Nhiều phương pháp hiệu quả trong điều trị liệt tủy sống
(Baonghean) - Liệt tủy là do tổn thương tủy sống, thường gặp trong các trường hợp: chấn thương cột sống; U, lao cột sống - tủy; Thoát vị đĩa đệm cột sống gây chèn ép tủy... Thời gian gần đây, Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An đã có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân bị liệt tủy sống.
Các biến chứng thường gặp sau tổn thương tủy sống
Tủy sống của vai trò quan trọng đối với hoạt động của cơ thể. Có nhiều nguyên nhân gây tổn thương tủy sống trong đó tai nạn giao thông là nguyên nhân hàng đầu trong các nguyên nhân chấn thương gây tổn thương tủy sống, sau đó là tai nạn lao động, tai nạn sinh hoạt, tai nạn thể thao, bạo lực, chiến tranh. Tổn thương tủy sống có thể dẫn đến các biến dạng cột sống như gù, vẹo, gai đôi. Các bệnh của tủy sống gồm viêm tủy cắt ngang, viêm màng nhện tủy, xơ tủy rải rác, u tủy.
 |
| GS, TS Cao Minh Châu nguyên Phó Giám đốc Trung tâm PHCN Bạch Mai, trưởng bộ môn PHCN Trường Đại học Y Hà Nội thăm khám cho bệnh nhân tại Bệnh viện PHCN Nghệ An. Ảnh: Thanh Hiền |
Ngay sau tai nạn, xảy ra giai đoạn cấp (choáng tủy) kéo dài vài giờ cho đến vài tuần. Biểu hiện chính trong giai đoạn này là mất toàn bộ chức năng tủy ở dưới mức tổn thương, đó là liệt mềm, mất tất cả phản xạ, đại tiểu tiện không tự chủ. Sau khi được điều trị xuất hiện các phản xạ tự động tủy ở dưới mức tổn thương, đặc biệt là co cứng. Một số trường hợp nặng, tổn thương tủy hoàn toàn, tiên lượng thường nặng cả trong điều trị và phục hồi chức năng. Các biến chứng thường gặp sau khi tủy bị tổn thương là:
Rối loạn cảm giác: Giảm hoặc mất cảm giác dưới vùng tủy sống bị tổn thương, đau do bệnh lý thần kinh. Rối loạn cảm giác làm cho các biến chứng và thương tật thứ phát như loét do đè ép dễ xảy ra và trở nên ngày càng trầm trọng nếu không có sự chăm sóc đặc biệt.
Các rối loạn thần kinh thực vật, rối loạn phản xạ tự động, hạ huyết áp tư thế, tăng tiết mồ hôi, rối loạn điều nhiệt, rối loạn đại tiểu tiện, biến chứng hô hấp, biến chứng tiết niệu, viêm tắc tĩnh mạch do huyết khối sẽ làm cho tình trạng bệnh nhân nặng thêm nếu không được chăm sóc và phục hồi chức năng kịp thời.
Phương pháp điều trị
Bác sỹ Thái Thị Xuân - Giám đốc Bệnh viện PHCN Nghệ An cho biết: Tại Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An, để điều trị hiệu quả cho người bệnh bị liệt tủy sống, bệnh viện đã đưa ra những phác đồ điều trị cụ thể cho bệnh nhân theo nguyên tắc phối hợp điều trị thuốc, phục hồi chức năng và ngoại khoa. Tùy tình trạng của người bệnh để bệnh viện xác định điều trị thời gian nhanh hay lâu.
Mục tiêu chính của phục hồi chức năng là làm cho người bị tổn thương tủy sống có thể độc lập tối đa trong các hoạt động sống hằng ngày, tái hòa nhập gia đình và cộng đồng. Hầu hết mọi bệnh nhân tổn thương tủy sống đều mặc cảm với tình trạng sức khỏe của mình, nhiều người thay đổi hẳn tính nết từ một người vui vẻ sang trầm lặng, khép kín và bi quan, tự ti. Chính vì vậy, người thân và bạn bè phải quan tâm động viên họ, tạo điều kiện cho họ tham gia kết bạn với người cùng hoàn cảnh mà đã vươn lên, cũng cần có sự tham gia của nhân viên tư vấn đồng đẳng, nhóm những người khuyết tật và cán bộ xã hội.
