Khi bị say xe, bạn hãy dùng 1-2 gam gừng sống hoặc một cốc trà gừng trước khi khởi hành có thể giúp phòng ngừa điều đó.
Hội chứng say tàu xe hoặc say sóng là một rối loạn rất thường gặp của tai trong, xảy ra do sự kích thích của các chuyển động liên tục như đi trên ô tô, tàu thủy, máy bay… Đây không phải là một biểu hiện bệnh lý vì có thể gặp ở hầu hết những người khỏe mạnh bình thường, tuy nhiên, mức độ nhạy cảm của mỗi người là khác nhau.
Các triệu chứng thường gặp bao gồm buồn nôn, nôn, chóng mặt, vã mồ hôi hoặc cảm giác khó chịu, mệt mỏi. Các triệu chứng này thường cải thiện khi chuyển động ngừng lại, tuy nhiên, với một số người, chúng có thể còn kéo dài tới một vài ngày sau đó.
Nếu một người thường xuyên bị hoặc đang bị các triệu chứng của say tàu xe, những biện pháp sau đây có thể giúp phòng và giảm các triệu chứng này:
- Hạn chế vận động đầu và cơ thể bằng cách chọn một vị trí ngồi ổn định, ít phải di chuyển trên xe. Có thể sử dụng gối đầu hoặc các dụng cụ tựa đầu để giữ đầu được cố định tối đa.
- Nếu có thể, chọn vị trí ngồi ở các hàng ghế phía trước, sát cửa kính và nhìn tập trung vào một vật thể cố định, ví dụ, có thể nhìn cố định vào đường chân trời hoặc nhắm kín mắt. Không ngồi quay mặt về phía sau, không đọc báo, xem phim ảnh hoặc chơi game vì những hoạt động này có thể làm tăng nặng triệu chứng.
- Hít thở không khí trong lành và thoáng mát bằng cách mở cửa sổ xe hoặc ngồi trên boong tàu nếu có thể, tránh để môi trường trở nên quá nóng.
- Thư giãn bằng cách nghe nhạc và tập trung thở đều hoặc đếm lùi từ 100. Không quan sát hoặc nói chuyện với những người đang bị say xe.
- Tránh ăn quá no, các thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc dùng đồ uống có cồn trước khi lên xe.
- Cố gắng giữ bình tĩnh trong suốt chuyến đi, sợ bị say xe sẽ làm say xe dễ xuất hiện.
- Các thuốc có tác dụng chống say tàu xe: một số có thể có tác dụng phòng và điều trị say tàu xe. Để đảm bảo hiệu quả, các thuốc này nên được dùng trước khi các triệu chứng say tàu xe xuất hiện vì khi say xe đã xuất hiện sẽ làm khả năng hấp thu thuốc:
+ Scopolamine có tác dụng chống say xe tương đối tốt, được dùng dưới dạng miếng dán ngoài da. Thuốc nên được dán từ trước khi khởi hành, với những chuyến đi dài, thay miếng dán thuốc 3 ngày một lần. Scopolamine có thể gây ngầy ngật, buồn ngủ, nhìn mờ, khô miệng, hoa mắt chóng mặt, táo bón, bí tiểu… Không được dùng thuốc ở những người bị bệnh glôcôm góc đóng.
+ Một số thuốc kháng histamine thế hệ một như dimenhydrinate, diphenhydramine, chlorpheniramine, promethazine và cinnarizine có thể có tác dụng phòng say tàu xe. Các thuốc này nên được uống 1 -2 giờ trước khi khởi hành và nhắc lại mỗi 8 giờ với những chuyến đi dài, tác dụng kém hơn so với scopolamine nhưng gây ít tác dụng phụ hơn, chủ yếu là biểu hiện ngầy ngật, buồn ngủ, khô miệng. Các thuốc dimenhydrinate, diphenhydramine, chlorpheniramine có thể dùng được an toàn ở phụ nữ có thai.
+ Metoclopramide cũng có thể được dùng với mục đích chống say tốt. Thuốc có hiệu quả tốt hơn so với các thuốc kháng histamine và tương đối an toàn, ít tác dụng phụ.
