Nghệ An khắc phục mọi khó khăn, đẩy nhanh giải ngân đầu tư công

Kiểm soát chặt tiến độ từng dự án

Năm 2025, Nghệ An đối mặt với yêu cầu cấp bách giải ngân hơn 10.000 tỷ đồng vốn đầu tư công trong bối cảnh chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh, xã, không tổ chức cấp huyện) sẽ vận hành chính thức từ ngày 1/7/2025. Đây là thời điểm mang tính bước ngoặt, buộc tỉnh phải đảm bảo tiến độ thực hiện giải ngân, không để bị gián đoạn.

Tại tuyến đường ven biển từ Nghi Sơn (Thanh Hóa) đến Cửa Lò (Nghệ An), một trong những dự án trọng điểm của tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Phú Hiền đã có mặt tại công trường, trực tiếp kiểm tra, đôn đốc. Đoạn Km7 - Km76 với quy mô đường cấp III đồng bằng, rộng 11 mét, có tổng mức đầu tư lên tới 4.651 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây lắp chiếm 3.202 tỷ đồng, giải phóng mặt bằng 933,6 tỷ đồng và chi phí khác hơn 515 tỷ đồng.

Tuy nhiên, việc giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất. Hiện còn 0,37 km vướng mắc, với các điểm nghẽn chủ yếu tại TX. Hoàng Mai, Quỳnh Lưu, Diễn Châu và Nghi Lộc. Những tồn đọng này đã kéo chậm một số hạng mục công trình, đặt ra yêu cầu cấp thiết về giải pháp xử lý triệt để.

Không chỉ riêng dự án đường ven biển, toàn tỉnh Nghệ An đang trong cuộc "chạy đua" tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Theo báo cáo, đến đầu tháng 4/2025, tỉnh đã phân bổ chi tiết hơn 9.027 tỷ đồng, đạt 90,24% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ và HĐND tỉnh giao. Song còn hơn 976 tỷ đồng (9,76%) chưa phân bổ, tập trung ở nguồn ngân sách Trung ương, vốn chương trình mục tiêu quốc gia và ngân sách địa phương dành cho khu vực miền Tây.

Đến hết quý I/2025, tỷ lệ giải ngân của Nghệ An đạt 14,85%, cao hơn bình quân chung cả nước (9,53%), nhưng vẫn còn rất xa mục tiêu giải ngân trên 95% theo chỉ đạo Chính phủ. Kết quả này cho thấy, dù đã có chuyển động tích cực, nhưng chặng đường phía trước đòi hỏi nỗ lực vượt bậc.

Đáng lưu ý, bài học từ năm 2024 vẫn còn nguyên giá trị. Năm qua, mặc dù mục tiêu là từ 95% trở lên, nhưng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tập trung của toàn tỉnh chỉ đạt 91,37% so với kế hoạch Thủ tướng giao và 84,31% so với tổng kế hoạch được phân bổ. Tỉnh đã nghiêm túc phê bình 34 sở, ngành, địa phương, chủ đầu tư vì tiến độ giải ngân thấp, đồng thời, yêu cầu kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan. Công tác lập hồ sơ, giải phóng mặt bằng chậm, năng lực thi công yếu, sự phối hợp thiếu đồng bộ giữa các đơn vị... đã được chỉ rõ là những nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng chậm trễ.

Nhằm giữ vững mạch chảy vốn đầu tư công trong giai đoạn chuyển giao bộ máy hành chính, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh vào trung tuần tháng 4/2025 đã phân công cụ thể trách nhiệm chỉ đạo, đôn đốc tiến độ cho từng lãnh đạo tỉnh. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh giao từng Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách nhóm dự án cụ thể.

Không dừng lại ở việc phân công trách nhiệm trên giấy, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu tất cả lãnh đạo sở, ngành, địa phương phải định kỳ kiểm tra thực địa, tổ chức giao ban với chủ đầu tư, kịp thời nắm bắt và tháo gỡ khó khăn từng dự án.

Giám đốc Sở Tài chính có trách nhiệm báo cáo định kỳ 10 ngày/lần lên Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh, đồng thời, gửi thông tin cụ thể đến từng sở, ngành, địa phương để đôn đốc kịp thời. Kho bạc Nhà nước khu vực X và các Phòng giao dịch tại Nghệ An cũng được đề nghị hướng dẫn, hỗ trợ chủ đầu tư lập hồ sơ thanh toán nhanh chóng, giải quyết các vướng mắc thủ tục phát sinh để đảm bảo tiến độ giải ngân. Đặc biệt, tỉnh chỉ đạo đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tập trung xử lý ưu tiên các hồ sơ liên quan dự án đầu tư công, đảm bảo nhập Tabmis (hệ thống quản lý ngân sách và kho bạc) kịp thời.

Song song với yêu cầu giải ngân nhanh, Nghệ An cũng xác định rõ: Tiến độ phải đi đôi với chất lượng. Các cơ quan chuyên môn được giao nhiệm vụ tăng cường kiểm tra hiện trường, kiên quyết xử lý nghiêm những vi phạm thi công, không để xảy ra tình trạng công trình kém chất lượng, gây lãng phí nguồn lực Nhà nước.

Thước đo năng lực điều hành, tinh thần trách nhiệm

Mỗi đồng vốn được giải ngân đúng tiến độ, mỗi công trình hoàn thành đúng hẹn sẽ là viên gạch đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong tương lai. Ngược lại, sự chậm trễ, trì trệ sẽ là lực cản lớn nhất đối với tiến trình đổi mới, phát triển mà Nghệ An đang kiên định theo đuổi.

Vì vậy, giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 tại Nghệ An không chỉ là một chỉ tiêu kinh tế đơn thuần. Đây còn là thước đo năng lực điều hành, tinh thần trách nhiệm và ý chí hành động của toàn hệ thống trong giai đoạn tái cấu trúc tổ chức bộ máy. Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ rõ: Kết quả giải ngân vốn đầu tư công là căn cứ quan trọng đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2025 của các ngành, địa phương, người đứng đầu và các cá nhân liên quan.

Trong bối cảnh đầy thách thức này, Nghệ An đã xác định: Hành động phải kịp thời, trách nhiệm phải rõ ràng. Từ những chỉ đạo sát sao của Chủ tịch UBND tỉnh, đến sự xắn tay vào cuộc của từng Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo sở, ngành, huyện, thị, thành phố, từ các Ban quản lý dự án đến các nhà thầu thi công, tất cả đang hình thành một guồng máy vận hành liên tục, không cho phép sự trì trệ.

Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo tổ chức Hội nghị giao ban đầu tư công toàn tỉnh trong thời gian tới. Đây sẽ là diễn đàn để rà soát tiến độ, tháo gỡ vướng mắc và thúc đẩy giải ngân. Các phương án điều chỉnh vốn, điều chuyển chủ đầu tư sẽ được chủ động chuẩn bị, đảm bảo không có khoảng trống quyền lực hay ách tắc dòng vốn trong quá trình tổ chức lại bộ máy hành chính.

Với sự quyết tâm cao độ, những tín hiệu chuyển động mạnh mẽ trên từng công trình, dự án cho thấy Nghệ An đang quyết liệt hành động thực tiễn: nhanh - đồng bộ - liên tục để giải ngân vốn đầu tư công; quyết tâm đó được quán triệt đến từng mắt xích trong hệ thống chính trị tỉnh.