Nghệ An công bố thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Đồng chí Nguyễn Đức Hải - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự tại điểm cầu trung tâm tại TP. Vinh.

Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Đắc Vinh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội; Nguyễn Thanh Hải - Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương; Nguyễn Vân Chi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, ĐBQH đoàn Nghệ An; Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế và các đồng chí lãnh đạo các vụ, Văn phòng Quốc hội; đại diện Ban Tổ chức Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An có các đồng chí: Nguyễn Đức Trung - Bí thư Tỉnh ủy; Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Lê Hồng Vinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An.

Các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; lãnh đạo các cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy; lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh; lãnh đạo sở, ban, ngành, các ban HĐND tỉnh; bí thư các đảng ủy trực thuộc và Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; các đồng chí bí thư đảng ủy, chủ tịch HĐND, UBND 130 xã, phường.

Lễ công bố được kết nối trực tuyến tới 130 điểm cầu xã, phường với sự tham dự của các đồng chí thường trực đảng ủy, ban thường vụ, ban chấp hành đảng bộ, đại biểu HĐND, cán bộ, công chức và đại diện các tầng lớp nhân dân.

Dấu mốc lịch sử trong tổ chức chính quyền địa phương

Ban tổ chức đã công bố Nghị quyết số 203/2025/QH15 của Quốc hội về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là nghị quyết có ý nghĩa nền tảng, tạo cơ sở pháp lý cho việc thiết lập mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trên phạm vi toàn quốc.

Nghị quyết số 203/2025/QH15 quy định: Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do luật định.

Trên cơ sở đó, Quốc hội đã thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 tại Kỳ họp thứ 9 vừa qua, quy định: Đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp, gồm có: Tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (cấp tỉnh) và xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (cấp xã). Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua (ngày 16/6/2025).

Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định: HĐND, các cơ quan thuộc HĐND, UBND, Chủ tịch UBND, các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND huyện, quận, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, thị xã (cấp huyện) kết thúc hoạt động từ ngày 1/7/2025.

Như vậy, căn cứ các quy định tại Nghị quyết số 203/2025/QH15 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh và cấp xã) sẽ chính thức được vận hành trên phạm vi cả nước từ ngày 1/7/2025, thay thế hoàn toàn mô hình 3 cấp hiện hành.

Tại buổi lễ, các đại biểu đã được nghe công bố Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Nghệ An năm 2025. Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và quy định: các đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025.

Đây là căn cứ pháp lý quan trọng để tỉnh Nghệ An tiến hành sắp xếp lại 412 đơn vị hành chính cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức mới, bảo đảm yêu cầu tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Theo phương án sắp xếp được phê duyệt, sau khi thực hiện, toàn tỉnh chỉ còn 130 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 119 xã và 11 phường. Trong số này, có 110 xã và 11 phường được hình thành mới, trên cơ sở sáp nhập các đơn vị hành chính cũ; 9 xã được giữ nguyên, không thực hiện sắp xếp, gồm: Keng Đu, Mỹ Lý, Bắc Lý, Huồi Tụ, Mường Lống, Bình Chuẩn, Hữu Khuông, Lượng Minh và Châu Bình.

Nhằm bảo đảm sự đồng bộ và thống nhất trong tổ chức bộ máy hệ thống chính trị ở cơ sở, thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã chủ động ban hành các quyết định quan trọng về việc kết thúc hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền cấp huyện và xã trước sắp xếp; đồng thời thành lập mới các tổ chức đảng, chính quyền và Mặt trận cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại lễ công bố, Thường trực Tỉnh ủy đã công bố các quyết định về kết thúc hoạt động của đảng bộ cấp xã (cũ), cấp huyện (cũ) và các quyết định thành lập 130 đảng bộ các xã, phường; chỉ định nhân sự ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ đảng ủy, ủy ban kiểm tra đảng ủy; chủ tịch, phó chủ tịch, trưởng ban HĐND; chủ tịch, phó chủ tịch UBND các xã, phường.

Đại diện lãnh đạo 130 xã, phường, đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương đã phát biểu khẳng định trách nhiệm, tâm huyết của những người cán bộ, đảng viên được Đảng và nhân dân giáo dục, rèn luyện, được Ban Thường vụ Tỉnh ủy tin tưởng, giao nhiệm vụ để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Tất cả công việc theo thẩm quyền của 2 cấp (tỉnh, xã) phải được thực hiện thông suốt từ 1/7/2025

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng chí Nguyễn Đức Hải - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội trao Nghị quyết số 1678/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Nghệ An năm 2025 đến các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy và phát biểu, tặng hoa chúc mừng tỉnh Nghệ An.

Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá rất cao và biểu dương sự chủ động, trách nhiệm của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Nghệ An trong xây dựng đề án, tuyên truyền, phổ biến, lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã gắn với xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp; tỉnh cũng đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương, đảm bảo tiến độ, quy trình công việc, dân chủ và hiệu quả. Được cử tri và nhân dân trong tỉnh đồng tình cao (tỷ lệ bình quân toàn tỉnh đạt 98%). Kết quả đạt được thể hiện quyết tâm, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình ủng hộ của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh đối với việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy.

