Nhiều diện tích lúa ở Nghệ An thất thu vì lúa nảy mầm trên ruộng
Những ngày qua, nhiều vùng lúa ở Nghệ An đã chín vàng nhưng bị gãy đổ khi gặp mưa bão. Hạt lúa sau khi ngấm nước đã nảy mầm ngay trên bông, khiến nông dân đứng trước nguy cơ thất thu nặng nề.

Trong ngày 1/9, dù là đang dịp nghỉ lễ Quốc khánh nhưng trên nhiều cánh đồng ở các xã Yên Thành, Vân Tụ, Quan Thành (Nghệ An), bên cạnh những đám ruộng không bị đổ, máy móc vẫn đang khẩn trương thu hoạch trong điều kiện chạy mưa. Với những đám ruộng đổ rạp, bà con cặm cụi nhặt từng bông lúa đã nảy mầm. Trên bông, những hạt lúa mầm xanh đã trồi ra khỏi vỏ, khiến hạt gạo vốn căng mẩy giờ đây hư hỏng gần hết.

Bà Phan Thị Hoa - một nông dân ở xóm Trần Phú, xã Yên Thành, buồn rầu cho biết: “Gia đình bà làm 4 sào lúa hè thu. Những tưởng năm nay bội thu, nhưng khi lúa giai đoạn chín thì gặp mưa bão liên tục, toàn bộ cây lúa nằm bẹp dưới bùn nước. Ruộng lầy lội, máy gặt không xuống được. Giờ thì lúa nảy mầm trên 40%, công sức mấy tháng trời coi như đổ sông đổ biển. Lúa này đem phơi cũng chẳng bán được, chỉ tận dụng làm thức ăn chăn nuôi”.

Cạnh bên là 3 đám ruộng của gia đình bà Nguyễn Thị Sâm với tổng diện tích 7 sào, cũng tình trạng đổ rạp, nước ngập bông lúa. Mặc dù thời tiết mưa nắng đan xen, nhưng gia đình vẫn phải huy động nhân lực ra đồng thu hoạch bằng thủ công, trong điều kiện ướt át, vừa làm vừa ngán ngẩm, nếu không thu hoạch, tỷ lệ nảy mầm sẽ cao hơn.
Tính sơ bộ, để gieo cấy một sào ruộng bà con nông dân đầu tư trên 1,2 triệu đồng. Vào vụ thu hoạch, bà con chỉ cần nắng 2 ngày là có thể huy động máy gặt thu hoạch toàn bộ diện tích. Nhưng do mưa quá dồn dập, ruộng lầy lội, máy móc không xuống được, đành để lúa ngập úng, dẫn tới nảy mầm, nguy cơ cao mất trắng.

.jpg)
Theo các cơ quan chuyên môn, lúa nảy mầm trên ruộng gần như mất hoàn toàn giá trị thương phẩm. Nếu hạt đã lên mầm, gạo sau xay xát sẽ gãy nát, biến chất, không thể đưa vào thị trường tiêu thụ.
Ông Nguyễn Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Yên Thành cho biết: Vụ hè thu này toàn xã gieo cấy trên 1.400 ha lúa. Đợt mưa lớn kéo dài những ngày vừa qua đã khiến 900ha lúa trên địa bàn trong giai đoạn chín rộ, chưa kịp thu hoạch thì mưa ập xuống, bà con dù tranh thủ ra đồng cũng không thể xoay kịp, lúa bị đổ rạp, nước ngấm sâu vào ruộng, gây tình trạng lúa nảy mầm ngay trên bông.

Từ sáng qua đến nay, trời hửng nắng, xã đã chỉ đạo các thôn xóm huy động máy gặt, tổ chức thu hoạch nhanh những diện tích còn có thể cứu vãn, song đến buổi chiều trời lại mưa to, bà con không thể thu hoạch được nữa. Hiện nay xã chỉ đạo các phòng, ban tiếp tục thống kê thiệt hại, đề xuất lên cấp trên có biện pháp hỗ trợ kịp thời để bà con sớm ổn định sản xuất.
“Đây là vụ hè thu được đánh giá là được mùa, trước khi bão số 5 đổ bộ, địa phương đã dự ước năng suất đạt trên 6 tấn/ha. Nhưng nay nhiều diện tích lúa bị đổ, tỷ lệ lúa nảy mầm cao, năng suất sẽ giảm từ 40 - 60%. Điều đáng lo là nếu thời tiết tiếp tục diễn biến bất lợi, tỷ lệ hạt lúa nảy mầm sẽ cao hơn, nhiều diện tích nguy cơ sẽ mất trắng”, ông Dương lo ngại.

Trên cánh đồng ngập úng, nhìn những bông lúa nảy mầm trắng xóa, bà con chỉ biết thở dài ngao ngán. Với người nông dân, một mùa vụ mất trắng đồng nghĩa với nhiều gánh nặng dồn lên vai.
Trong một diễn biến khác, nhiều nơi hàng loạt diện tích lúa hè thu ở Nghệ An thu hoạch xong nhưng chưa kịp phơi đã bị nảy mầm, hư hỏng. Tranh thủ thời tiết tạnh ráo, hửng nắng, trong ngày 2/9, nông dân tại nhiều địa phương trong tỉnh vẫn tất bật "cướp" nắng, khẩn trương phơi sấy lúa để vớt vát những hạt lúa bị hư hỏng.
.jpeg)
.jpeg)


Theo số liệu của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, năm 2025, diện tích lúa hè thu toàn tỉnh trên 56 nghìn ha. Ảnh hưởng của bão số 5, diện tích lúa bị thiệt hại hơn 33.438ha, chủ yếu là ngập nước, đổ rạp. Đến ngày 31/8, diện tích lúa đã thu hoạch ước khoảng 3.500ha tập trung tại các xã Hợp Minh, Vân Tụ, Yên Thành, Tân Châu, Minh Châu, Quảng Châu, là những địa phương gieo cấy sớm để chạy lụt.