Nguyên Bộ trưởng Lê Doãn Hợp: “Đạo đức là gốc của văn hóa”

Trân trọng đăng tải bài viết rất thú vị và ý nghĩa của ông Lê Doãn Hợp - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An, Chủ tịch Hội Đồng hương Nghệ An tại Hà Nội.

"Chưa bao giờ trên các phương tiện thông tin đại chúng lại đề cập nhiều đến đạo đức, văn hóa như hiện nay. Người ta nói nhiều đến văn hóa gắn liền với đạo đức là hoàn toàn có lý. Bởi đạo đức là gốc của văn hóa. Văn hóa là biểu hiện ra ngoài của đạo đức. Một người có đạo đức bao giờ cũng có văn hóa. Một người có văn hóa vì người đó có đạo đức

Theo tôi, con người quý nhất là sức khỏe. Thiên nhiên quý nhất là màu xanh. Quốc gia quý nhất là văn hóa. Văn hóa dân tộc có 3 trụ cột quan trọng nhất thể hiện trên 3 mặt của xã hội, kinh tế và chính trị là: văn hóa gia đình, văn hóa doanh nghiệp và văn hóa công sở (đạo đức công vụ).

Tôi nhớ cuối năm 2006, trong hội nghị tổng kết ngành Văn hóa Thông tin; Rất nhiều đại biểu đặt câu hỏi, nên xây dựng các tiêu chí để đo đếm một người có văn hóa. Với trách nhiệm người đứng đầu ngành Văn hóa Thông tin, khi kết thúc hội nghị tôi đưa ra 3 khái niệm để xác định một người có văn hóa như sau:

Một người có văn hóa là 1 người xuất hiện ở đâu cũng làm cho người khác dễ chịu (Đó là văn hóa ứng xử).

Một người có văn hóa là một người mới gặp thì ngại, nói chuyện thì khoái, chia tay mong ngày gặp lại (Đó là văn hóa trí tuệ).

Ông Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.
Ông Lê Doãn Hợp - Nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.

Một người có văn hóa là một người luôn luôn hưởng thụ bằng thành quả lao động chính đáng của mình (Đó là văn hóa vật chất).

Hội đủ 3 yếu tố này là 1 người có văn hóa chuẩn mực mà chúng ta mong muốn.

Đầu năm 2007, khi tôi sang thăm và làm việc tại Nhật Bản, khi hội đàm với ngài Bộ trưởng đồng nhiệm của Nhật Bản, tôi mạnh dạn trao đổi: Tôi rất ngưỡng mộ nền văn hóa của Nhật Bản mà đỉnh cao là 5 giá trị: yêu quý trẻ thơ. Tôn trọng phụ nữ. Kính trọng người già. Tôn vinh người giỏi. Nghiêm khắc với người sai phạm. Tôi đặt vấn đề với ngài Bộ trưởng Văn hóa Nhật Bản có thể khái quát bằng mấy chữ nói lên đặc trưng văn hóa cao nhất của người Nhật Bản là gì, để tôi về dễ triển khai ở Việt Nam.

Trước đó tôi đề cập 3 khái niệm về một người có văn hóa ở Việt Nam để ngài Bộ trưởng Nhật Bản dễ hình dung và chọn chữ. Ngài Bộ trường Nhật Bản nhẹ nhàng trao đổi: Văn hóa rộng lớn lắm mà khái quát thành mấy chữ là rất khó, nhưng tôi tạm tìm mấy chữ trả lời Ngài trước, sau này có dịp gặp lại nhau tôi sẽ bổ sung thêm. Có thể khái quát đến mức ngắn nhất văn hóa của người Nhật là “không làm phiền người khác”. Tôi nhận ra ngay, đây chính là văn hóa Hồ Chí Minh. Bác Hồ không bao giờ làm phiền cấp dưới...

