Những năm vừa qua, tình hình trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã có những chuyển biến nhưng chưa thực sự căn bản, tai nạn giao thông vẫn ở mức cao và nghiêm trọng. Theo thống kê, từ năm 2009 đến nay, toàn quốc đã xảy ra hơn 379.000 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết hơn 124.000 người; làm bị thương hơn 367.000 người. Trung bình hàng năm có gần 9.000 người chết, gần 30.000 người bị thương, trong đó chủ yếu là trong độ tuổi lao động.
Tại các thành phố lớn, do lưu lượng phương tiện tăng đột biến, trong khi tổ chức giao thông, hạ tầng giao thông chưa đáp ứng yêu cầu, gây tắc nghẽn trên diện rộng và trên các tuyến cao tốc, quốc lộ trọng điểm, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển kinh tế - xã hội.
Một trong những nguyên nhân cơ bản của tình trạng trên là do Luật Giao thông đường bộ năm 2008, được xây dựng và ban hành trên cơ sở sửa đổi Luật Giao thông đường bộ năm 2001, vẫn còn nhiều điểm chưa đồng bộ và chưa sát với thực tiễn. Sau 15 năm thực hiện, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập, không đáp ứng được yêu cầu trong công tác quản lý, nhất là trước sự phát triển của hạ tầng giao thông, sự gia tăng nhanh chóng của số lượng phương tiện...
Dự thảo Luật Đường bộ được Chính phủ trình Quốc hội vào ngày 30/8/2023 gồm 92 điều; quy định về hoạt động đường bộ, bao gồm các quy định về quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành khai thác, sử dụng, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ; vận tải đường bộ và quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ.
Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Chính phủ trình Quốc hội ngày 31/8/2023. Dự thảo này có 81 điều, quy định về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bao gồm: quy tắc giao thông đường bộ; phương tiện giao thông đường bộ; người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ; chỉ huy, điều khiển giao thông đường bộ; tuần tra, kiểm soát về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; giải quyết tai nạn giao thông đường bộ; quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Đối với Dự thảo Luật Đường bộ, tại hội nghị này, đại diện một số sở, ngành đã góp ý liên quan đến phạm vi điều chỉnh; quy định về đường bộ, kết cấu hạ tầng đường bộ và bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ; quy định về đầu tư, xây dựng, bảo trì, vận hành, khai thác công trình đường bộ. Một số ý kiến tỏ ra băn khoăn về quy định xây dựng trạm dừng nghỉ - đây là một điểm mới phù hợp với sự phát triển của giao thông đường bộ, nhưng lại chưa có những quy định chi tiết, cụ thể...
Đặc biệt, trong bối cảnh đường cao tốc ngày càng được xây dựng nhiều hơn; việc điều hành giao thông thông minh ngày càng phổ biến, đòi hỏi phải có những quy định cụ thể đối với các loại hình này. Tránh việc một thời gian ngắn là luật lại bị lạc hậu, không theo kịp sự phát triển.
Liên quan đến Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, nhiều ý kiến cho rằng, do Luật này được tách ra từ Luật Giao thông đường bộ nên có một số nội dung mới như quy định về khám sức khỏe định kỳ của người lái xe máy; quy định trẻ em dưới 10 tuổi không được ngồi ghế trước; các quy định về tích hợp các loại giấy tờ vào tài khoản định danh điện tử. Tuy nhiên, cũng cần có những quy định về thẩm quyền trong việc tổ chức giao thông tại các tuyến đường cho phù hợp với sự phân cấp quản lý hiện nay. Đặc biệt, quy định về việc trẻ em dưới 10 tuổi không được ngồi ghế trước cũng cần phải được quy định rõ trong những trường hợp nào, nếu có các thiết bị an toàn thì phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật như thế nào...
Một số ý kiến cũng cho rằng, nội dung, thuật ngữ của 2 bản dự thảo chưa có sự thống nhất với nhau. Vì vậy, cần rà soát để các quy định về quản lý nhà nước trong hoạt động giao đường bộ và trật tự an toàn giao thông đường bộ có sự thống nhất, thể hiện trách nhiệm phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan giữa 2 lĩnh vực...
Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Thái Thị An Chung -Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh ghi nhận, đánh giá cao ý kiến của đại biểu đóng góp vào các Dự thảo Luật. Trên cơ sở những góp ý của các đại biểu, Đoàn ĐBQH tỉnh sẽ tổng hợp, trình Quốc hội xem xét, hoàn chỉnh để các Dự thảo Luật sớm được thông qua vào kỳ họp tới.
