Cô dân quân Nghệ An 2 lần bắn rơi máy bay địch

(Baonghean) - 20 tuổi, cô nữ sinh làng biển đã được thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba và được đứng vào hàng ngũ của Đảng nhờ thành tích cùng đơn vị dân quân 2 lần bắn rơi máy bay địch. Cô dân quân ngày ấy đang lặng lẽ tìm lại màu xanh nơi cửa biển...

Bà Trần Thị Bình kể lại
Bà Trần Thị Bình kể lại chuyện bắn rơi máy bay 50 năm trước

Bà Trần Thị Bình sống một mình trong căn nhà nhỏ giữa xóm Thành Vinh, xã Nghi Quang, trước nhà là dòng sông Cấm hiền hòa, phía sau là màu xanh ngút ngàn của những ngọn đồi. Thân hình nhỏ bé, mái tóc ngả màu sương và bà Bình từng có một thời gùi lương, tải đạn tiếp tế cho đơn vị bộ đội trực chiến và trực tiếp tham gia bắn cháy máy bay địch.

Cô học sinh bắn rơi may bay địch

Ngày 5/8/1964, sau khi cố tình tạo ra cái gọi là “Sự kiện Vịnh Bắc bộ”, đế quốc Mỹ bắt đầu sử dụng lực lượng không quân leo thang phá hoại miền Bắc nước ta, gây nên bao cảnh tang thương, đổ nát. Ngày ấy, cô gái Trần Thị Bình và bạn bè cùng trang lứa đang là học sinh buộc phải dời lớp học xuống lòng đất. Vùng đất Nghi Quang nằm ở hạ nguồn dòng sông Cấm, phía trước là biển, phía sau là những ngọn núi cao cùng với các địa điểm như: Cầu Cấm, cầu Bến Thủy, thị xã Vinh, Truông Bồn (Đô Lương) trở thành cái túi bom của không quân đế quốc Mỹ.

 Mức độ khốc liệt càng tăng lên khi đồi 200 và đồi 170 được chọn để thiết lập trận địa pháo phòng không và pháo cao xạ đánh chặn máy bay địch từ Hạm đội 7 vào đánh phá đất liền. Rồi các loại tàu chiến của địch tiến vào gần bờ biển pháo kích không kể ngày đêm, làm cho làng biển Nghi Quang trở thành chiến địa.

Chia lửa với bộ đội chủ lực, xã Nghi Quang thành lập Trung đội dân quân trực chiến với 25 đồng chí, trong đó 6 người là nữ, vũ khí được trang bị gồm 3 khẩu 12,7 ly và súng đại liên.

Đang là học sinh, hàng ngày cắp sách đến lớp nhưng Trần Thị Bình vẫn đăng ký tham gia Trung đội dân quân trực chiến, sẵn sàng làm nhiệm vụ khi được điều động. Đã 50 năm đi qua nhưng suốt đời bà Bình không bao giờ quên ngày 31/3/1965, ngày quân và dân Nghi Quang viết nên một sự kiện lớn trong cuộc đối đầu với giặc Mỹ.

Địch đánh phá suốt ngày đêm tại đồi 200, chúng liên tục dội bom, nã pháo vào đỉnh và mé đồi, lực lượng dân quân kiên cường bám trụ, vận chuyển đạn dược và lương thực tiếp tế cho bộ đội chủ lực. Vừa chuyển đạn lên trận địa, tốp hàng chục chiếc máy bay địch ồ ạt tràn vào dội bom, lập tức Trần Thị Bình tiến lại vị trí khẩu 12 ly 7 hướng lên trời nhả đạn. Một chiếc F-4 bất ngờ liệng cánh rồi quay ra phía biển một khoảng rồi bốc cháy và rơi xuống mặt biển.

Dân quân Nghi Quang lập tức phối hợp với dân quân các xã Nghi Tiến, Nghi Thiết bắt sống 2 tên giặc lái nhảy dù. Hôm ấy, Trung đội dân quân xã Nghi Quang phối hợp với bộ đội pháo lập nên chiến công ấy, Trung đội được tuyên dương.

Không đầy 1 tháng sau, ngày 19/4/1965, phân đội trực chiến của Trần Thị Bình tiếp tục bắn rơi 1 máy bay A-4, hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ đội thuyền vận tải tiếp nhận lương thực và được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhì. Sau đó, Trần Thị Bình được tặng Huân chương Chiến công hạng Ba và được đứng vào hàng ngũ của Đảng khi tròn 20 tuổi.

