Mong mỏi của các nhà khoa học gửi đến Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX

Ông Trương Đình Tuyển - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An:Mong rằng, Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX tới đây sẽ là một diễn đàn của những ý tưởng mới, sáng tạo trong sự phát triển của Nghệ An, của những tư duy đột phá, không sợ hãi. Với động cơ trong sáng và tấm lòng nhiệt huyết với quê hương, cứ mạnh dạn hành động rồi thực tiễn sẽ cho thấy dần, cái chính là không được bảo thủ, dũng cảm thừa nhận sai lầm và kiên quyết sửa chữa sai lầm.

Lãnh đạo Nghệ An phải đặt câu hỏi “Tại sao người Nghệ An làm việc ở ngoài tỉnh đều thành đạt và có những đóng góp quan trọng cho các địa phương mình đang công tác? Tại sao khi về sống và làm việc tại quê nhà lại không phát huy được hết khả năng đó? Và tại sao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Nghệ An mặc dầu trong những năm gần đây đã tăng lên nhưng vẫn chưa đạt đến tốp 10 của cả nước?” - Nhiều người nói Nghệ An là vùng đất “địa linh nhân kiệt” nhưng cần hiểu rằng, chỉ khi chuyển được phẩm chất nổi trội của từng cá nhân thành cái tốt của cả hệ thống mới phát huy được tinh thần khai sáng và Nghệ An mới phá triển bứt phá được.

Lãnh đạo và nhân dân Nghệ An phải dám đối đầu với thách thức. Có đối đầu với thách thức, chúng ta mới biết ta là ai và có thể làm được những gì.

PGS.TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ, Tổ phó Tổ tư vấn kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An: Nghệ An là địa phương được Bộ Chính trị “đặc biệt” định vị phát triển bằng Nghị quyết 26. Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX cần tiếp tục bám sát định vị này, lựa chọn quyết sách cho phát triển trong tương lai. Cách xác định đường lối tương lai phải vượt tầm không thể chỉ bó hẹp trong khoảng thời gian chỉ 5 năm.

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, mục tiêu phát triển đô thị cần được chú trọng với tư cách là trục quyết định. Có đô thị hóa – hiện đại hóa thì mới có trung tâm đổi mới – sáng tạo, trung tâm tăng trưởng, liên kết phát triển công nghiệp – dịch vụ đẳng cấp.

Đại hội cũng cần xác định rõ dứt khoát nhiệm vụ phát triển vùng kinh tế miền Tây là nhiệm vụ ưu tiên chiến lược mang tính đột phá trong giai đoạn tới. Đây là một trong những nền tảng cơ bản để Nghệ An bứt phá trên cơ sở tận dụng tiềm năng, lợi thế đặc thù – đặc sắc trong khuôn khổ một chương trình phát triển đặc biệt, kết hợp giữa vườn rừng quốc gia với phát triển nông nghiệp đặc sắc, giá trị gia tăng cao.

Con người là thế mạnh nhất, lại đúng thời đại công nghệ cao, trí tuệ - sáng tạo, Nghệ An cần phải đặc biệt chú ý đến nhiệm vụ “phát triển giáo dục – đào tạo” và “khoa học công nghệ”, coi đây là 2 nhiệm vụ chiến lược ưu tiên hàng đầu.

Cần xác định phát triển lực lượng doanh nghiệp và thu hút các nhà đầu tư chiến lược là nhiệm vụ ưu tiên, thậm chí ưu tiên hàng đầu của giai đoạn tới. Chương trình phát triển lực lượng doanh nghiệp với nội hàm: Khuyến khích phát triển doanh nghiệp trong tỉnh; thu hút một số nhà đầu tư chiến lược có năng lực tạo chuỗi sản xuất hiện đại và tạo chân dung phát triển của tỉnh; chương trình đổi mới khởi nghiệp – sáng tạo, lấy Đại học Vinh làm trụ cột.

Để đạt được các mục tiêu phát triển, Nghệ An cần trở thành “địa chỉ có sức thu hút mạnh mẽ đầu tư lớn, người tài và người giàu”. Đây là 3 đối tượng – đối tác chiến lược quan trọng hàng đầu, tạo thành động lực phát triển chủ yếu của tỉnh giai đoạn tới. Nỗ lực cải cách thể chế và các quyết sách chiến lược của tỉnh trong giai đoạn 2020-2025 phải tập trung ưu tiên cho việc thực hiện bằng được nhiệm vụ, giải pháp ưu tiên này.

