Lũ về trong tiếng trống trung thu

(Baonghean) - Các xã Yên Tĩnh, Châu Hội - những vùng phải hứng chịu thiên tai trong đợt mưa lớn vừa qua đều thuộc các địa bàn khó khăn. Những địa bàn được gọi tên một cách ngắn gọn là “xã 135” này chủ yếu là cộng đồng người Thái, cuộc sống nương nhờ vào rừng núi. Cây măng, cây nứa, một ít ruộng nước là nguồn sống chính của bà con

“Yên Tĩnh tan hoang hết rồi. Cơn lũ này đúng là dữ chưa từng thấy!” - Tiếng chuông điện thoại kéo tôi khỏi chăn lúc năm rưỡi sáng ngày 14/9.

Giọng nói có vẻ thảng thốt của anh bạn phóng viên khiến tôi tỉnh cơn ngái ngủ. Vậy là Yên Tĩnh, địa bàn tôi mới rời đi sau một chuyến tác nghiệp cách đây ít bữa đã lại dính lũ quét.

Lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng tại Trường THCS Yên Tĩnh rạng sáng ngày 14/9/2016.
Lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng tại Trường THCS Yên Tĩnh rạng sáng ngày 14/9/2016.

Cơn lũ cứ bất thần tràn đến trong đêm, hệt như một cuộc oanh tạc của thiên nhiên. Lớp học đầy bùn đất, đồ dùng, tư trang học sinh nát nhàu dưới sức tàn phá của lũ dữ. Cảnh tượng ở trường cấp hai xã Yên Tĩnh là đống đổ nát thực sự...

Cơn lũ quét bất ngờ khiến người dân Yên Tĩnh không kịp trở tay, nhiều người chỉ kịp chạy lên nơi an toàn, đứng nhìn nhà cửa, của cải bị cuốn trôi. Hầu hết các thôn bản trên địa bàn đều bị thiệt hại. Trường THCS, Tiểu học của xã Yên Tĩnh xây dựng gần suối nên hầu hết đồ dùng, vật dụng của thầy cô, học sinh đều bị cuốn trôi. Cũng may là hàng trăm em nhỏ đang cư ngụ, học hành trong nhà bán trú vẫn an toàn về nhân mạng.

Nhiều diện tích lúa bị ngập nặng qua đợt lũ. Ảnh: Ngô Phan
Nhiều diện tích lúa bị ngập nặng qua đợt lũ. Ảnh: Ngô Phan

Những ngày qua, trên toàn huyện vùng cao Con Cuông hứng mưa tầm tã. Cơ quan chức năng sau đó có báo cáo lượng mưa đo được là 143mm. Đối với những bà mế bản Trung Đình (Chi Khê, Con Cuông) thì con số về lượng mưa đo được chẳng đáng sợ bằng thông tin phần lớn diện tích lúa mùa chuẩn bị gặt bị vùi lấp chỉ trong chốc lát.

Bà ngồi lặng bên mâm cơm, nhìn vào kho thóc rồi bấm đốt đếm. Còn những 7, 8 tháng nữa mới đến vụ lúa sau. Vụ mùa này coi như mất trắng. Thóc trong kho cùng với phần lúa còn có thể gặt được cùng lắm cũng chỉ đủ ăn đến hết năm. Để chờ vụ lúa sau, những ngày sau đó chồng con lại phải lo tiền mua gạo. Gia cảnh vậy là còn may hơn nhiều nhà đã ruộng ít lại còn mất trắng vì lũ.

Người dân bản Cặp Chạng (Yên Tĩnh - Tương Dương) chuyển đồ đi tránh lũ.
Người dân bản Cặp Chạng (Yên Tĩnh - Tương Dương) chuyển đồ đi tránh lũ.

Chính quyền địa phương cũng rất nhanh chóng gọi người dân kê khai thiệt hại để báo cáo cấp trên. Mức thiệt hại của huyện Con Cuông lên trên 500 ha lúa và hoa màu, một ngôi nhà sập, hơn nghìn con gà, vịt bị cuốn trôi. Chẳng biết có được hỗ trợ hay không, nhanh hay chậm nhưng người dân cũng thấy ấm bụng khi được chính quyền quan tâm ngay tức thì, dù chỉ mới là việc gọi lên nhà văn hóa thôn bản kê khai thiệt hại. 

