Những cánh chim nhỏ mùa tựu trường

(Baonghean) - Những tiếc nấc nghẹn trong cổ họng cứ thế bật ra, vòng tay ôm chặt lấy người thân như không muốn rời… Ấy là tâm trạng buổi đầu của những cô cậu học trò bước vào lớp 6 phải rời xa gia đình, làng bản để đến với một môi trường mới đầy bỡ ngỡ.

Chiều đầu Thu, sắc trời miền Tây xứ Nghệ nhuộm vàng như màu mật. Những cơn mưa rào bất chợt ào đến rồi qua nhanh khiến cảnh vật như xanh tươi. Trên những con đường nhỏ, những ánh mắt vừa e dè vừa lưu luyến, những bàn tay bé nhỏ như không muốn rời xa bố mẹ, anh em. Cũng đến lúc các em phải rời bản làng, gia đình để tiếp tục theo đuổi ước mơ với con chữ. Có những em đã thấy mình lớn hơn thật nhiều. Dù vậy vẫn cứ lo lắng.

Chúng tôi gõ cửa phòng ký túc xá trường Phổ thông dân tộc Nội trú THCS Tương Dương sau một ngày khi học sinh đã nhập trường chuẩn bị cho năm học mới. Những cô cậu học sinh lớp 7,8,9 dường như đã quen với cảnh sống xa nhà, quen thầy cô, bạn bè nên mạnh dạn, tự tin và có phần phấn khởi khi được trở lại trường. Nhưng với các em học sinh lớp 6 lại rất rụt rè, bỡ ngỡ. Trong nhà đa năng, thầy giáo Nguyễn Xuân Đồng đang tổ chức cho các em những trò chơi vui nhộn để giúp các em hòa mình vào cuộc sống mới. Thầy cô giáo chủ nhiệm của các em học sinh lớp 6 cũng thường xuyên có mặt tại ký túc xá để động viên tránh việc các em tự ý bỏ về.

“Thế đấy, các em còn nhỏ mà đã phải xa gia đình đến một môi trường mới, buồn lắm. Trước đây được sống ở bản làng, trong vòng tay của người thân, bây giờ mọi thứ đều xa lạ nên nhiều em muốn bỏ về. Vì vậy thời gian đầu nhà trường tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí để các em dần dần thích nghi với môi trường học tập mới” – cô Nguyễn Thị Kiều giáo viên nhà trường chia sẻ.

Trường PTDTNT THCS Tương Dương - nơi học tập của những học sinh vùng cao.
Trường PTDTNT THCS Tương Dương - nơi học tập của những học sinh vùng cao.

Chúng tôi đến thăm phòng số 8 của khu ký túc xá. Hầu hết học sinh ở đây đều ở các xã xa xôi của huyện Tương Dương như: Mai Sơn, Nhôn Mai, Nga My, Tam Hợp… Các em cũng thuộc nhiều thành phần dân tộc khác nhau như: Thái, Mông, Ơ đu, Khơ mú…Và khi đến trường các em đều xem nhau như anh chị em trong 1 nhà. Mọi việc không ai bảo ai, từ quét nhà, dọn dẹp phòng ở đều được các em tự giác cùng phân công nhau giữ gìn vệ sinh chung. Với các em học sinh miền núi làm những việc như thế các em đã quen khi còn ở nhà.

Đang lúi húi quét dọn chợt em Lô Thị Khuyên vùng dậy chạy ra khỏi phòng. Nhìn theo phía cuối hành lang, chúng tôi thấy Khuyên 2 tay ôm lấy bố, khóc nức nở. Mấy bạn cùng phòng bảo rằng, dạo mới vào Khuyên khóc nhiều lắm. Ngày nào cũng đòi về với bố với mẹ. Những giọt nước mắt thấm vào áo người cha già, mắt ông cũng ầng ậng nước khi tay không ngừng vuốt ve mái tóc của đứa con gái bé bỏng. Hai cha con chẳng ai nói câu nào, cứ thế ôm chặt lấy nhau. Ai cũng hiểu đã có một sự thay đổi sẽ bắt đầu từ ngày hôm nay.

Lau vội nước mắt còn vương trên mặt con gái, anh Lô Văn Việt bảo rằng, nhà anh ở bản Lườm (xã Yên Thắng) cách trường hơn 45 km. Khuyên là con gái út trong gia đình, học cũng khá nhất nên được trúng tuyển vào trường nội trú. Ban đầu gia đình anh cũng sợ sống xa nhà cháu không chịu được nhưng vì tương lai của con nên đưa cháu lên đây học tập. Hàng tuần anh đều tranh thủ lên thăm cháu vài ba lần để cháu nguôi ngoai nỗi nhớ nhà.

