Mùa trỉa lúa rẫy ở vùng cao xứ Nghệ

Đào Thọ - Hữu Vi

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
(Baonghean.vn) - Tháng 4 và tháng 5 âm lịch là mùa trỉa lúa rẫy ở huyện Kỳ Sơn. Vào mùa này ở vùng có diện tích lúa rẫy lớn nhất Nghệ An, người dân tổ chức thành những nhóm hàng chục người giúp nhau trỉa lúa.
Hiện chính quyền địa phương không khuyến khích việc phát triển lúa rẫy. Nhưng việc xóa bỏ nạn phát nương làm rẫy là một việc cực kỳ khó khăn nhất là với huyện Kỳ Sơn, nơi phần lớn bà con không thể cấy lúa nước vì địa hingf núi cao và thiếu nước. Ảnh : Hữu Vi
Huyện Kỳ Sơn có 21 xã, thị trấn thì tất cả các xã đều có diện tích canh tác lúa rẫy và đây là nguồn cung cấp lương thực chính cho người dân. Tuy nhiên, vì nguy cơ dễ dẫn đến cháy rừng, hiện chính quyền địa phương không khuyến khích việc phát triển lúa rẫy. Nhưng việc này rất khó khăn, bởi nơi đây phần lớn bà con không thể cấy lúa nước vì địa hình núi cao. Ảnh: Hữu Vi
Kỳ Sơn có hơn 6000ha lúa rẫy. Năng suất thấp nên các gia đình phải phát với diện tích rừng lớn mới có đủ gạo ăn. Vào mùa trỉa lúa, họ thường tổ chức thành các nhóm hàng chục người giúp nhau trỉa lúa. Ảnh : Đào Thọ
Mùa trỉa lúa rẫy của đồng bào các dân tộc thiểu số gồm Thái, Khơ mú và Mông ở huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) thường bắt đầu từ tháng tư. Trước đó, vào tháng hai âm lịch là mùa phát nương làm rẫy. Hiện nay, Kỳ Sơn có hơn 6.000 ha lúa rẫy. Vào mùa trỉa lúa, họ thường tổ chức thành các nhóm hàng chục người giúp nhau. Ảnh: Đào Thọ
Hầu hết những người trưởng thành là người dân tộc thiểu số ở huyện Kỳ Sơn đều biết cách trỉa lúa rẫy. Khoảng cách giữa các khóm lúa thường được tính bằng chiều dài từ gót  đến đầu ngón chân gọi là một bàn chân. Khoảng cách giữa các khóm lúa thường tùy thuộc vào đất ở đót tốt hay không. Ảnh : Hữu Vi
Hầu hết người dân tộc thiểu số trưởng thành ở huyện Kỳ Sơn đều biết cách trỉa lúa rẫy. Khoảng cách giữa các khóm lúa thường được tính bằng chiều dài một bàn chân. Ảnh: Hữu Vi
 
Công cụ tra hạt là một con dao được rèn riêng có đầu sắc nhọn và được tra cán gỗ dài . Ảnh : Hữu Vi
Công cụ tra hạt được rèn riêng có đầu sắc nhọn và gắn với cán gỗ dài. Ảnh: Hữu Vi
 
Phần lớn giống lúa đều có từ lâu đời. Chúng thường là nếp và được gọi bằng những tên gọi khác nhau. Một số vùng cũng trỉa giống lúa tẻ. Ảnh : Hữu Vi
Phần lớn giống lúa đều là nếp nhưng một số vùng cũng trỉa giống lúa tẻ. Ảnh: Hữu Vi
 
Số hạt lúa cho mỗi khóm lúa cũng được quy định theo kinh nghiệm của cư dân bản địa. Ngoài ra, số hạt lúa của một khóm lúa còn phụ thuộc vào phẩm chất đất, giống lúa, thời tiết và mùa vụ. Ảnh : Đào Thọ
Số hạt lúa cho mỗi khóm lúa cũng được quy định theo kinh nghiệm của cư dân bản địa. Ngoài ra, số hạt lúa của một khóm lúa còn phụ thuộc vào chất đất, địa hình, giống lúa, thời tiết và mùa vụ. Ảnh: Đào Thọ
 
Phút nghỉ ngơi giữa buổi làm việc của những người trỉa lúa rẫy. Ảnh Đào Thọ
Phút nghỉ ngơi giữa buổi làm việc của những người trỉa lúa rẫy. Ảnh: Đào Thọ
 
Những đứa trẻ theo cha mẹ lên rẫy vào ngày hè. Chúng đôi khi phụ giúp cha mẹ việc nấu ăn, giữ em bé, nhưng chủ yếu là vui đùa. Ảnh : Đào Thọ
Những đứa trẻ theo cha mẹ lên chòi rẫy vào ngày hè. Chúng đôi khi phụ giúp cha mẹ việc nấu ăn, giữ em... Ảnh: Đào Thọ

tin mới

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.