Kỹ sư Nguyễn Quang Hòa - Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An, (Giải Đặc biệt Sáng tạo khoa học và công nghệ tỉnh Nghệ An năm 2011): Nghệ An đã có nhiều bước phát triển tốt song sự phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Đơn cử sản phẩm được mang thương hiệu trong nước và quốc tế. Một sản phẩm có thương hiệu quốc tế thì điều kiện cần và đủ là: Ngành Nông nghiệp chỉ đạo sản xuất sản phẩm theo tiêu chuẩn. Ngành khoa học và công nghệ chịu trách nhiệm chỉ dẫn địa lý và trích xuất nguồn gốc sản phẩm. Ngành công thương phải lo thị trường trong nước và quốc tế. Các ngành phải coi đây là nhiệm vụ chính trị của mình... Ở Đại hội Đảng bộ tỉnh lần XIX này rất mong có được sự quan tâm, chỉ đạo vấn đề này để các ngành có sự phối hợp tốt với nhau.

Tỉnh cần quan tâm chỉ đạo giải quyết nguy cơ sa mạc hóa vùng Nam Đàn – Hưng Nguyên – Nghi Lộc – TP.Vinh. Hệ thống Thủy lợi Nam – Hưng – Nghi – Vinh là hệ thống các trạm bơm điện. Nguồn nước cung cấp cho trạm bơm từ sông Lam qua cống Nam Đàn. Mực nước sông Lam thượng lưu cống theo thiết kế là 1,15. Những năm gần đây, mực nước chỉ đạt – 0,4 đến – 0,6. Đơn vị quản lý phải túc trực đóng mở cống lợi dụng triều cường để lấy nước vào hệ thống ngăn nước mặn vào hệ thống.

Mực nước trước cống quá thấp là do: Biến đổi khí hậu; nạo hút cát làm cho đáy sông ngày càng sâu; mâu thuẫn lợi ích giữa thủy điện và thủy lợi... Đặc biệt là sắp tới đây khi hoàn thành dự án nâng cấp hệ thống thủy lợi Bắc sẽ lấy nước sông lam với lưu lượng từ 37,7 m³/s lên 43 m³/s càng tăng thêm nguy cơ mực nước sông Lam trước cống Nam Đàn càng thấp... Nếu chúng ta không quan tâm vấn đề này, sa mạc hóa diễn ra, sẽ trở tay không kịp.

Ông Trần Kim Đôn - Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam - Lào tỉnh Nghệ An ( Giải Nhất Sáng tạo khoa học và công nghệ tỉnh Nghệ An năm 2011): Mong mỏi của người dân là Nghệ An cần đột phá, kêu gọi, thu hút đầu tư mạnh mẽ hơn nữa. Để chuyển từ một tỉnh có nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công nghiệp - dịch vụ thì phải lấp đầy tất cả các dự án. Nghệ An cần quan tâm phát triển hơn nữa miền Tây Nghệ An, tạo sự cân đối với khu vực đồng bằng, ven biển. Ở miền Tây Nghệ An cần phát triển mạnh về nông nghiệp với quy mô lớn. Nông nghiệp Nghệ An hiện khá toàn diện song vẫn là mô hình nhỏ, manh mún, đòi hỏi đưa công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh vào sản xuất, nuôi trồng, chế biến và phát triển thương hiệu sản phẩm, để xuất khẩu cho nước ngoài.

Về du lịch, so với các nơi khác chúng ta vẫn phát triển chậm. Ở tỉnh vẫn chưa có nhiều khu du lịch đẳng cấp. Du lịch trong tỉnh và ngoài tỉnh vẫn thiếu sự gắn kết loại hình, liên kết vùng để tạo sự đa dạng sản phẩm. Cho nên thời gian lưu trú của du khách khi đến tỉnh là rất ngắn.

Về chiến lược con người, Nghệ An cần quan tâm việc thu hút nhân tài. Chúng ta cần phải thu hút người tài, người giàu mà trước hết là con em Nghệ An đang ở trong, ngoài nước về xây dựng quê hương kể cả trí tuệ, khoa học công nghệ, nguồn lực tài chính. Nếu họ không quay về thì cũng phải bằng cách này, cách khác để giúp quê hương.

Cuối cùng chúng ta cần chú trọng hơn đến việc xây dựng mối quan hệ Việt – Lào. Nghệ An hơn lúc nào hết, hơn bất cứ địa phương nào phải coi trọng mối quan hệ hữu nghị đặt biệt này để nước bạn trở thành chỗ dựa cho tỉnh phát triển. Cần có giải pháp để thúc đẩy cho đường cao tốc Hà Nội – Viêng Chăn đi qua Cửa khẩu Thanh Thủy thành hiện thực để phát triển kinh tế cũng như lĩnh vực khác../.