Nhiều hoạt động vui chơi được tổ chức giúp các em học sinh lớp 6 hòa nhập vào môi trường mới.
Nhiều hoạt động vui chơi được tổ chức giúp các em học sinh lớp 6 hòa nhập vào môi trường mới.

Ngồi cặm cụi đọc báo trong căn phòng ký túc, em Lô Khoa Hà Trang thỉnh thoảng lại đưa đôi mắt nhìn ra xa xăm. Đến từ xã Nhôn Mai xa xôi, phải vượt qua chặng đường hơn 100 km để đến trường nội trú ở thị trấn Hòa Bình. Vì nhà xa nên bố mẹ Trang cũng ít có điều kiện đến thăm con. Với Trang bây giờ ký túc xá là nhà, thầy cô là cha mẹ, bạn bè là anh em. Trang tâm sự, ở bản Nhôn Mai của Trang có những ngôi nhà sàn ở san sát bên những hàng cọ mát rượi. Lúc nào thích thì xuống khe vùng vẫy cùng các bạn. Ấy vậy mà em phải xa gia đình ra đây để sống với những người “lạ”. Mấy ngày đầu em cũng định trốn về nhưng nghĩ lại thương bố mẹ nên thôi. Cũng may, ở đây các bạn và thầy cô đều quan tâm nên em cũng đỡ phần nào.

Ở cùng xã với Trang có em Xồng Bá Và người Mông. Nhìn vào ánh mắt non nớt của Bá Và chúng tôi hiểu rằng em đang cố gắng để thích nghi với môi trường mới. Nhà em ở trên dãy núi Huồi Pe quanh năm sương mù bao phủ. Nơi ấy có những con người chân chất, từ sáng đến tối mịt chỉ miệt mài trên nương rẫy, trồng bắp ngô, gieo hạt lúa, nuôi trâu, nuôi gà để mưu sinh. Nhà Và có 7 anh chị em và hầu hết đều không được đi học đến nơi đến chốn do kinh tế gia đình khó khăn. Chỉ có mình em học tốt hơn cả nên bố mẹ nhịn ăn nhịn mặc tạo điều kiện cho để có cái chữ để sau này đỡ khổ.

Cùng nhau bước vào năm học mới..
Cùng nhau bước vào năm học mới..

Trong căn phòng ký túc chật hẹp, tôi bắt gặp ánh mắt 1 em học sinh bỗng chùng xuống. Nước mắt ngắn dài, giọng mếu máo, em nói: “Các bạn ở đây đều đã được bố mẹ đưa về thăm nhà cả rồi, còn em từ khi ra đây chưa 1 lần được về. Em nhớ nhà lắm”. Hỏi ra mới biết, đó là em Lò Thị Kim Chi, người dân tộc Ơ đu – dân tộc ít người nhất của Nghệ An. Kim Chi bảo, ngày nào bố mẹ cũng tất bật bên nương rẫy kiếm cái ăn nên chưa có thời gian ra thăm em. Từ bản Văng Môn (xã Nga My) ra đây chỉ gần 65 km thôi mà những lúc nhà trường cho về em cũng không về được. Em nhớ bố mẹ, nhớ những ngôi nhà màu vàng trong khu tái định cư của bản, nhớ những hàng rào bằng cây xương rồng thẳng tắp trên con đường làng… Tối đến, các bạn trong phòng nhớ nhà ngồi tỉ tê với nhau về bản làng, gia đình mình làm Kim Chi lại rớt nước mắt. Cũng may vì thi thoảng cô giáo chủ nhiệm đến tâm sự, động viên nên em cũng cảm thấy đỡ tủi.

Em Lô Khoa Hà Trang cặm cụi bên bàn học.
Em Lô Khoa Hà Trang cặm cụi bên bàn học.

Thầy Bùi Văn Chiến – Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc Nội trú THCS Tương Dương chia sẻ: “Các em học sinh ở đây đều đến từ những xã xa xôi, tuổi còn nhỏ nên không tránh khỏi nỗi nhớ nhà. Nhiều em còn muốn trốn ra khỏi trường về với gia đình. Nắm được điều đó, nhà trường huy động giáo viên trực nội trú, giáo viên chủ nhiệm thường xuyên động viên học sinh để các em coi đây là ngôi nhà của mình mà yên tâm học tập”.

Chia tay các em, chúng tôi đã nhìn thấy những ánh mắt ấy vẫn còn nhiều bỡ ngỡ nhưng đã tự tin hơn. Các em đã tìm thấy niềm vui trong tổ ấm mới của mình. Và tôi tin những cánh chim bé nhỏ ấy khi rời khỏi tổ sẽ bay cao, bay xa để yêu hơn mảnh đất đại ngàn.

                                                                                                                                    Đào Thọ

tin mới

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.