Bên phía Tây Bắc, anh Lữ Văn Phong ở bản Kẻ Tằn, xã Châu Hội (Quỳ Châu) nói giọng run run: “Lũ khiếp quá chú ơi. Những năm trước cũng có lũ quét nhưng chỉ ngập lúa. Năm nay nó cuốn trôi cả ruộng. Chẳng biết rồi đây cấy lúa vào đâu?”. Rồi anh cho hay quãng đường từ trung tâm xã Châu Hội vào bản Kẻ Tằn, cung đường mà ngày thường khô ráo “cuốc” cho đến khi vào được bản Kẻ Tằn đã là thử thách; giờ thì người bản vốn giải đi đường đèo cũng đành phải bỏ xe máy, đi tắt đồi ra trung tâm xã khi có việc cần. 

Trẻ em Châu Hội phơi sách vở sau lũ.
Trẻ em Châu Hội phơi sách vở sau lũ.

Các xã Yên Tĩnh, Châu Hội - những vùng phải hứng chịu thiên tai trong đợt mưa lớn vừa qua đều thuộc các địa bàn khó khăn. Những địa bàn được gọi tên một cách ngắn gọn là “xã 135” này chủ yếu là cộng đồng người Thái, cuộc sống nương nhờ vào rừng núi. Cây măng, cây nứa, một ít ruộng nước là nguồn sống chính của bà con. 

Tại nhiều xã tôi đi qua, đâu đâu cũng cảnh người dân và chính quyền hối hả chống lũ. Ở xã Yên Khê, trên con đường độc đạo vào đất Mường Quạ (Môn Sơn, Lục Dạ), lực lượng dân quân tự vệ đang đào mương khơi thông dòng chảy khỏi nước lũ phá đường. Tại những điểm xung yếu có khe suối đều có dân quân trực để ngăn người dân liều mình vượt suối. 

Ngày 14/9, áp Tết Trung thu quả là quãng thời gian bận rộn với các cấp ngành và người dân vùng lũ miền Tây. Thông tin về thiệt hại được liên tục cập nhật. Những dân bản trở về nhà sau một ngày cứu lúa với vẻ mặt âu lo.

Lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng tại trường THCS Yên Tĩnh rạng sáng ngày 14/9/2016.
Lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng tại trường THCS Yên Tĩnh rạng sáng ngày 14/9/2016.

Tối đến, trời có trăng báo hiệu một ngày Rằm thời tiết thuận lợi. Sáng hôm sau, đúng ngày Rằm chợt chạm mặt anh công an trẻ công tác tại Công an huyện Tương Dương, Lương Văn Mậu vận bộ quân phục chuẩn bị đi khắc phục lũ quét. Gặp nhau, chỉ kịp chào một tiếng, Mậu đã tức tốc cùng đồng đội lên xe: “Cháu vào vùng lũ đây chú ạ.” Thế mà tối đến đã lại thấy Mậu trở ra trung tâm huyện, mặt đen nhẻm, vẻ mệt mỏi nhưng vẫn cười vui vẻ: “Hôm nay lao động mệt mỏi nhưng giúp được bà con khá nhiều việc”.

Tôi biết, trong đợt lũ quét vừa qua, chính quyền và các lực lượng công an, quân đội trên địa bàn huyện Tương Dương đã vào cuộc với nỗ lực cao để nhanh chóng khắc phục hậu quả thiên tai, nhanh chóng ổn định cuộc sống người dân, để học sinh sớm trở lại trường.

Công an huyện Tương Dương giúp người dân Yên Tĩnh khắc phục hậu quả lũ quét.
Công an huyện Tương Dương giúp người dân Yên Tĩnh khắc phục hậu quả lũ quét.

Trong lúc ngoài kia, tiếng trống Trung thu đang rộn ràng các ngõ ngách của thị trấn vùng cao, Lương Văn Mậu ngồi thừ ra một lúc rồi tiếp lời: “Tội nghiệp cho các em học sinh. Không biết bao giờ thì việc học trở lại bình thường.” Có lẽ sau cơn giận và trò chơi khăm quái ác của mình, “ông trời” lại cho một đêm Rằm tạnh ráo. Vầng trăng thu điềm nhiên và bầy trẻ hò reo rước đèn.

Giữa niềm vui yên bình của bầy trẻ thị trấn vùng cao, tôi chợt nghĩ về những bản làng vừa qua lũ dữ. Mong sao, ở vùng rốn lũ Yên Tĩnh, Châu Hội, các em nhỏ cũng có được một đêm rằm sau những hoang tàn, đổ nát. Trẻ em ở vùng rốn lũ cần được sớm ổn định chốn ăn, chốn học.

Vi Phương

tin mới

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.