Vì sao ở tuổi 85, nghệ sĩ Lê Mai mới được phong Nghệ sĩ Ưu tú?

Nghệ sĩ Lê Mai: "Cứ nghĩ là thôi không được rồi"...

Trước khi bén duyên với phim truyền hình, nghệ sĩ Lê Mai từng có gần 20 năm gắn bó với Đoàn kịch Hà Nội, đảm nhận nhiều vai diễn khác nhau như: Chuyện những người du kích, Đồng mía, Đêm tháng Bảy, Hà Nội đầu năm 46, Tiền tuyến gọi… Sau ba lần sinh nở, sức khỏe bà yếu đi, chỉ còn nặng 34 kg. Với lý do mất sức không làm diễn viên được, cơ quan đề nghị bà làm thủ quỹ. "Thôi cũng đành nước mắt chảy ra và gật đầu, không nói nên lời. Nếu đi diễn thì có tiền bồi dưỡng thanh sắc, thêm cân bơ, vài hộp sữa hàng tháng. Sang giữ quỹ là không có gì, nhưng dù sao vẫn còn có lương, có công việc", bà từng tâm sự.

Được hai năm thì bà làm đơn xin nghỉ. Đó là đầu những năm 1980, bà về nhà với đồng lương mất sức ít ỏi. Tưởng như sự nghiệp dừng lại thì bà được đạo diễn Hà Văn Trọng mời đi đóng phim, vai ăn mày trong phim Đứa con người hàng xóm. Nhờ đóng phim, cuộc sống bớt khó khăn, tinh thần cũng thoải mái hơn trước. Bà tăng được 20kg và thấy vui khi thỉnh thoảng được mời đi làm phim cho đỡ nhớ nghề. Nhắc đến nghệ sĩ Lê Mai, khán giả vẫn nhớ vai diễn của bà trong: Bà nội không thích ăn Pizza, Nếp nhà…

"Những năm sau này, chắc do tôi già rồi nên không nhận được lời mời đóng phim nữa. Hồi đi làm phim, tôi vẫn đi xe máy đến các bối cảnh đấy. Giờ thì không đi được vì tôi bị zona thần kinh, mắt không chớp được. Dạo này tôi lại bị đau xương khớp, đau chân, đi lại khó khăn nên phải nằm tại nhà điều trị một thời gian", nghệ sĩ Lê Mai tâm sự.

Hỏi NSND Lê Khanh – con gái nghệ sĩ Lê Mai về việc, vì sao đến giờ bà mới được phong NSƯT? Có phải do bà không làm hồ sơ hay vì lý do gì? NSND Lê Khanh không muốn chia sẻ sâu về vấn đề này nên chỉ nói ngắn gọn: "Ai cũng nghĩ bà được phong NSƯT từ lâu nhưng việc phong danh hiệu phải có trình tự, xét duyệt. Lần này nhà hát làm hồ sơ cho bà...". Về phần mình, nghệ sĩ Lê Mai chia sẻ trên một tờ báo: "Nói chung là với người già như tôi quá là vui. Từ xưa đến nay không được nên nghĩ là thôi không được rồi, cũng không có vấn đề gì. Với nghệ thuật, tôi thấy mình cũng may mắn, nghề là kịch nói nhưng sau tự nhiên lại được mời đi đóng phim".

Tuổi già an yên của nghệ sĩ Lê Mai

Nhiều năm nay, nghệ sĩ Lê Mai sống an yên tuổi già trong căn nhà nhỏ trên phố Phan Đình Phùng. Dù sống một mình nhưng bà luôn thể hiện niềm vui sống và tinh thần lạc quan.

Bà từng chia sẻ: "Đó là do tốt số, là nhờ vào hồng phúc từ các con gái. Ở tuổi của tôi, nhiều người vẫn còn nặng nợ chuyện đời lắm nhưng nhiều năm nay tôi không phải lo chuyện gì cả. Con cái đều có cuộc sống thành đạt, hạnh phúc, tiền bạc cũng không thiếu thốn gì. Mỗi thân mình mà không lo được nữa còn nói chuyện gì".

Nói về chuyện ở vậy một mình từ năm mới hơn 30 tuổi, bà tâm sự: "Nhiều lúc cũng thấy buồn nhưng nghĩ đi nghĩ lại mình được như thế này là quá sướng rồi. Tôi đi xem tướng số, người ta bảo số bà phải sống một mình mới được thư thả. Ngẫm thấy đúng lắm. Ngày trước, cũng có giai đoạn tôi ở cùng con cái nhưng rồi tôi thấy không nên làm phiền đến cuộc sống của các con. Phải xác định con cái lớn lên có gia đình sẽ không thể ở với mẹ, cũng như mình ngày xưa lấy chồng ở Hà Nội, bỏ mẹ lại Hải Phòng. Đó là cái nợ đồng lần. Ngày Vy mới sang Pháp gọi cho tôi khóc rất ghê: "Con bám đuôi mẹ từ lúc lọt lòng, bây giờ con đi bỏ mẹ một mình lủi thủi, con thương mẹ quá", tôi phải mắng: "Con đừng khóc. Chồng con ở Việt Nam 10 năm, nó có khóc không" - dù trong lòng tôi khóc ngấm ngầm".

Là diễn viên chính kịch nhưng ngoài đời, nghệ sĩ Lê Mai có lối nói chuyện rất gần gũi, hóm hỉnh. Nghe bà kể chuyện, người ta chưa cười bà đã cười trước. Chuyện đơn giản cũng trở thành thú vị qua lời kể của người nghệ sĩ già phúc hậu. "Cuộc sống của bà lúc nào cũng tràn ngập tiếng cười. Là bà tập cho mình cách sống lạc quan, buông bỏ, không chấp nhặt. Hồi bà đi xem tử vi, thầy phán bà sống thọ lắm, ra đi như nhẹ như một giấc ngủ. Khi sống thì được nhờ con. Thế nên, bà không có gì phải phiền não hay mong đợi gì hơn ngoài sức khỏe để không làm khổ con cái", nghệ sĩ của phim "Bà nội không ăn bánh pizza" nói.

Ở tuổi 85, mong muốn của nghệ sĩ Lê Mai vẫn không khác hồi trẻ là mấy. Bà rất thích câu thơ (được dùng từ năm 75 tuổi, mỗi năm qua đi chỉ cần thay con số đi là vẫn... thời sự): "85 tuổi đâu còn trẻ/Chán cả tình đời, chán cả tôi/Chỉ mong Trời Phật ban cho khỏe/ Trút nốt xuân tàn cho phim thôi". Bà cười hóm hỉnh: "Tôi không có đỉnh cao như các con nên tôi không dừng lại để giữ đỉnh cao ấy luôn đẹp. Tôi sẽ đóng phim cho đến chết".