Đồng thời thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Chủ tịch Quốc hội chúc mừng các đồng chí vừa nhận nhiệm vụ tại 130 xã, phường mới. Đây là vinh dự lớn lao, thể hiện sự tin tưởng của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tỉnh ủy, HĐND, UBND và đặc biệt là Nhân dân, cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng bộ.

“Đối với các đồng chí đây là vinh dự lớn, trách nhiệm cũng nặng nề, nhiều thách thức. Đề nghị các đồng chí phát huy tinh thần trách nhiệm, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần cống hiến, đoàn kết, năng động, chủ động thích ứng với yêu cầu mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, nhanh chóng bắt nhịp công việc”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thời gian tới, khối lượng công việc rất lớn, đồng chí đề nghị tỉnh Nghệ An tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm, đặc biệt là ổn định tổ chức, tư tưởng, tinh thần trách nhiệm của bộ máy chính quyền 2 cấp.

"Ngay ngày mai (1/7/2025) tất cả công việc theo thẩm quyền của 2 cấp (tỉnh, xã) phải được thực hiện thông suốt, không để chậm trễ, không để sót việc, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn. Giữ gìn hình ảnh, tác phong của người cán bộ “từ phục vụ hành chính sang phục vụ nhân dân”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và đồng thời chỉ rõ: Đối với những nơi cấp xã thiếu cán bộ chuyên môn, cấp tỉnh phải bố trí, tăng cường kịp thời, đầy đủ, hỗ trợ, giúp đỡ, bảo đảm công việc thông suốt với phương châm hiệu quả hơn, gần dân hơn, sát dân hơn, phục nhân dân tốt hơn.

Thay mặt Thường trực Tỉnh ủy, phát biểu tại Lễ công bố, đồng chí Nguyễn Đức Trung - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An nghiêm túc tiếp thu, lĩnh hội đầy đủ các ý kiến chỉ đạo toàn diện, sâu sắc của đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội. Tỉnh Nghệ An sẽ kịp thời cụ thể hoá để lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai một cách đồng bộ, có hiệu quả; tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, tận tụy, đồng lòng vượt qua khó khăn, quyết tâm tổ chức thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trong giai đoạn tiếp theo.

Đánh giá việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả bước đầu thuận lợi và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong tỉnh. Tuy nhiên, nhiệm vụ sắp tới là hết sức nặng nề, đòi hỏi yêu cầu rất cao và có nhiều áp lực mới, khác biệt so với trước đây, do đó đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đề nghị các cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, tiếp thu nghiêm túc, quán triệt và triển khai thực hiện đầy đủ các nội dung chỉ đạo của đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội; đồng thời tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ trọng tâm.

Đặc biệt, các cấp uỷ, chính quyền địa phương cần tiếp tục bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh về tổ chức hoạt động, vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để tổ chức quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời và quyết liệt, đảm bảo đồng bộ, thống nhất.

Bắt đầu từ 1/7/2025, tất cả các công việc theo thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh, xã) phải được thực hiện thông suốt, hiệu quả; không để chậm trễ, không để sót việc, gián đoạn công việc, không bỏ trống địa bàn, lĩnh vực, không để ảnh hưởng đến các hoạt động của người dân, doanh nghiệp, phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn; người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước Ban Thường vụ Tỉnh uỷ và lãnh đạo tỉnh nếu để xảy ra tình trạng bộ máy địa phương vận hành chậm trễ hoặc thiếu hiệu quả.

Đồng thời cần tập trung thực hiện ngay một số nhiệm vụ trước mắt như: ban hành quy chế làm việc, chương trình công tác, thực hiện công tác cán bộ theo thẩm quyền; triển khai rà soát, đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động, phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu các địa phương cần khẩn trương rà soát, điều chỉnh, tái cấu trúc không gian phát triển, điều chỉnh quy hoạch tổng thể, phát triển hạ tầng, thúc đẩy sản xuất công nghiệp, nông nghiệp hiện đại, thông minh, đô thị hóa hợp lý.

Đặc biệt, quán triệt tinh thần chỉ đạo nhất quán, cốt lõi và xuyên suốt, đó là chính quyền mới phải phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn; nhanh chóng chuyển trạng thái từ tư duy “hành chính quản lý” sang tư duy "phục vụ, kiến tạo”; quan tâm xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy trách nhiệm, vai trò nêu gương của người đứng đầu. Kiên quyết xóa bỏ tư tưởng cục bộ, đề cao tinh thần hành động vì lợi ích chung, vì sự phát triển bền vững của xã, phường. Mỗi cán bộ, mỗi người dân là một hạt nhân của sự đoàn kết và phát triển.

Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu khẩn trương chuẩn bị và tổ chức thành công đại hội Đảng bộ các xã, phường nhiệm kỳ 2025 - 2030 và bầu cử đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 theo đúng quy định và hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh.