Nghệ An: Gần 26.000 người tham gia BHXH tự nguyện

“Cánh tay” nối dài

Là xã miền núi nằm ở phía Tây Nam, cách trung tâm huyện Nghĩa Đàn khoảng 25km, đời sống người dân xã Nghĩa Khánh chủ yếu dựa vào nông nghiệp và một số ngành nghề dịch vụ - thương mại. Những năm qua, nhờ chuyển đổi cơ cấu kinh tế, lao động trẻ năng động mở hướng đi xuất khẩu nên diện mạo kinh tế - xã hội của xã có sự khởi sắc, đời sống nhân dân từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, trên địa bàn xã có nhiều người dân là lao động tự do, buôn bán tại gia, không thuộc cơ quan, đoàn thể… nào nên tỷ lệ tham gia BHXH còn thấp. Nhiều người hiện đang làm ăn buôn bán có thu nhập khấm khá, nhưng vẫn lo lắng về tương lai khi già cả, ốm đau.

Cung cấp thông tin chính sách BHXH tự nguyện qua tờ rơi, tập gấp cho người dân xã Nghĩa Khánh, huyện Nghĩa Đàn. Ảnh: P.A

Nắm bắt thực tế đó, BHXH huyện Nghĩa Đàn đã phối hợp với Bưu điện huyện, cùng chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền về hình thức BHXH tự nguyện. Mới đây nhất, trung tuần tháng 10/2018, một buổi tuyên truyền “về với dân” do BHXH huyện và Bưu điện huyện tổ chức đã mang đến những kết quả khả quan.

Trước khi tuyên truyền, cán bộ 2 đơn vị đã có sự khảo sát, rà soát số người trong độ tuổi lao động, nắm bắt đời sống, hoàn cảnh của từng nhóm đối tượng và mời đích danh từng người đến tham dự. Buổi tuyên truyền diễn ra sinh động, giàu sức thuyết phục với những video clip, màn hình chiếu… cung cấp thông tin chính sách về mức đóng, quyền lợi được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện. Nhờ sự sâu sát này mà hiệu quả tuyên truyền trọng tâm, trọng điểm hơn.

Tại xã Nghĩa Khánh, sau khi tuyên truyền, rất đông người dân đã đăng ký tham gia BHXH tự nguyện. Ảnh: P.A

Kết thúc buổi tuyên truyền, hàng chục người dân đã đăng ký tham gia BHXH tự nguyện ngay tại bàn tư vấn, đại lý thu. Ông Đặng Văn Bình là một trong những người đăng ký 2 hồ sơ tham gia BHXH tự nguyện ngay sau buổi tuyên truyền. Ông cho biết, bản thân đã tham gia BHXH gần 30 năm và hiện đang hưởng chế độ hưu trí cùng nhiều lợi ích của chế độ BHYT kèm theo, vì vậy, khi nắm bắt thêm những thông tin về BHXH tự nguyện, ông quyết định đăng ký cho vợ và con trai - là những lao động tự do. Ông khẳng định, đây là sự đầu tư đúng đắn, có lợi nhất với gia đình ông để đề phòng những rủi ro khi già yếu, bệnh tật trong tương lai.

Thời gian qua, phương thức phối hợp tuyên truyền giữa ngành BHXH với Bưu điện đã được nhiều địa phương triển khai nhịp nhàng, mang lại kết quả cao. Ở xã Hưng Thông, huyện Hưng Nguyên, cũng tại một buổi tư vấn về BHXH tự nguyện do Bưu điện huyện chủ trì tổ chức, đông đảo người dân bày tỏ sự phấn khởi khi được trực tiếp giải đáp những thắc mắc về chính sách BHXH mà lâu nay không biết đi đâu để nhờ “gỡ vướng”.

Bà Nguyễn Thị Yên ở xóm 5 cho biết, lâu nay bà vẫn tưởng là chỉ có cán bộ nhà nước mới có lương hưu, đến bây giờ mới biết là lao động nào cũng có thể được hưởng quyền lợi này với chính sách BHXH tự nguyện. “Tôi sẽ cân đối thu nhập rồi mua cho bản thân và động viên người thân trong gia đình cùng tham gia” - bà Yên nói.

Sự vào cuộc của ngành Bưu điện được xem như “cánh tay” nối dài cho ngành BHXH trong công tác tuyên truyền, phát triển BHXH tự nguyện. Chỉ tính trong 3 tháng 8,9,10/2018, bưu điện 21 huyện, thành, thị trên địa bàn tỉnh đã tổ chức được 85 hội nghị tuyên truyền, tư vấn chính sách BHXH tự nguyện cho người lao động, và hơn 2.169 người đã đăng ký tham gia ngay tại buổi tuyên truyền.

