"Tôi là dâu xứ Nghệ"

(Baonghean) - “Về làm dâu xứ Nghệ, tôi không tránh khỏi cảm giác lo lắng do khác biệt về phong tục, tập quán. Nhưng theo thời gian, cái chân chất, mộc mạc nơi đây dần dà ngấm vào trong tôi để đến bây giờ, tôi xem Nghệ An là quê hương thực sự của mình”. Đó là những lời bộc bạch chân tình của cô giáo Trần Thị Diệu Hương (54 tuổi) - người phụ nữ gốc Đà Nẵng đã hơn 25 năm về làm dâu trên mảnh đất Nghệ An.
Tôi sinh ra khi đất nước còn chia cắt bởi chiến tranh, là con thứ 10 trong một gia đình có 12 anh, chị em ở Thành phố Đà Nẵng. “Đông con hơn đông của” - đó là quan niệm chung của nhiều gia đình thời ấy, nhưng ba má vẫn gắng xoay xở cho chúng tôi được học hành đến nơi đến chốn. 
Cô giáo Trần Thị Diệu Hương làm bánh bèo.
Cô giáo Trần Thị Diệu Hương làm bánh bèo.
Một sáng tinh mơ cuối tháng 3/1975, anh, chị em chúng tôi 12 đứa được ba má “lùa” lên xe chạy về nhà bà dì để tránh bom rơi, đạn lạc. Tôi ngây thơ chẳng biết mô tê gì, chỉ thấy ánh mắt mờ đục của nội tôi như bừng sáng: “Bộ đội Cụ Hồ sắp vào giải phóng thành phố rồi các con ơi!”. Ba tôi rưng rưng xúc động, ông khẽ lấy ra từ túi áo ngực một tấm ảnh chỉ bé cỡ đốt ngón tay, nâng niu như báu vật, rồi ông kêu mấy đứa chúng tôi lại gần, chậm rãi nói: “Đây là bức ảnh của Cụ Hồ, vị anh hùng của cả dân tộc ta”. Đó là lần đầu tiên tôi được ngắm ảnh chân dung Bác, và cũng là lúc anh chị em chúng tôi “vỡ lẽ” hóa ra ba má đã nhiều năm hoạt động cách mạng, nuôi giấu những người cán bộ mà chúng tôi vẫn đinh ninh là “họ hàng ba má ở dưới quê lên chơi”.
Sau khi đất nước thống nhất, tôi ước ao một lần được ra Bắc và rồi ước mơ ấy cũng thành hiện thực. Ấy là lần tôi được đại diện Đà Nẵng tham gia Đại hội thể dục thể thao toàn quốc lần thứ nhất năm 1977 ở nội dung điền kinh 5 môn phối hợp. Lần đầu tiên đặt chân ra Bắc, tôi càng hiểu và cảm phục trước sự hy sinh lớn lao của miền Bắc hậu phương cho cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc. “Cơ duyên” của tôi với miền Bắc còn tiếp tục nối dài khi sau này, tôi tham gia giảng dạy tại một trường học ở huyện Đại Lộc, Quảng Nam và gặp được anh - một người thầy giáo quê Nam Đàn. 
Chính sự giản dị, chân thành nhưng rất bộc trực của người đàn ông xứ Nghệ nơi anh đã “chinh phục” tình cảm yêu mến của mọi người trong trường, và dĩ nhiên là cả tôi. Đến với nhau bằng tất cả tình yêu, sự cảm phục và lòng kính trọng, cuộc sống viên mãn của hai vợ chồng cứ thế trôi đi theo thời gian trong ngôi nhà nhỏ tràn ngập tiếng cười. 
Thế rồi một “biến cố” đã thay đổi hoàn toàn cuộc sống của tôi khi bố chồng tôi lâm trọng bệnh rồi qua đời. Chồng tôi không nói nhưng tôi hiểu anh muốn đưa mẹ con chúng tôi về quê sống và làm việc. Lúc ấy tôi rất băn khoăn, trăn trở, bởi tôi chưa từng một lần “làm dâu” theo đúng nghĩa truyền thống. Tôi nghĩ về công việc, phong tục, tập quán ở quê chồng và không khỏi lo lắng, liệu rằng tôi có thể làm tròn trách nhiệm của một nàng dâu ngoan, hòa nhập với cuộc sống ở miền đất xa lạ ấy không…
