Đền Mai Bảng (TX. Cửa Lò) đón nhận bằng Di tích cấp quốc gia

(Baonghean.vn) – Sáng 3/10, UBND TX. Cửa Lò, UBND phường Nghi Thuỷ long trọng tổ chức Lễ đón bằng Di tích lịch sử cấp quốc gia đền Mai Bảng.

Tham dự có đại diện lãnh đạo Sở VH – TT&DL, các đồng chí lãnh đạo Thị ủy, UBND, các ban ngành TX Cửa Lò cùng hàng ngàn người dân phường Nghi Thuỷ và TX Cửa Lò.

Màn trống hội chào mừng Lễ đón nhận Bằng Di tích lịch sử đền Mai Bảng
Màn trống hội chào mừng Lễ đón nhận Bằng Di tích lịch sử đền Mai Bảng.

Đền Mai Bảng, phường Nghi Thủy (TX Cửa Lò), cách Thành phố Vinh khoảng 20km về phía Đông Bắc. Tương truyền, đền được xây dựng từ thời Lê (năm 1778) thờ Chiêu Trưng Vương Lê Khôi, người có công lớn dưới triều đại nhà Lê, từng giúp Lê Lợi đánh thắng giặc Minh vào thế kỷ XV.

Lê Khôi gia nhập nghĩa quân Lam Sơn ngay từ những ngày đầu. Ông có tên trong Hội thề Lũng Nhai và danh sách 35 vị công thần khởi nghĩa. Lê Khôi đã trải qua 3 triều đại là Lê Thái Tổ, Lê Thái Tông, Lê Nhân Tông và đã giữ tới chức Hộ vệ thượng tướng quân, Khâm sai tiết chế thủy lục như dinh.

Năm 1443, ông được phái vào làm Tổng trấn Hoan Châu. Ở đây, ông đã rất chú trọng việc phát triển nông nghiệp cũng như đắp đập khai hoang, lập làng. Năm 1446, sau khi đánh tan quân Chiêm Thành, trên đường trở về, ông ốm nặng rồi qua đời, sau đó được nhân dân mai táng tại núi Long Ngâm (Thạch Hà, Hà Tĩnh).

Các đồng chí lãnh đạo Sở VH - TT&DL, Thị uỷ, UBND thị xã Cửa Lò cùng đống đảo đại biểu và nhân dân tham dự buổi lễ
Các đồng chí lãnh đạo Sở VH - TT&DL, Thị uỷ, UBND thị xã Cửa Lò cùng đông đảo đại biểu và nhân dân tham dự buổi lễ.

Cư dân vùng Mai Bảng có gốc từ làng Mai Phụ (Hà Tĩnh). Sau khi di cư đến làng Mai Bảng (phường Nghi Thuỷ - TX Cửa Lò nay), họ lập bài vị để thờ Lê Khôi, tôn ông làm thành hoàng làng.

Đền cũng là nơi thờ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu, một quý phi tài sắc vẹn toàn, được nhân dân suy tôn làm nữ thần biển; thờ Thủy Tinh phu nhân, vợ của Long Vương...

Ngoài ra, Đền còn thờ các vị có công khai cơ, lập nên Mai Bảng là các ông Trần Liệt, Nguyễn Văn Nhiệm, Phạm Công Huấn, Hoàng Đức Thực, Lê Viết Lễ, Võ Chính Tạo.

Lễ rước kiệu thần trong khuôn khổ Lễ đón nhận của nhân dân phường Nghi Thuỷ
Lễ rước kiệu thần trong khuôn khổ Lễ đón nhận Bằng Di tích Quốc gia của nhân dân phường Nghi Thuỷ.

Lúc đầu, đền Mai Bảng chỉ là một ngôi nhà tranh. Đến thời nhà Nguyễn đền được tôn tạo với quy mô lớn, gồm nhà thượng điện, nhà trung điện và nhà hạ điện theo bố cục mặt bằng kiểu chữ tam. Qua nhiều thế kỷ, đền đã bị xuống cấp, các hoạt động lễ hội đền phải tạm dừng trong thời gian dài.

Từ năm 2004 nay, với đạo lý uống nước nhớ nguồn, ngoài góp công, góp sức bà con nhân dân trong vùng đã quyên góp tiền để phục hồi tôn tạo lại đền, đồng thời các hoạt động văn hóa được trở lại như xưa. Đền là nơi gìn giữ văn hóa tâm linh có giá trị của người dân Mai Bảng nói riêng và TX Cửa Lò nói chung.

Lễ rước kiệu Chiêu Trưng Vương Lê Khôi ra làm lễ trên biển và nghinh đón 6 vị tiền nhân từ Hà Tĩnh có công về lập ấp, khai dân lập ấp trên đất làng Mai Bảng.
Lễ rước kiệu Chiêu Trưng Vương Lê Khôi ra làm lễ trên biển và nghinh đón 6 vị tiền nhân từ Hà Tĩnh có công về lập ấp, khai dân lập ấp trên đất làng Mai Bảng.
 

Mỗi năm đền Mai Bảng diễn ra hai lễ hội lớn vào ngày 12/2 và 3/5 (Âm lịch). Lễ hội dịp đầu năm vào ngày 12/2 (ÂL), ngày thành lập làng, vừa là dịp lễ cầu ngư, đồng thời là ngày giỗ Chế Thắng phu nhân. Nhân dân trong làng tề tựu đông đủ, tổ chức các hoạt động lễ, hội sôi nổi với các nghi thức: Rước thần, tế Tà cần và lễ Điểm đinh. Dịp lễ hội 3/5 (ÂL) kỷ niệm ngày giỗ Chiêu Trưng Vương Lê Khôi, nhân dân tổ chức rước kiệu thần và tế thần.

Bên cạnh các hoạt động văn hóa tâm linh, tại đền còn diễn ra các hoạt động văn hóa dân gian cổ truyền kết hợp với các trò chơi hiện đại, tạo nên sự phong phú cho văn hóa ngư dân vùng biển. 

Các đồng chí lãnh đạo Thị uỷ, UBND TX Cửa Lò, đền Mai Bảng đón nhận Bằng Di  tích quốc gia
Các đồng chí lãnh đạo Thị uỷ, UBND TX Cửa Lò, đền Mai Bảng đón nhận Bằng Di tích quốc gia.

Hiện, trong Đền còn lưu giữ 138 hiện vật, trong đó có 75 hiện vật cổ: sắc phong, biển, kiệu, câu đối, đại tự, long ngai bài vị, hương án, bát bửu bàn thờ...

Đây là những hiện vật quý giá, có giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật. Đặc biệt, tòa trung điện có lối kiến trúc cổ, chất liệu gỗ, những nét chạm trổ tinh xảo, những bộ vì vững chắc tạo nên sự cổ kính, uy nghiêm cho ngôi đền.

Các đồng chí lãnh đạo Thị uỷ, UBND TX Cửa Lò, đền Mai Bảng rước Bằng Di  tích quốc gia vào đền
Các đồng chí lãnh đạo Thị uỷ, UBND TX Cửa Lò, đền Mai Bảng rước Bằng Di tích quốc gia vào đền.

Đền Mai Bảng vừa có giá trị lịch sử, vừa mang nét kiến trúc đặc sắc, lưu giữ nhiều cổ vật quý hiếm, đặc biệt có vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân. Đền được công nhận là Di tích lịch sử Quốc gia theo Quyết định số 2279/QĐ-BVHTTDL (1/7/2016).

Trần Hải

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.