Nhà khoa học giải mã bí ẩn chiều cao chênh lệch giữa nam và nữ

Trung bình, nam giới cao hơn nữ giới khoảng 13 cm, một đặc điểm sinh học mà các nhà khoa học đã theo đuổi nghiên cứu trong nhiều thập kỷ để tìm hiểu nguyên nhân căn bản.

Theo các nghiên cứu hiện đại, yếu tố di truyền chiếm tới 80% sự khác biệt về chiều cao giữa các cá nhân. Chiều cao được xác định là một đặc điểm đa gen, có nghĩa là hàng nghìn gen trên toàn bộ hệ gen con người đều có ảnh hưởng đến đặc điểm này.

Sự phức tạp của di truyền học chiều cao được thể hiện qua việc nhiều gen khác nhau cùng tác động, mỗi gen đóng góp một phần nhỏ vào tổng thể. Điều này giải thích tại sao chiều cao của con người có sự đa dạng lớn và tại sao việc dự đoán chính xác chiều cao từ thông tin di truyền vẫn là một thách thức.

Một trong những phát hiện đáng chú ý nhất là việc xác định gen SHOX, nằm trên cả nhiễm sắc thể X và Y. Gen này được các nhà khoa học ước tính góp phần khoảng 25% vào sự chênh lệch chiều cao trung bình giữa nam và nữ giới.

Các biến thể gen ảnh hưởng đến chức năng của SHOX có thể dẫn đến chiều cao thấp hơn bình thường. Điều này cho thấy tầm quan trọng của gen này trong việc điều chỉnh quá trình phát triển chiều cao, đặc biệt là sự khác biệt giữa hai giới tính.

Một nghiên cứu quy mô lớn gần đây đã phân tích hơn 900.000 cá nhân để tìm hiểu mối quan hệ giữa số lượng nhiễm sắc thể giới tính và chiều cao. Kết quả cho thấy số lượng nhiễm sắc thể Y có ảnh hưởng lớn hơn đến chiều cao so với số lượng nhiễm sắc thể X.

Phát hiện về nhiễm sắc thể Y có ảnh hưởng mạnh hơn đến chiều cao là một bước tiến quan trọng trong hiểu biết về sinh học giới tính. Điều này gợi ý rằng các gen nằm trên nhiễm sắc thể Y không chỉ quyết định giới tính mà còn đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy tăng trưởng chiều cao.

Kết quả này cũng giúp giải thích tại sao nam giới, với việc sở hữu nhiễm sắc thể Y, thường có chiều cao cao hơn so với nữ giới. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế cụ thể mà nhiễm sắc thể Y tác động lên quá trình phát triển chiều cao.

Ngoài yếu tố di truyền, hormone cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự chênh lệch chiều cao giữa hai giới. Sự tương tác phức tạp giữa các gen và hormone tạo nên một hệ thống điều chỉnh tinh vi, ảnh hưởng đến quá trình phát triển từ thời kỳ thai nhi đến tuổi trưởng thành.

Các hormone giới tính như testosterone và estrogen không chỉ ảnh hưởng đến các đặc điểm giới tính thứ cấp mà còn tác động đến tốc độ và thời gian phát triển chiều cao. Điều này giải thích tại sao nam giới thường trải qua giai đoạn phát triển chiều cao kéo dài hơn so với nữ giới.

Mặc dù sự chênh lệch chiều cao trung bình 13 cm giữa nam và nữ là một hiện tượng toàn cầu, nhưng con số này có thể thay đổi tùy theo dân tộc và khu vực địa lý. Các yếu tố như dinh dưỡng, điều kiện sống và di truyền dân tộc đều có thể ảnh hưởng đến mức độ chênh lệch này.

Các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu sâu hơn nhằm làm sáng tỏ các cơ chế chính xác đằng sau sự chênh lệch chiều cao liên quan đến giới tính. Công nghệ giải trình tự gen tiên tiến và các phương pháp big data đang mở ra những cơ hội mới để hiểu rõ hơn về mối quan hệ phức tạp này.