Cuối cùng, vượt qua những băn khoăn, trăn trở, tôi quyết định nói ra ý định về quê của mình. Chồng tôi mừng mừng, tủi tủi ôm tôi, nói: “Em ạ, cuộc sống ở quê rất khó khăn. Nhưng em biết đấy, người ở quê anh hiền lành, chất phác, em sẽ nhanh chóng quen và yêu xứ Nghệ quê mình thôi”.
Được chồng động viên, tôi cảm thấy tự tin và bớt lo lắng đi nhiều. Năm 1990, chúng tôi về Nghệ An, anh được vào giảng dạy ở một trường học tại Thành phố Vinh, còn tôi ở nhà, phụng dưỡng mẹ chồng và chăm sóc con cái. Cuộc sống làm dâu lúc đầu còn bỡ ngỡ, tôi lại là người thẳng tính nên không ít lần làm phật lòng mẹ chồng. Nhưng người xứ Nghệ có một đặc điểm là thẳng thắn, yêu ghét rõ ràng, nghĩ sao nói vậy nên mẹ dần mở lòng với con dâu. Tôi cũng không ngừng trau dồi, hoàn thiện bản thân với tư cách là một nàng dâu hiền thảo, vun vén cho gia đình êm ấm, thuận hoà.
Đồng lương giáo viên của chồng tôi chỉ vừa đủ trang trải những chi tiêu cơ bản của cả gia đình. Thương chồng một mình gánh vác gia đình, thương các con đang tuổi ăn tuổi lớn, tôi lại trăn trở muốn đỡ đần chồng trang trải cuộc sống. Tôi cùng mẹ chồng tìm cách kiếm thêm thu nhập. Hai mẹ con đôn đáo ngược xuôi, xoay xở thuê được một ki-ốt tại chợ Ga Vinh để tôi mở gian hàng tạp hóa buôn bán. “Vạn sự khởi đầu nan”, là người Đà Nẵng với giọng nói hoàn toàn khác với giọng Nghệ An, nên tôi gặp không ít khó khăn trong giao tiếp, trao đổi với khách hàng, mối hàng cung cấp.
Đã có những lúc tôi thấy nản lòng, thấy nỗi nhớ Đà Nẵng ùa về trong tôi mãnh liệt hơn bao giờ hết. Nhưng rồi được sự động viên của gia đình, đặc biệt là mẹ chồng tôi, tình yêu và sự gắn bó đối với mảnh đất và con người xứ Nghệ trong tôi cứ lớn dần lên mãi. Chồng và các con vẫn thường nhận xét một cách khích lệ rằng tôi đã thực sự trở thành là một nàng dâu đậm chất Nghệ. 
Nếu có điểm gì khác biệt với các nàng dâu Nghệ An khác, có chăng là giọng nói của tôi vẫn mang âm hưởng người Đà Nẵng và một quán ăn nhỏ trong khuôn viên quán cà phê của con trai lớn - Ở đó, tôi nấu những món ăn truyền thống của Đà Nẵng như bánh bèo, bánh bột lọc, mỳ Quảng… vừa để kiếm thêm thu nhập, vừa mong muốn được giới thiệu món ăn đến người dân xứ Nghệ và gợi nhớ về quê hương.
Đến nay, sau gần 25 năm ở sống ở nơi đây, “đất khách quê người” thuở ban đầu không biết từ lúc nào đã thành mảnh đất nuôi dưỡng tâm hồn tôi, có thể cảm nhận rõ chất Nghệ đã ngấm vào máu thịt, vào nếp nghĩ, nếp làm của bản thân. Tôi thực sự đã tìm được cho mình một chốn yên bình trong vòng tay mộc mạc mà ấm áp chân tình của những con người xứ Nghệ. 
Cảnh Nam

tin mới

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

(Baonghean.vn) - Hội tụ đầy đủ tiềm năng, lợi thế để phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, nhưng để nghề làm nồi đất Trù Sơn (Đô Lương) vươn xa thì còn cần rất nhiều yếu tố…

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…