Giữa tháng 6/2008, tôi sang thăm và làm việc tại Ai Cập. Tôi tranh thủ hỏi thêm Ngài đồng nhiệm của Ai Cập về việc tại sao người Hồi giáo Ai Cập lại được lấy 4 vợ. Ngài bộ trưởng Ai Cập vui vẻ trả lời: Luật hôn nhân của Ai Cập cho người Hồi giáo được lấy 4 vợ với các điều kiện cụ thể như sau: Lấy vợ thứ 2, phải được vợ thứ nhất đồng tình bằng văn bản. Có nhà cho vợ thứ 2 ở tương đương như vợ đầu và người chồng phải có trong tài khoản 500.000 đô la.

Tương tự như vậy, muốn lấy vợ thứ 3 phải được 2 vợ trước đồng tình bằng văn bản. Có nhà cho bà vợ thứ 3 ở tương đương với 2 bà vợ trước và người chồng phải có trong tài khoản 1 triệu đô la Mỹ. Cũng như thế, khi cưới bà vợ thứ 4 (đến đây là kết thúc) phải được 3 vợ đã có đồng tình. Có nhà tương xứng cho bà vợ thứ 4 ở riêng và trong tài khoản của người chồng có từ 1,5 triệu đô la trở lên. Tôi nghĩ kỹ và nhận thức rằng, dù được lấy 4 vợ nhưng nền tảng hôn nhân của người Hồi giáo Ai Cập vẫn đề cao văn hóa và đạo đức, với 4 giá trị được tôn vinh là: Tự nguyện, công bằng, bình đẳng và người chồng phải biết làm giàu để nuôi dưỡng hạnh phúc cả 4 ngôi nhà nhỏ của mình.

Tôi thiết nghĩ, văn hóa và đạo đức phải được chăm lo từ nền tảng: con người, gia đình, dòng họ, quê hương. Trong đó văn hóa gia đình là gốc. Bởi gia đình là đơn vị kinh tế cơ sở, gia đình là đơn vị an ninh cơ cở, gia đình là đơn vị văn hóa cơ cở. Mọi sự tốt đẹp hoặc đau buồn của quốc gia, dân tộc, thậm chí là của nhân loại đều luôn bắt đầu và xuất phát từ gia đình.

Bác Hồ đã dạy: Gia đình tốt thì xã hội mới tốt. Gia đình không yên thì xã hội không vui. Mặt khác đạo đức, văn hóa của xã hội còn lệ thuộc đạo đức văn hóa của chính đảng cầm quyền. Đây là 2 cực quan trọng nhất mà chúng ta phải chăm lo để có một quốc gia giàu đạo đức, dầy văn hóa.

Chính vì thế mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và BCH TƯ khóa 12, kỳ họp thứ 8 vừa ban hành Nghị quyết về nêu gương của đội ngũ cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà nước ta. Có thể nói nêu gương là giá trị đích thực của đạo đức và văn hóa. Đảng ta bắt mạch đúng rồi, hãy làm quyết liệt để lấy lại niềm tin của nhân dân từ đạo đức văn hóa của cán bộ đảng viên, bằng nêu gương của những người đứng đầu, đúng như thời Bác Hồ đã từng có".

tin mới

Bộ Tư lệnh Quân khu 4 thăm, tặng quà chiến sĩ Điện Biên trên địa bàn thành phố Vinh

Bộ Tư lệnh Quân khu 4 thăm, tặng quà chiến sĩ Điện Biên trên địa bàn thành phố Vinh

(Baonghean.vn) - Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954/ - 7/5/2024), ngày 3/5, đoàn công tác Bộ Tư lệnh Quân khu 4 do đồng chí Đại tá Phạm Văn Đông - Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4 làm trưởng đoàn đã đến thăm, tặng quà các chiến sĩ Điện Biên trên địa bàn thành phố Vinh.

Về vùng quê không còn chó thả rông ở Nghệ An

Về vùng quê không còn chó thả rông ở Nghệ An

(Baonghean.vn) -Mặc dù quy định cấm chó thả rông đã có từ năm 2017, nhưng từ đó đến nay, dường như các địa phương vẫn loay hoay tìm cách xử lý, chó thả rông đã trở thành vấn nạn. Trong khi đó, tại Nghệ An có một vùng quê, suốt 6 năm qua, gần như không còn bóng dáng con chó nào ngoài đường.