Phòng chống loét da do đè ép là một việc rất quan trọng, cần sử dụng đệm chống loét (đệm hơi hoặc đệm nước), thay đổi tư thế bệnh nhân 2 giờ một lần bằng các kỹ thuật vị thế để loại bỏ đè ép, giữ cho da vùng dễ bị loét luôn khô ráo và sạch sẽ, phát hiện sớm các vùng da có nguy cơ loét để kịp thời xử lý, chăm sóc và điều trị loét. Hướng dẫn cho bệnh nhân và người nhà một số kỹ thuật cần thiết để họ có thể tự làm.
Chăm sóc chức năng tiết niệu bao gồm cho bệnh nhân uống đủ nước (khoảng 2 lít mỗi ngày kể cả ăn), đặt thông tiểu lưu trong giai đoạn choáng tủy, sau đó là thông tiểu ngắt quãng 6 giờ một lần, hướng dẫn người bệnh tự thông tiểu sau khi ra viện, tập phục hồi chức năng bàng quang, phát hiện và điều trị sớm nhiễm khuẩn tiết niệu. Chiếu tia hồng ngoại, tử ngoại để phòng chữa viêm nhiễm lở loét cũng như phục hồi chức năng chi thể và giảm đau đớn cho người bệnh.
 |
| Thăm khám cho bệnh nhân tại Bệnh viện PHCN Nghệ An. Ảnh: Thanh Hiền |
Phục hồi chức năng tiêu hóa phải ăn đủ chất dinh dưỡng với lượng chất xơ phù hợp, uống đủ nước, tập đại tiện theo giờ cố định, tập thể dục thường xuyên, hướng dẫn bệnh nhân tự kiểm soát đại tiện.
Người bệnh phải kiên trì vận động sớm có thể ngăn ngừa được nhiều biến chứng và thương tật thứ cấp đối với người bị tổn thương tủy sống như loét da do đè ép, nhiễm khuẩn hô hấp, nhiễm trùng tiết niệu, huyết khối tĩnh mạch sâu, teo cơ, cứng khớp, co rút biến dạng... Chương trình tập bao gồm cả tập thở, tập ho, tập cử động, tập vận động đúng tư thế, tập theo tầm vận động, tập di chuyển tại giường, tập di chuyển từ giường ra xe lăn và ngược lại, tập làm mạnh cơ, tập thăng bằng ngồi tĩnh và động, tập đi, tập với các dụng cụ trợ giúp. Phối hợp xoa bóp ngày 1 - 2 lần; điện xung; điện phân thuốc; châm cứu; thủy châm Vitamin nhóm B; điện từ trường... Đặc biệt, tâm lý liệu pháp rất quan trọng trong phục hồi chức năng cho người bệnh liệt tủy.Hòa nhập cuộc sống là vấn đề vô cùng quan trọng đối với những bệnh nhân này, làm việc và có thu nhập mang lại ý nghĩa rất lớn về tâm lý và giúp họ kiên trì các biện pháp luyện tập phục hồi các chức năng. Chỉ một số rất ít có thể trở lại công việc cũ, còn hầu hết phải tìm một công việc mới phù hợp. Bệnh nhân (kể cả những người có điều kiện kinh tế) cần được liên hệ với các tổ chức xã hội để được hướng dẫn và tạo điều kiện làm việc trở lại.
Hội đồng khoa học kỹ thuật - Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An hoạt động với tinh thần: “Tất cả vì sự hài lòng của người bệnh”; Là: “Nơi người bệnh gửi gắm niềm tin”; Mô hình: “Bệnh viện - Khách sạn” Xanh - Sạch - Đẹp đầu tiên tại Nghệ An.
Địa chỉ: Số 220, đường Bình Minh, thị xã Cửa Lò, Nghệ An.
ĐT liên hệ: ĐT Phòng khám: 02383.949.709 - ĐT trực 24/24h: 02383.952.020 - ĐT nóng: 0966.251.414 - ĐT hotline: 0912.002.210 - ĐT Giám đốc: 0912.487.568.
