'Bùa hộ mệnh' của ngư dân

(Baonghean.vn) - Trong những chuyến vươn khơi bám biển, ngư dân vùng biển Quỳnh vẫn thường mang trước mũi tàu, thuyền một loài cây đặc biệt, được xem như tấm bùa hộ mệnh cho những người trên tàu để xua đi tà ma và những điều không may mắn. Loài cây đặc biệt ấy chính là dứa dại.

Bận rộn để chuẩn bị chuyến ra khơi dài ngày nhưng anh Tô Ngọc Trường, xóm Bình Sơn, xã Tiến Thủy, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) vẫn không quên tìm một lá dứa đặt trước mũi thuyền. Đó là một thói quen, đúng hơn là tập tục để người dân được yên lòng trước mỗi chuyến vươn khơi và trước khi hạ thủy một con thuyền.

Cùi dứa đã đồng hành cũng người dân suốt chặng vươn khơi, có khi tới gần 10 ngày đêm mới cập bến.
Cùi dứa đã 'đồng hành' cũng người dân suốt chặng vươn khơi, có khi tới gần 10 ngày đêm mới cập bến.

Ngồi trước mũi thuyền anh Trường cười giải thích: “Mặc dù biển nuôi chúng tôi, nhưng thần biển tính khí rất thất thường nên thường xuyên nổi sóng nhấn chìm bất cứ thuyền bè nào. Trước khi ra khơi, chúng tôi thường làm lễ và treo một cây dứa hoặc một lá dứa dại trước thuyền. Đối với ngư dân chúng tôi, dứa dại được xem là một trong những vật may mắn, hay là “tấm bùa hộ mệnh” trước khi vươn khơi”.

Theo đó, cây dứa (người dân vẫn quen gọi là cùi dứa) đối với ngư dân là vật “tống tai nghênh phúc” (xua đi tai ương, đón nhiều may mắn”). Vậy nên, vào những ngày này, đặc biệt đang vào vụ cá Bắc, tàu thuyền cùng ra sức vươn khơi bám biển ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh những cùi dứa dại xanh mướt được treo đầu mũi những con thuyền.

Trong vùng có nhiều hộ gia đình bán loại cây này với mức giá chỉ trên dưới 10 ngàn đồng mà thôi
Trong vùng có nhiều hộ gia đình bán loại cây này với mức giá chỉ trên dưới 10 ngàn đồng/ cây.

Ông Nguyễn Văn Kế - Nguyên là Chủ tịch Hội Nghề cá Tiến Thủy cho biết: Người dân Tiến Thủy giờ đây đã mạnh dạn đầu tư ngư cụ, tàu thuyền để đánh bắt hải sản ở những vùng xa bờ hơn trăm hải lý. Cả xã có hơn 350 tàu thuyền đánh bắt. Trong đó có 160 tàu từ 300 đến hơn 1.000 mã lực. Hằng năm lại có thêm nhiều tàu thuyền đóng mới.

Tục lệ treo cùi dứa trên tàu, thuyền luôn được người dân duy trì. Khi thuyền mới được hạ thủy, sau khi chọn ngày lành tháng tốt, chủ thuyền sẽ tiến hành lễ cúng, sau đó chọn những cùi dứa xanh tốt nhất để treo ở đầu thuyền. Hoặc có thuyền đi đánh bắt mà bị “chạm nghề”, tức là chuyến khơi không thuận lợi như ý muốn thì người dân lại treo chúng lên để xua đi những điều không may mắn.

Có thể nói, cây dứa mang một ý nghĩa quan trọng trong đời sống  tâm linh của ngư dân. KHông chỉ đi biển, mỗi khi trong nhà có việc quan trọng như có người sinh đẻ, ốm đau…thì người dân lại để chúng trước cổng nhà. Ngoài ý nghĩa xua đuổi khí uế, tà ma thì chúng còn được xem như một lời cảnh báo cho những ai qua đây cẩn thận hơn.

Chị Hà (Tiến Thủy, Quỳnh Lưu) chia sẻ:
Chị Hà (Tiến Thủy, Quỳnh Lưu) chia sẻ, gia đình bán cùi dứa hàng chục năm nay, đó không phải vì lợi nhuận vì cũng chẳng đáng bao nhiêu, quan trọng là bản thân chị muốn duy trì một nét văn hóa đặc trưng của địa phương mình.

Bao đời nay, việc treo cây dứa trên tàu, thuyền vẫn được ngư dân duy trì và xem đó như một nét văn hóa đặc trưng vùng biển. Có lẽ, cây dứa dại có sức sống kiên trường trước nhiều thử thách của thiên nhiên chính là lời động viên tinh thần quý giá trước những bão bùng sóng gió của biển khơi.

Thanh Quỳnh

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.