Nga - Trung: Hợp tác là tất yếu

(Baonghean) - Chặng dừng chân tại Nga trong chuyến công du châu Âu của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đang thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế với 38 hợp đồng kinh tế trị giá hàng chục tỷ đô la giữa hai bên. Tuy nhiên, cùng với những hợp đồng kinh tế lớn này, điều dư luận quan tâm nhiều hơn lại là mối quan hệ không ngừng được thắt chặt giữa Nga và Trung Quốc trong bối cảnh Moskva đang “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” với Mỹ và phương Tây.

Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev (phải) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trao đổi văn kiện hợp tác tại Moskva. Ảnh: AFP/ TTXVN

Thành công trong chuyến đi Nga của ông Lý Khắc Cường không chỉ được đánh dấu bằng những hợp đồng kinh tế lớn, mà ở cả những “lời lẽ có cánh” mà các nhà lãnh đạo hai bên dành cho nhau. Đến với “Xứ sở Bạch Dương”, ông Lý Khắc Cường đã không ngần ngại tuyên bố rằng, hình ảnh búp bê Matryoshka nổi tiếng của Nga đã thể hiện những tiềm năng hợp tác rất lớn giữa hai nước trong tương lai. Thủ tướng Trung Quốc cũng đã khẳng định cả Nga và Trung Quốc đều tràn đầy quyết tâm phát triển mối quan hệ hữu nghị đời đời, chung tay gìn giữ hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới. Không chỉ vậy, trong cuộc gặp với Tổng thống và Thủ tướng Nga, Trung Quốc một lần nữa nhắc lại sự ủng hộ của Bắc Kinh với Nga khi liên tục đưa ra những phản đối của mình với những đòn trừng phạt của châu Âu với Moskva. Đáp lại những tuyên bố này, người đồng cấp Medvedev cũng đã không quên bày tỏ sự tin tưởng của Nga với Trung Quốc khi cho rằng, việc hợp tác với Trung Quốc và các nước châu Á khác sẽ mở ra lối thoát giúp Nga tránh bị tác động bởi các lệnh trừng phạt do Mỹ và EU áp đặt. Ông Medvedev đã dùng chính lời nói của Thủ tướng Trung Quốc để nhấn mạnh mối quan hệ giữa hai bên, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã chỉ ra rằng, người dân Nga và Trung Quốc đều rất thích chơi cờ và những người biết cách suy nghĩ chiến lược cho tương lai thì cũng chơi cờ rất giỏi, và đó là lý do vì sao chúng ta cần phải nghĩ về việc thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước trong những năm tới”.

Việc Nga và Trung Quốc cần nhau và đang xích lại gần nhau hơn là điều hoàn toàn dễ hiểu. Trong bối cảnh Nga đang chịu sức ép lớn từ Mỹ và EU xung quanh vấn đề Ukraine, việc “làm nồng ấm hơn” mối quan hệ với các quốc gia khác tại châu Á, trong đó có Trung Quốc được xem là chuyện đương nhiên. Là hàng xóm lớn nhất của nhau và nền kinh tế thị trường mới nổi phát triển nhanh chóng, Trung Quốc là đối tác thương mại số 1 của Nga trong 4 năm liên tục gần nhất và cũng là nguồn đầu tư lớn thứ 4 của Nga. Đặc biệt, trong bối cảnh hứng chịu những đòn trừng phạt từ Mỹ và châu Âu nhằm vào Nga đang gia tăng, việc Trung Quốc hợp tác với Nga cũng được xem là bước đi nhằm hỗ trợ Nga vượt qua khó khăn về tài chính, tiền tệ hiện nay.

Việc “chung đường” với Nga tất nhiên cũng mang lại những lợi ích không hề nhỏ với Trung Quốc. Nếu Nga tìm đến Trung Quốc vì nhiều sức ép thì Trung Quốc cũng có nhiều lý do để đến với Nga. Cơn khát tài nguyên buộc Trung Quốc phải tìm kiếm và Nga chính là một đối tác quan trọng nhất trong con đường đa dạng hóa nguồn năng lượng của mình. Thỏa thuận Nga - Trung 30 năm trị giá 400 tỷ USD liên quan tới 38 tỷ mét khối khí tự nhiên được ký hồi tháng 5 vừa rồi và 50 thỏa thuận được ký kết lần này là một lời khẳng định trong bước tiến thực chất của mối quan hệ đối tác, đồng minh chiến lược Nga - Trung. Không chỉ vậy, theo nhiều nhà phân tích, đây cũng là “cơ hội vàng” với Trung Quốc. Bắc Kinh một mặt giảm bớt được sự phụ thuộc về năng lượng vào các nhà cung cấp từ Trung Đông, châu Phi; mặt khác, các doanh nhân nước này cũng nắm bắt được cơ hội lấp chỗ trống mặt hàng nông sản và tiêu dùng bị cấm nhập khẩu từ châu Âu vào Nga. Đây cũng sẽ là cơ hội “có một không hai” để Trung Quốc trở thành đối tác thương mại trọng yếu của Nga.

Có thể thấy rằng, sự “xích lại” gần nhau giữa Nga và Trung Quốc không chỉ mở ra “giai đọan mới” trong quan hệ hai nước mà sự gắn kết này còn được cho là tạo ra một đối trọng mới với Mỹ và phương Tây trên cả lĩnh vực chính trị, kinh tế. Song theo giới phân tích, dù cần nhau như vậy nhưng những kết quả đạt được giữa hai bên mới chỉ là bề nổi. Đằng sau thành công ấy, quan hệ Nga - Trung còn ẩn chứa nhiều thách thức, mà yếu tố lòng tin cần ưu tiên lớn nhất. Rõ ràng, Nga - Trung vẫn cần tiếp tục xây dựng lòng tin để có thể định nghĩa chính xác được mối quan hệ hiện nay.

Thanh Hiền