Mùa săn chuột đồng

(Baonghean) - Mùa Thu chạm vào ngăn nhớ của trái tim tôi bằng một làn gió heo may dịu dàng, thân thuộc hãy còn vẹn nguyên vị nồng nã của bùn đất phù sa quyện hòa với mùi âm ẩm của rạ rơm sót lại sau vụ thu hoạch. Mùa này ở quê, có lẽ bọn trẻ con đang ơi ới rủ nhau vác cuốc đi đào chuột trên những thửa ruộng xa... Ký ức bỗng ngược về những năm tháng ấu thơ êm đềm quá đỗi...
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
Sau mùa gặt là thời điểm chuột đồng béo nhất. Trong các cồn đất nhỏ, chuột sống thành từng đàn. Trong đám trẻ để tóc ba chỏm trái đào chúng tôi, đứa nào cũng hào hứng được đi bắt chuột. Đó không chỉ là một “nghề”, mà còn là một trò chơi nhiều thú vị... Thực sự, không đứa bạn nào thích cho tôi theo cùng, bởi lẽ, ngoài việc đứng reo hò cổ vũ mọi người cố gắng, tôi chẳng làm được tích sự gì cả. Tôi là chúa sợ chuột. Bù lại, anh trai tôi là “thủ lĩnh” của nhóm, cũng là người bắt chuột giỏi nhất làng. Bởi vậy, mỗi buổi chiều, dù có một số đứa luôn xăm xoi nhìn tôi với ánh mắt không mấy thân thiện, tôi vẫn ung dung xách dép chạy lon ton ra đồng bẫy chuột. Cảm giác thích thú của một thời tuổi thơ ắp đầy kỷ niệm ấy thật khó để diễn tả thành lời.
Săn chuột đồng gồm nhiều công đoạn đòi hỏi mỗi đứa trẻ sự nhanh nhẹn, linh hoạt và đặc biệt là phải có một “chiến thuật” hợp lý. Đầu tiên, anh trai tôi vạch những lùm cỏ dại truy lùng dấu vết của bầy chuột. Anh nói rằng anh có thể nhìn vào những dấu chân chuột chạy mòn vẹt ngoài cửa hang là có thể đoán biết được chuột to, chuột bé. Sau đấy, anh cử một đứa dùng chiếc cuốc chim đào cho miệng hang rộng ra, rồi lấy cái rọ tre đơm vào giữa thật chắc chắn. Tiếp đến, khi anh trai tôi tìm được thêm ngách hang phụ thông đường với cửa hang chính thì cũng là lúc mấy đứa nhỏ loai choai đã mang về một xô nước đầy đổ ào vào đấy. Khi gặp nước, lũ chuột sẽ tranh nhau chạy ra ngoài thoát thân mà không hay biết rằng có một chiếc rọ tre đã sẵn sàng chờ chúng ở cửa chính. Và kết cục cuối cùng, chúng sa bẫy. Chiều chiều, khi hoàng hôn dần khép lại sau dãy núi lam mờ xa, đứa cầm rọ tre, đứa vác trên vai chiếc cuốc sắt, mấy đứa nữa xúm xít chung tay xách một lồng chuột đầy trở về trong niềm vui, sự háo hức, hân hoan khó tả.
Về đến nhà, anh trai tôi sẽ chia đều những con chuột béo ú cho các thành viên trong nhóm một cách công bằng nhất. Được cầm trên tay “chiến lợi phẩm” sau một buổi chiều vất vả hết mình, đứa nào, đứa nấy đều nở những nụ cười lấm lem bùn đất. Trong khi anh tôi và đám bạn đang sôi nổi bàn luận về kế hoạch cho chiều mai, tôi đã nhanh nhảu chạy ra sau nhà rút một ôm rơm vàng óng mang vào góc sân để anh trai tôi thui lũ chuột. Lửa rơm cháy đượm, đám lông chuột đen cháy lại. Đợi đến lúc vừa nhất, anh trai tôi dùng que cời gắp chuột ra lột bóc lớp da bên ngoài. Anh tôi bóc đến đâu, từng thớ thịt chuột trắng mềm hiện ra đến đó, loang loáng ánh mỡ. Đem thịt chuột được rửa sạch, bỏ đi phần ruột, chặt thành miếng nhỏ và ướp đều gia vị để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau...
Những chiều thu se se lạnh, trong góc bếp nhỏ, tiếng mỡ rán lèo xèo và mùi thịt chuột bay lên thơm nồng, ấm áp. Chuột kho sả ớt, chuột rim giòn với vừng, chuột rán lá chanh hay chuột băm nhỏ làm chả lá lốt, mỗi cách chế biến đều mang những mùi vị đặc trưng riêng. Cắn từng miếng thịt chuột thơm nức, bùi bùi, béo ngậy mà thấy cả bữa cơm tối thật tuyệt vời biết bao. Cha tôi vẫn thường bảo: “Thịt chuột là thịt thỏ đồng!” Thế nên, hồi thơ bé, đi đâu tôi cũng khoe: “Nhà cháu hôm nào cũng được ăn cơm với thịt thỏ đồng đấy”. Sau này lớn lên, có dịp được thưởng thức thịt thỏ, tôi vẫn cho rằng chẳng thứ thịt nào thơm ngon khó cưỡng nổi như thịt chuột của đồng đất quê nhà những ngày xưa ấy...
Phan Đức Lộc

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.