Lặng lẽ tìm lại màu xanh nơi cửa biển

Người dân Nghi Quang nói rằng, ngày trước nơi nào có “điểm nóng”, nơi ấy có dấu chân của Trần Thị Bình. Ngày 9/7/1968 là ngày đau thương, tang tóc ở làng quê ven biển này. Địch ném bom và pháo kích suốt ngày đêm khiến 8 chiến sỹ pháo binh hy sinh, 128 người dân bị chết và 170 người bị thương, có những gia đình bom dội trúng hầm nên không một ai sống sót, tiếng khóc dội lên khắp làng quê. Trần Thị Bình cùng anh em dân quân đã đến từng căn hầm bị sập để cứu chữa những người bị mắc kẹt, mai táng những người bị chết do bị sức ép và trúng mảnh bom, động viên và chia sẻ nỗi đau với những gia đình có người thân bị chết.

Không chỉ ở địa bàn Nghi Quang, người con gái trẻ ấy còn có mặt ở Nghi Yên tham gia trực chiến, cứu chữa người bị thương tại trận địa Cầu Cấm. Rồi hay tin địch ném bom na-pan xuống địa bàn xã Nghi Xá làm chết và bị thương hàng chục người, Trần Thị Bình lập tức có mặt để giúp đỡ, cùng lực lượng dân quân và nhân dân xã bạn cứu chữa người bị thương, mai táng những người bị bom Mỹ sát hại...

Đang tham gia Trung đội dân quân xã, Trần Thị Bình được điều lên làm cán bộ chính sách của Huyện đội Nghi Lộc. Với bản tính nhiệt tình, xông xáo, không ngại khó khăn, gian khổ và hiểm nguy, người chiến sỹ ấy lại tiếp tục có mặt ở những “điểm nóng” chiến sự để giải quyết hậu quả bom đan và cứu chữa người bị thương vong.

Trong những năm tháng bom đạn ấy, Trần Thị Bình kết hôn với một người cùng làng, là sỹ quan Phòng không - Không quân đang chiến đấu nơi xa. Chiến tranh kết thúc, chồng vẫn biền biệt nơi xa, bà Bình đành xin phục viên để về nuôi dưỡng và chăm sóc mẹ già, con nhỏ, làm tròn vai của một người dâu thảo, vợ hiền và mẹ đảm. Một cô Bình xông xáo dưới mưa bom, bão đạn giờ quần quật giữa ruộng lúa, nương ngô, nơi bãi sông, cửa biển để mưu sinh và chờ chồng trở về.

Bà Trần Thị Bình (giữa) làm
Bà Trần Thị Bình (giữa) làm công để tăng thu nhập tại một cơ sở chế biến hải sản.

Người chồng trở về chưa được bao lâu đã ra đi vì bạo bệnh, để lại cho bà Bình 3 đứa con chưa kịp khôn lớn, bà lại phải gồng mình lên để vừa làm mẹ, vừa làm cha. Nặng gánh mưu sinh để nuôi các con khôn lớn nhưng bà Bình vẫn tích cực tham gia công tác xã hội trong vai trò là Uỷ viên BCH Đảng ủy xã, cán bộ Hội Phụ nữ, nhiều năm liền làm Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã. Bà chính là người đã vận động hội viên trồng cây và trả lại màu xanh cho đồi 200 và đồi 170, xoa dịu vết thương do bom đạn chiến tranh. Rồi vận động hội viên giúp nhau phát triển kinh tế, hỗ trợ nhau mỗi khi gặp khó khăn, hoạn nạn. Mỗi khi gặp phải khó khăn, trắc trở hoặc đau buồn, người dân làng biển Nghi Quang thường tìm đến bà Bình để được sẻ chia, an ủi.

Giờ đây, đã 70 tuổi đời, gần 50 năm tuổi Đảng, con cái đã ra cửa nhà, bà Trần Thị Bình sống một mình trong căn nhà nhỏ. Nguồn thu nhập để trang trải cuộc sống hàng ngày nhờ vào việc làm thuê làm mướn, ai thuê việc gì bà đều vui vẻ nhận lời, miễn là có được đồng tiền chân chính. Công việc chủ yếu là nướng cá thuê cho một cơ sở chế biến cá ở gần nhà, theo bà vừa hợp với điều kiện sức khỏe và thu nhập không đến nỗi nào. Bà Bình chia sẻ: “Mình còn sức lực, phải làm việc để kiếm sống, không nên phiền đến con cái quá nhiều”.

Rời Nghi Quang với đồi 200, đồi 170 lừng lững và dòng sông Cấm hiền hòa, hình ảnh người phụ nữ nhỏ bé nhưng dũng cảm, kiên cường và giàu lòng vị tha vẫn đọng mãi trong tâm trí. Bà chính là bông hoa lặng lẽ tỏa hương giữa đời thường...

Công Khang

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.