Mỹ điều tra nhà sản xuất bộ định tuyến TP-Link của Trung Quốc do lo ngại về an ninh quốc gia

Cuộc điều tra đánh dấu một bước tiến mới trong nỗ lực của Mỹ nhằm kiềm chế các công ty công nghệ liên quan đến Trung Quốc, vốn bị coi là mối đe dọa tiềm ẩn đối với an ninh mạng và dữ liệu quốc gia.

Lần này, mục tiêu là TP-Link, một công ty từ lâu đã tránh được sự chú ý về mặt an ninh dù đang thống trị thị trường bộ định tuyến dành cho gia đình và văn phòng nhỏ.

Các thiết bị của TP-Link đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin từ internet đến các thiết bị như máy tính và điện thoại thông minh, khiến công ty trở thành tâm điểm mới trong cuộc chiến bảo vệ không gian mạng của Mỹ.

Các nhà điều tra từ Bộ Thương mại Mỹ đã triệu tập đại diện của TP-Link trong tháng này, yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về cấu trúc tổ chức của công ty, theo nguồn tin từ những người có hiểu biết về sự việc nhưng không muốn tiết lộ danh tính do tính chất nhạy cảm của vấn đề. Cuộc điều tra đã được tờ Wall Street Journal công bố vào ngày 18/12 vừa qua.

Nguồn tin cho biết, cuộc điều tra được khởi xướng nhằm phản hồi một lá thư gửi vào tháng 8 từ các đồng chủ tịch của ủy ban lưỡng đảng đặc biệt của Hạ viện về Trung Quốc.

Trong lá thư, các nhà lập pháp đã kêu gọi cơ quan này xem xét "mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng" xuất phát từ việc TP-Link chiếm lĩnh thị phần lớn tại Mỹ.

Họ nhấn mạnh rằng luật pháp Trung Quốc buộc các doanh nghiệp phải hỗ trợ các mục tiêu tình báo và quân sự của nhà nước, đồng thời chỉ ra các cuộc tấn công mạng do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn thường xuyên lợi dụng lỗ hổng trên các bộ định tuyến.

Sắc lệnh hành pháp, nền tảng cho cuộc điều tra này, trao cho chính phủ Mỹ quyền hạn đáng kể để cấm hoạt động của các công ty công nghệ thông tin và truyền thông có liên hệ với các quốc gia đối thủ. Nếu những công ty này bị xác định tạo ra "rủi ro không thể chấp nhận được" đối với an ninh quốc gia, họ có thể bị loại khỏi thị trường Mỹ.

Liên quan đến vấn đề này, người phát ngôn của TP-Link Systems cho biết, công ty "sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với chính phủ Mỹ, nhằm chứng minh rằng các quy trình bảo mật của chúng tôi hoàn toàn tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh ngành. Chúng tôi cam kết mạnh mẽ tiếp tục phục vụ thị trường và người tiêu dùng tại Mỹ với sự minh bạch và trách nhiệm cao nhất".

Trong thời gian gần đây, TP-Link đã tăng cường nỗ lực tách biệt hình ảnh khỏi nguồn gốc Trung Quốc của mình. Theo lời người phát ngôn, TP-Link Systems, hiện có trụ sở tại thành phố Irvine, tiểu bang California (Mỹ) đã được đổi tên vào tháng 7 năm nay.

Hiện công ty này không còn liên kết với TP-Link Technologies, doanh nghiệp được thành lập tại Trung Quốc vào năm 1996 và từng thuộc sở hữu của hai anh em Zhao Jianjun và Zhao Jiaxing.

Người phát ngôn của TP-Link Systems cho biết thêm, sau quá trình tái cấu trúc diễn ra trong năm nay, Zhao Jiaxing hiện nắm giữ 97,5% cổ phần tại doanh nghiệp ở Trung Quốc, trong khi Zhao Jianjun và vợ sở hữu toàn bộ 100% cổ phần của doanh nghiệp tại Mỹ cùng các doanh nghiệp khác, nay đã được hợp nhất dưới một pháp nhân tại California.

Theo những nguồn tin am hiểu về vấn đề, việc tách biệt công ty khỏi Trung Quốc được thực hiện sau khi các công ty khác cũng đang phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý Mỹ. Điều này chỉ càng làm gia tăng sự hoài nghi của các nhà điều tra đối với TP-Link.

Những nguy hiểm tiềm ẩn?

Bỏ qua vấn đề quyền sở hữu, những người am hiểu về cuộc điều tra cho biết các nhà điều tra đang lo ngại rằng TP-Link có thể đang áp dụng chiến lược mà nhiều chuyên gia an ninh quốc gia Mỹ gọi là "chiêu trò của Huawei".

