình, Thống lĩnh Trần Thế Hoa lại vì tôi mà thay thuyền đặc biệt cho tôi đến Nam Ninh, đồ đạc trong thuyền đều do ông Trần cung ứng. Đó là một minh chứng về cảm tình của người Trung Hoa đối với nước ta."
Long Châu là nơi sớm ra đời cơ sở của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên do Bùi Ngọc Thành phụ trách. Nhiều người Việt Nam đã qua Long Châu để đến dự lớp huấn luyện chính trị do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc mở ở Quảng Châu.
Năm 1933, Lê Hồng Phong đã về Long Châu lập chi bộ Đảng cộng sản, đào tạo cán bộ và mở rộng hoạt động về các tỉnh phía Bắc, hiện ở đây vẫn còn nhiều di tích về Lê Hồng Phong, Bùi Ngọc Thành, Hoàng Đình Rong, Hoàng Văn Thụ...
Long Châu là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh nhiều lần đến ở và hoạt động, hiện ở đây còn lưu giữ được khá nhiều di tích, di vật về Người. Trước Cách mạng tháng Tám, có ba lần Nguyễn Ái Quốc đến Long Châu.
Lần thứ nhất là tháng 10 năm 1939, với bí danh Hồ Quang, Bác đến bắt liên lạc với những người cách mạng Việt Nam. Sau này Người kể lại: "Trung ương ta có phái đồng chí X ra Long Châu tìm tôi. Tiếc vì X bị một người bạn "xoáy" hết tiền, phải trở về nước trước khi tôi đến Long Châu."
Lần thứ hai Người đến hoạt động cách mạng ở Long Châu vào khoảng cuối năm 1941, đầu năm 1942. Theo Giáo sư Hoàng Tranh- Phó Viện trưởng Viện Khoa học xã hội Quảng Tây cho biết: "Tại Long Châu, Người đã theo dõi và chỉ đạo mọi công việc của Văn phòng thứ nhất Hội Đồng minh giải phóng dân tộc Việt Nam.
Hôị thảo khoa học "Hồ Chí Minh với Long Châu" 
tại Long Châu - Quảng Tây (Trung Quốc) 19/5/2008
Lần thứ ba Bác đến hoạt động ở Long Châu vào tháng 8 năm 1944. Người ở lại huyện lỵ Long Châu khoảng 20 ngày, sau đó lựa chọn 18 thanh niên Việt Nam đã được đào tạo để trở về nước chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa. Sau khi về nước, Người cũng nhiều lần qua lại biên giới thuộc địa phận Long Châu.
Năm 1950, để tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của Liên Xô, Trung Quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã bí mật đi Trung Quốc và Liên Xô qua cửa Thuỷ Khẩu, Long Châu. "Tối ngày 16 tháng 1, Người đến huyện thành Long Châu, nghỉ đêm tại Bộ Tư lệnh phân khu Long Châu. Khi trở về gần đến Long Châu ngày 13 tháng 3, Người làm bài thơ chữ Hán:
" CẬN LONG CHÂU;
Viễn cách Long Châu tam thập lý.
Dĩ văn pháo hưởng dữ cơ thanh.
Việt Nam dân chúng chân anh dũng.
Kháng chiến tất thắng, kiến quốc tất thành. "
Dịch:ĐẾN GẦN LONG CHÂU
Còn cách Long Châu ba chục dặm,
Nghe tàu bay rú pháo gầm rung,
Nhân dân nước Việt anh hùng thật,
Diệt thù dựng nước ắt thành công.
(Bản dịch của Phan Văn Các)
Trong kháng chiến chống Pháp, nhất là trong chiến dịch Biên giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần qua lại biên giới vùng Long Châu để làm việc với đồng chí Trần Canh, cố vấn quân sự Trung Quốc để bàn bạc công việc.
Sau này những người dân Long Châu đã từng giúp đỡ Người và cách mạng Việt Nam đều được Người nhớ đến, được mời sang thăm Việt Nam và được chính Người tiếp đón thân mật, trong đó có ông Nông Kỳ Chấn, Phan Toàn Trân...Họ trở thành những người anh em kết nghĩa của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày nay, Long Châu đang trở thành cửa ngõ của Khu mậu dịch tự do Trung Quốc - ASEAN và Khu "hai hành lang một vành đai kinh tế" nên có rất nhiều sự đổi thay. Nhưng có một thứ không hề thay đổi là tấm lòng yêu kính của nhân dân Long Châu đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Được sự quan tâm của chính quyền Quảng Tây, Long Châu, các di tích về Chủ tịch Hồ Chí Minh được giữ gìn và tôn tạo, trở thành tài sản vô giá về tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Nhân kỷ niệm 106 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân và chính quyền Quảng Tây đã long trọng khánh thành Nhà trưng bày về hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các nhà cách mạng Việt Nam tại nhà số 76, phố Nam (nay là số 99) thành phố Long Châu.
Cũng tại Long Châu đã diễn ra hai cuộc hội thảo "Hồ Chí Minh với Long Châu" và Hợp tác kinh tế cửa khẩu Thuỷ Khẩu - Tà Lùng Trung Việt. Kỷ niệm 108 năm ngày sinh Bác Hồ, Chính quyền thành phố Sùng Tả, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc và Bảo tàng Hồ Chí Minh đã phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học " Hồ Chí Minh với Long Châu" lần thứ hai nhằm xác minh thêm những tư liệu, di tích liên quan đến Bác Hồ, phục vụ cho việc đẩy mạnh khai thác tuyến du lịch "Theo dấu chân Hồ Chí Minh."
Chúng ta tin tưởng sâu sắc rằng các di tích về Chủ tịch Hồ Chí Minh và các nhà cách mạng Việt Nam ở Trung Quốc nói chung và Long Châu nói riêng sẽ tiếp tục được bảo tồn, tôn tạo và phát huy tác dụng hiệu quả, trở thành những địa chỉ đỏ hấp dẫn du khách Việt Nam, Trung Quốc và quốc tế.
Nguyễn Xuân Thuỷ - (Khu di tích Kim Liên)