Huyện Thanh Chương cần khẩn trương hướng dẫn các CLB dân ca ví, giặm cấp xã tiếp cận chính sách hỗ trợ

Huyện Thanh Chương cần khẩn trương hướng dẫn các CLB dân ca ví, giặm cấp xã tiếp cận chính sách hỗ trợ

(Baonghean.vn) - Trong khi hầu hết các câu lạc bộ dân ca cấp xã hoạt động hiệu quả trên địa bàn tỉnh đều được kiện toàn để tiếp cận với chính sách hỗ trợ theo tinh thần Nghị quyết 29/2021/NQ-HĐND tỉnh thì đến nay một số CLB trên địa bàn huyện Thanh Chương vẫn chưa được tiếp cận.

Sẵn sàng cho màn diễu binh hàng không tại Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Sẵn sàng cho màn diễu binh hàng không tại Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Sau khoảng 2 tuần khẩn trương luyện tập, đến nay các tổ bay của Trung đoàn 916, Sư đoàn 371, Trung đoàn 930, Sư đoàn 372 và Trung đoàn 917, Sư đoàn 370 (Quân chủng Phòng không Không quân, Bộ Quốc phòng) đã sẵn sàng cho cuộc diễu binh, diễu hành phục vụ Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Điều tra vụ ruộng lúa chết cháy nghi bị phá hoại ở Thanh Chương

Điều tra vụ ruộng lúa chết cháy nghi bị phá hoại ở Thanh Chương

(Baonghean.vn) -Sau khi được tòa án tuyên thắng kiện, lấy lại được ruộng thì chỉ không lâu sau, trên thửa ruộng đó xuất hiện nhiều chông sắt bị kẻ xấu cắm. Khi mà cơ quan chức năng vẫn chưa tìm ra được thủ phạm, thì trong quá trình canh tác, ruộng lúa này lại nghi bị phá hoại một lần nữa.

Tháng Công nhân 2024: Phát huy sức mạnh "Đoàn kết công nhân"

Phát huy sức mạnh đoàn kết trong Tháng Công nhân 2024

(Baonghean.vn) - Với chủ đề "Đoàn kết công nhân - Triển khai nghị quyết", Tháng Công nhân của Công đoàn Nghệ An đã được xây dựng với nhiều hoạt động sáng tạo khác biệt, khẳng định vai trò của tổ chức và vị thế của giai cấp công nhân.

Những câu chuyện hào hùng về một thời để nhớ…

Những câu chuyện hào hùng về một thời để nhớ…

(Baonghean.vn) - Chiến tranh đã lùi xa nhưng ký ức về những năm tháng hào hùng của một thời hoa lửa vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí những người lính năm nào. Nhớ về tình đồng đội là động lực để họ viết tiếp bản hùng ca trên chặng đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.

Các CLB dân ca ví, giặm ở Nghệ An 'đi tắt đón đầu' khi tiếp cận chính sách hỗ trợ

Các CLB dân ca ví, giặm ở Nghệ An 'đi tắt đón đầu' khi tiếp cận chính sách hỗ trợ

(Baonghean.vn) - Nghị quyết 29/ 2021/NQ – HĐND, ngày 09/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh quy định chính sách hỗ trợ đối với nghệ nhân, CLB trong lĩnh vực di sản văn hoá phi vật thể được ban hành như một "bầu nước mát" đối với những người hoạt động trong các CLB dân ca trên địa bàn tỉnh.

Bản đồ

Hướng về các ngày lễ lớn của dân tộc, thế hệ trẻ gửi nhiều thông điệp về tình yêu đất nước

(Baonghean.vn) - Những ngày tháng Tư lịch sử, đất nước hướng về các ngày lễ trọng đại: Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, những hình ảnh hào hùng đó một lần nữa lại được thế hệ trẻ tái hiện với nhiều thông điệp ý nghĩa.

Có một miền xanh Diên Lãm

Có một miền xanh Diên Lãm

(Baonghean.vn) - Thăm rừng bản Hốc, cá mát khe Cướm, làng bản bên những ruộng bậc thang, những cây thị, cây xoài cổ thụ nghìn năm..., nhưng ấn tượng nhất trong chúng tôi vẫn là màu xanh của Diên Lãm, thấy nơi đây xứng để gọi là miền xanh.