Đây là ám chỉ đến tuyên bố của chính phủ Mỹ và các nhà lập pháp, trong đó cho rằng Huawei Technologies là công cụ gián điệp của chính phủ Trung Quốc và đã trở thành thế lực thống trị trong ngành thiết bị mạng toàn cầu nhờ vào những khoản trợ cấp không minh bạch từ nhà nước. Tuy nhiên, cả công ty và Bắc Kinh đều đã bác bỏ những cáo buộc này.

Các cơ quan quản lý Mỹ đã áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt, khiến Huawei gặp khó khăn trong việc bán thiết bị tại thị trường Mỹ cũng như mua linh kiện từ các nhà cung cấp Mỹ.

Tin tặc có thể chặn hoặc thay đổi thông tin liên lạc qua bộ định tuyến, đồng thời vô hiệu hóa chúng từ xa, cắt đứt quyền truy cập internet của người dùng. Hơn nữa, chúng có thể tận dụng bộ định tuyến bị xâm nhập để xây dựng một mạng botnet, giúp che giấu nguồn gốc của các cuộc tấn công nhắm vào mục tiêu cuối cùng.

Tin tặc có thể chặn hoặc thay đổi thông tin liên lạc chạy qua bộ định tuyến cũng như vô hiệu hóa chúng từ xa, cắt quyền truy cập internet của người dùng. Chúng cũng có thể sử dụng bộ định tuyến bị xâm phạm để lắp ráp một mạng botnet nhằm che giấu nguồn gốc của các cuộc tấn công vào mục tiêu cuối cùng của chúng.

Theo những nguồn tin am hiểu về vấn đề, các quan chức Mỹ đã xác định rằng bộ định tuyến TP-Link là một trong nhiều thương hiệu bao gồm cả các thương hiệu Mỹ đã bị tin tặc do nhà nước Trung Quốc tài trợ khai thác để thực hiện các chiến dịch tấn công mạng như Volt , Flax và Salt Typhoon.

Những vụ tấn công này nhắm vào các cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ, bao gồm mạng lưới nước, giao thông, cùng các công ty viễn thông và internet. Các nhà điều tra cũng bày tỏ lo ngại về một loạt các cuộc tấn công do nhà nước Trung Quốc tài trợ mang tên Camaro Dragon, trong đó các bộ định tuyến TP-Link bị xâm nhập được sử dụng để tấn công các thực thể ngoại giao ở châu Âu.

Hiện tại chưa có bằng chứng nào cho thấy TP-Link tham gia hoặc đồng lõa trong bất kỳ cuộc tấn công nào. Các nhà nghiên cứu bảo mật từ Black Lotus Labs thuộc Lumen Technologies, nơi đã phát hiện vụ tấn công Flax Typhoon, và từ Check Point Software Technologies, nơi xác định được Camaro Dragon, cũng khẳng định rằng họ không phát hiện bất kỳ bằng chứng nào liên quan đến sự tham gia của TP-Link.

TP-Link chiếm thị phần như thế nào tại thị trường Mỹ?

Theo dữ liệu mà các nhà điều tra đang xem xét, TP-Link hiện chiếm khoảng 60% thị trường bán lẻ tại Mỹ đối với các hệ thống Wi-Fi và bộ định tuyến SOHO, so với chỉ khoảng 10% vào đầu năm 2019. Đặc biệt, trong phân khúc thiết bị Wi-Fi 7, công nghệ Wi-Fi tiên tiến nhất hiện nay thì TP-Link chiếm gần 80% thị trường bán lẻ tại Mỹ.

Mới đây, TP-Link đã ký kết hợp đồng với các nhà cung cấp dịch vụ internet, những đơn vị này sau đó phân phối bộ định tuyến cho khách hàng của mình. Công ty đã ký tổng cộng 300 hợp đồng như vậy trong 2 năm qua, chủ yếu với các nhà cung cấp dịch vụ internet không dây.

Theo những nguồn tin am hiểu về vấn đề này cho biết, trong cuộc điều tra TP-Link, các quan chức Mỹ rất ngạc nhiên bởi dữ liệu cho thấy cách thức TP-Link thực hiện để đánh bại đối thủ nhằm nhanh chóng chiếm lĩnh phần lớn thị trường bộ định tuyến SOHO (dành cho hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ) tại Mỹ chỉ trong vòng chưa đầy 6 năm,

Theo các nguồn tin, sự gia tăng thị phần của TP-Link trùng hợp với sự gia tăng các cuộc tấn công mạng do nhà nước Trung Quốc tài trợ nhằm vào các bộ định tuyến SOHO, điều này càng làm dấy lên lo ngại trong giới điều tra.