Đi từng ngõ, gõ từng nhà

Song song với sự phối hợp thiết thực giữa BHXH và Bưu điện, ngành BHXH còn giữ mối liên hệ mật thiết với chính quyền các địa phương, ban, ngành, đoàn thể để lan tỏa chính sách BHXH tự nguyện về tận cộng đồng dân cư.

Tại huyện Yên Thành, nhờ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, việc phát triển BHXH tự nguyện đạt được nhiều kết quả tích cực. Tính đến nay, toàn huyện có trên 3.000 người tham gia BHXH tự nguyện, trong đó tính riêng 9 tháng năm 2018 đã có khoảng 1.000 người tham gia mới.

Chia sẻ về cách làm hay, bà Hoàng Thị Chín - Giám đốc BHXH huyện Yên Thành cho biết: “Có 2 giải pháp mang lại hiệu quả lớn, có sức lan tỏa nhanh, thứ nhất là mở rộng mạng lưới cộng tác viên - là những Chi hội trưởng Hội Nông dân, Hội Phụ nữ… các xóm. Đây là lực lượng đi từng ngõ, gõ từng nhà, đưa được chính sách BHXH đến từng người dân. Thứ hai, chúng tôi tích cực triển khai các hoạt động về với dân để trực tiếp đưa thông tin đến cho dân hiểu, dân nghe, dân tin, cùng chia sẻ và tháo gỡ khó khăn với họ”.

Đoàn viên BHXH tỉnh tuyên truyền BHXH tự nguyện cho tiểu thương tại chợ. Ảnh: P.A

Là một trong những tổ chức hội có sự liên kết chặt chẽ với ngành BHXH trong công tác “phủ sóng” BHXH tự nguyện, Hội LHPN đã đồng hành tích cực, có trách nhiệm và góp phần không nhỏ trong việc nâng tỷ lệ người dân tham gia. Bà Nguyễn Thị Hòa - Chủ tịch Hội LHPN huyện Yên Thành cho biết: “Chúng tôi quan niệm rằng tuyên truyền không chỉ là cung cấp thông tin chính sách một cách cứng nhắc, mà tuyên truyền phải đúng, trúng từng đối tượng, phù hợp với từng hoàn cảnh. Cán bộ phụ nữ thường có sự thấu hiểu và tinh tế, sâu sát hơn với mỗi gia đình nên quá trình tuyên truyền cũng thuận lợi hơn để từng bước phổ biến kiến thức, thay đổi nhận thức của người dân”.

Nhờ thường xuyên đổi mới hình thức tuyên truyền hiệu quả nên tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng, từ 9.000 người năm 2009 lên đến gần 26.000 người - tính đến ngày 31/10/2018, chiếm 13% tổng số người tham gia BHXH tự nguyện trên toàn quốc.

Ông Lê Viết Thức - Phó Giám đốc BHXH tỉnh khẳng định: “Với quan điểm chủ động đến với người dân, đưa chính sách đến gần nhân dân, BHXH tỉnh đã chỉ đạo các đại lý thu và phối hợp với các ngành, đoàn thể tổ chức nhiều hội nghị, sự kiện ở cộng đồng dân cư. Nội dung tuyên truyền được trình bày gần gũi, thiết thực, dễ hiểu, dễ nhớ, nhằm mục đích để cho người dân nào cũng có thể nắm bắt được thông tin và nâng hiểu biết, nhận thức về chính sách BHXH tự nguyện - một chính sách rất nhân văn. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh, đa dạng hóa và không ngừng đổi mới hình thức tuyên truyền để đạt mục tiêu “phủ sóng” BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh”.

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc thì được tham gia BHXH tự nguyện.

BHXH tự nguyện có các chế độ hưu trí và tử tuất, không có chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp như BHXH bắt buộc. Mức đóng BHXH tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn.

Mức đóng BHXH tự nguyện của người lao động hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn. Trong đó, mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức cơ sở.

Người lao động được chọn một trong những phương thức đóng: Đóng hàng tháng; 03 tháng một lần; 06 tháng một lần; 12 tháng một lần; 01 lần cho nhiều năm về sau (tối đa 5 năm) với mức thấp hơn mức đóng hàng tháng hoặc 01 lần cho những năm còn thiếu (tối đa 10 năm) với mức cao hơn mức đóng hàng tháng so với quy định.